W imieniu Andrzeja Rukowicza – pomysłodawcy upamiętnienia „Dzieci Różyczki” – przekazujemy poniższe zaproszenie.

Wyjątkowe wydarzenie złożone z kilku części, które ma przywrócić pamięć o dawnym Domu Sierot „Różyczka”.

Finisaż wystawy archiwalnych zdjęć „Dzieci Różyczki”. W programie pokaz zdjęć oraz czytanie tekstów z udziałem Andrzeja Ferenca i dzieci.

44 lata temu, 31 sierpnia 1980 roku, podpisano Porozumienia Sierpniowe, które były kamieniem milowym w drodze do wolności i demokracji.

Na pamiątkę tych wydarzeń dzisiaj obchodzimy Dzień Solidarności i Wolności.

O ostatnich wydarzeniach w Poznaniu – marszu neonazistów, wiecu na rynku, nieudolności urzędników i braku reakcji powołanych do tego służb mówili w programie „Otwarta Antena” Telewizji WTK dr Anna Tatar ze Stowarzyszenia Nigdy Więcej oraz prof. Krzysztof Podemski z Zarządu Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita.

Program można obejrzeć na stronie Telewizji WTK.

Prof. dr hab. Dariusz Stola odebrał z rąk ministry kultury i dziedzictwa narodowego Hanny Wróblewskiej oraz wiceministra spraw zagranicznych Władysława Teofila Bartoszewskiego nominację na przewodniczącego Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej – poinformowano w poniedziałek na stronie resortu kultury.

Jak wyjaśniono, „nowym wiceprzewodniczącym Rady został Piotr Wiślicki”.

Na stronie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego przypomniano, że „Międzynarodowa Rada Oświęcimska jest organem opiniodawczo-doradczym Prezesa Rady Ministrów”. „Do jej zadań należy współdziałanie z premierem, właściwymi ministrami, wojewodami, organami samorządu terytorialnego oraz dyrektorami muzeów zarządzających terenami byłych niemieckich nazistowskich obozów zagłady, zwanych Pomnikami Zagłady, w zakresie ich ochrony i zagospodarowania” – napisano. „Do pozostałych zadań Rady należy m.in. promocja – także na forum międzynarodowym – działań podejmowanych dla należytej ochrony i upamiętnienia Pomników Zagłady, a także przygotowywanie opinii dotyczących przedsięwzięć wystawienniczych, w tym merytorycznej zawartości ekspozycji, wystaw stałych i czasowych organizowanych na terenie Pomników Zagłady” – dodano w informacji.

Dariusz Stola to historyk, profesor nauk humanistycznych, pracownik Instytutu Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, członek Ośrodka Badań nad Migracjami Uniwersytetu Warszawskiego, członek Rady Programowej Otwartej Rzeczpospolitej – Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii. „W latach 2014-19 dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Od 2024 r. członek Academia Europaea. Członek Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej III kadencji” – czytamy na stronie MKiDN.

Piotr Wiślicki jest przedsiębiorcą, żydowskim działaczem społecznym i filantropem. „Od 2001 r. członek Gminy Wyznaniowo Żydowskiej w Warszawie. Od 2009 r. wiceprzewodniczący Zarządu Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, a od 2011 r. jego przewodniczący. Członek Prezydium Międzynarodowego Komitetu Oświęcimskiego” – czytamy w informacji.

Muzeum Historii Żydów Polskich rozpoczęło przyjmowanie zgłoszeń w konkursie Nagroda POLIN 2024 przeznaczonym dla osób i organizacji działających na rzecz ochrony pamięci o historii polskich Żydów i budowania relacji polsko-żydowskich – poinformowało Muzeum.

22 lipca obchodzimy również Europejski Dzień Ofiar Przestępstw z Nienawiści.

Jego inicjatorami są uczestnicy Kampanii Rady Europy „No Hate Speech Movement”.

Dzień ten został wybrany, by upamiętnić ofiary ataku Andersa Breivika, który w 2011 roku w Oslo i na wyspie Utøya pozbawił życia 77 młodych osób.

W 2024 roku Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN obchodzi 10. urodziny. Przy tej okazji jego twórcy pragną wzmocnić głos żydowskich artystów i artystek, tworząc w ostatniej galerii wystawy stałej rotacyjną, żywą, polifoniczną przestrzeń wypowiedzi współczesnych twórców i twórczyń. 

Drugim działaniem w ramach Galerii Rotacyjnej jest prezentacja prac Gabi von Seltmann. Wideo „Wielka przywraca pamięć” to zapis multimedialnego projektu artystycznego w przestrzeni publicznej. 19 kwietnia 2018 roku, w dzień 75. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim, obraz powstającej z gruzów Wielkiej Synagogi pojawił się na ścianie stojącego dziś w tym miejscu Błękitnego Wieżowca, a działanie to zostało do dziś kilkakrotnie powtórzone. Pracy „Wielka przywraca pamięć” towarzyszy w Galerii Rotacyjnej wideo „Dedykacje dla Baszert” – oba projekty łączy postać żydowskiej poetki Ireny Klepfisz i fragmenty utworu jej autorstwa.

13-22 lipca, w godzinach otwarcia muzeum, w ostatniej galerii wystawy stałej.

Głównym zamysłem projektu „Wielka przywraca pamięć” – prawdopodobnie pierwszego tego typu wirtualnego upamiętnienia w przestrzeni publicznej – było przypomnienie historii miejsca oraz żydowskich mieszkańców i mieszkanek Warszawy. Wideo nagrane na placu Bankowym wraz z widzami, przechodniami i ruchem ulicznym porusza kwestię pamięci/niepamięci o nieistniejącym już mieście, stanowi wizualny gest przywracania pamięci w zmienionej tkance urbanistycznej.

Wideo „Dedykacje dla Baszert”, choć powstało w 2017 roku, jest uzupełnieniem do filmu „Wielka przywraca pamięć” i zawiera cały materiał poetycki, którego fragment słyszymy w „Wielkiej…”. Jest to wiersz Ireny Klepfisz – poetki, feministki, działaczki lesbijskiej, pionierki w odkrywaniu pisarek jidysz. W 2024 roku nakładem wydawnictwa słowo/obraz terytoria została wydana książka „Pomiędzy światami” z wyborem wierszy i esejów Ireny Klepfisz, w której znajduje się utwór.

Organizatorem projekcji „Wielka przywraca pamięć” była Otwarta Rzeczpospolita – Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii.

Więcej na stronie Muzuem POLIN

W tym roku już po raz trzynasty ulicami Warszawy przejdzie, organizowany przez Żydowski Instytut Historyczny, Marsz Pamięci, podczas którego upamiętnione zostaną ofiary Wielkiej Akcji Likwidacyjnej w getcie warszawskim w 82. rocznicę jej rozpoczęcia.

Marsz wyruszy 22 lipca o godz. 18:00 spod pomnika Umschlagplatz w Warszawie (ul. Stawki 10, róg Dzikiej) i przemierzy symboliczną trasę ulicami Stawki, Andersa, Anielewicza, Zamenhofa, a zakończy się na Dzielnej 5, gdzie odbędzie się odsłonięcie instalacji artystycznej, usłyszymy też pieśń kantora i odczytane zostaną fragmenty pism rabinów. 

Zachęcamy do lektury opublikowanego w sobotnim wydaniu Ale Historia artykułu Antoniego Sułka (emerytowany profesor Wydziału Socjologii UW, członek PAN, członek Rady Programowej otwartej Rzeczpospolitej) i Róży Sułek (kustoszka Księgozbioru Ossowskich w bibliotece ISNS UW, laureatka Nagrody Historycznej „Polityki” za edycję „Dzienników” Stanisława Ossowskiego).

„Mieszkanie Marii i Stanisława Ossowskich było nie tylko kryjówką przed wszechobecnymi w Warszawie szmalcownikami

Gdy w grudniu 2022 roku na domu przy ul. Krasińskiego na Żoliborzu, w którym w latach 1932-74 mieszkali jedni z najwybitniejszych polskich socjologów, Maria i Stanisław Ossowscy, została odsłonięta tablica ku ich pamięci, to znalazła się na niej także informacja, że „w czasie okupacji w ramach »Żegoty« udzielali pomocy Żydom”.

O ich ratowaniu przez Ossowskich niewiele wiadomo, ale przynajmniej wiadomo dlaczego. Informacje o tej działalności pochodzą niemal wyłącznie od osób trzecich, gdyż samo profesorostwo tematów tych unikało, traktując pomoc obarczoną ryzykiem utraty własnego życia jako normalną ludzką powinność.

Można jednak zebrać rozproszone wiadomości o pomocy udzielanej przez Ossowskich ginącym Żydom oraz pokazać ich udział na tle innych osób i środowisk, a tym samym wzbogacić wiedzę o relacjach polsko-żydowskich w czasie wojny i okupacji”.

Cały artykuł na stronie Gazety Wyborczej.

10 lipca 1941 roku, kilkanaście dni po wycofaniu się wojsk radzieckich i zajęciu miasta przez Niemców, około godziny 10 polscy mieszkańcy Jedwabnego i okolicznych miejscowości zaczęli spędzać Żydów z miasteczka na rynek. Tam bili ich i upokarzali, a kilku zabili. Spośród zebranych wyselekcjonowali kilkadziesiąt osób, w tym rabina Awigdora Białostockiego, i zmusili ich do zniszczenia pomnika Lenina znajdującego się przy ul. Dwornej. Następnie grupę tę zaprowadzili za miasto, zamordowali i zakopali wraz z popiersiem Lenina w przygotowanym wcześniej dole wewnątrz stodoły Śleszyńskiego. Później pozostałych na rynku kilkuset Żydów zapędzili do tej samej stodoły, którą oblali naftą i podpalili.

Zbrodni dokonało kilkudziesięciu mieszkańców Jedwabnego i okolic, a wielu innych było świadkami tych zajść. W miasteczku przebywali również uzbrojeni Niemcy. Obserwowali wydarzenia, najprawdopodobniej je zainspirowali zgodnie z dyrektywą Reinharda Heydricha o zachęcaniu ludności na nowo zajmowanych terenach do antyżydowskich pogromów, ale ich udział był ograniczony.

Dzisiaj, 4 lipca, mija 78 lat od pogromu kieleckiego. Wzburzony tłum, podżegany pogłoskami dotyczącymi rzekomego mord rytualnego, wraz z żołnierzami i milicjantami dokonał pogromu na żydowskich mieszkańcach miasta – osobach, które przeżyły Holokaust. Zbrodnia w Kielcach, w kamienicy przy ul. Planty 7/9, spowodowała żydowski exodus z Polski. Zginęło wówczas 37 Żydów, a 35 zostało rannych. Śmierć poniosło również 3 Polaków.

Przypominamy tekst Juliana Przybosia „Hańba antysemityzmu”. Opublikowany rok po tragicznych wydarzeniach nadal jest boleśnie aktualny. I my dzisiaj często, podobnie jak autor „Równania serca”, stajemy bezradni wobec irracjonalnego bestialstwa i nienawiści.

Przeprowadzane zmiany nie służą usuwaniu kogokolwiek z kart historii. Przywracają one spójność wystawie, która pokazuje specyfikę polskiego doświadczenia z fenomenem Polskiego Państwa Podziemnego na czele, prezentując ją na tle porównawczym – czytamy w liście podpisanym przez 163 sygnatariuszek i sygnatariuszy.

2 kwietnia 2024 r. prof. Rafał Wnuk przejął obowiązki dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Jedną z jego pierwszych decyzji było przywrócenie kształtu wystawy stałej do stanu sprzed kontrowersyjnej, wprowadzonej wbrew woli twórców, ingerencji ekipy dyrektora Karola Nowackiego. Decyzja obecnego dyrektora wzbudziła różnorodne reakcje: pozytywne, ze względu na przywrócenie spójności wystawie, a także negatywne, gdyż wśród elementów usuniętych z wystawy były m.in. materiały dotyczące o. Maksymiliana Marii Kolbego czy rodziny Ulmów. Decyzję Rafała Wnuka krytykował m.in. wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz.

Ostatecznie dyrekcja Muzeum II Wojny Światowej wydała 29 czerwca komunikat, w którym przyznała, że dostrzega potrzebę znalezienia stosownego miejsca dla o. Kolbego i rodziny Ulmów na wystawie stałej. Zapowiedziała też, że takie miejsce znajdzie. Poniższa deklaracja jest głosem w debacie nad relacjami między polityką, historią i muzealnictwem.

Warszawski Klub Tygodnika Powszechnego zaprasza na spotkanie pamięci Haliny Bortnowskiej.

Spotkanie z udziałem przyjaciół, znajomych i wdzięcznych ludzi, dla których była oknem na lepszy świat odbędzie się 6 lipca 2024 roku o godz. 16:00 w Domku Fińskim PM (Jazdów 3/12, Warszawa).

W imieniu Andrzeja Rukowicza – pomysłodawcy Dziecięcego Traktu Królewskiego – przekazujemy poniższe zaproszenie.

Na ścianie budynku Szkoły Podstawowej nr 195 im. Króla Maciusia (ul. Króla Maciusia 5) powstał kolejny mural związany z autorem powieści Król Maciuś Pierwszy, w ramach projektu Dziecięcy Trakt Królewski. Tym razem obok Janusza Korczaka jego najbliższa współpracownica, prowadząca Dom Sierot, Stefania Wilczyńska. To przywracanie należnego jej miejsca, wyjście z cienia.

Taką rolę spełnia również książka Magdaleny Kicińskiej „Pani Stefa” (Wydawnictwo Czarne).

Serdecznie zapraszamy na spotkanie z autorką w Wawerskim Centrum Kultury filia Marysin, ul. Korkowa 119/123 w czwartek 27 czerwca o godz. 18.00.

21 czerwca 2024 roku o godzinie 17.00 w sali im. Adama Mickiewicza (nr 144) w Pałacu Staszica, Nowy Świat 72 w Warszawie odbyła się uroczystość rozdania nagród XXIX edycji Konkursu prac magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego. Zachęcamy do zapoznania się ze streszczeniami nagrodzonych prac.

Nagroda pierwszego stopnia Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita
Magdalena Molęda za pracę magisterską Wspólnota wojenna. Postawy ludności cywilnej podczas oblężenia Vukovaru
obronioną w roku 2023 na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
pod kierunkiem dr. hab. Macieja Falskiego

Nagroda pierwszego stopnia
Franciszek Fortuna za pracę magisterską Antropologia mostów tczewskich 1851-1939. Społeczeństwo, kultura, propaganda.
obronioną w roku 2023 na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego
pod kierunkiem dr hab. Grażyny Szelągowskiej

Nagroda drugiego stopnia Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza
Weronika Mazurek za pracę magisterską Poetyckie reprezentacje rozpadu rzeczywistości w „Ziemi jałowej” T. S. Eliota i „Balu w Operze” Juliana Tuwima
obronioną w roku 2023 na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego
pod kierunkiem dr. Łukasza Wróbla

Nagroda drugiego stopnia
Zuzanna Cupriak za pracę magisterską Prawne pojęcie płci człowieka
obronioną w roku 2023 na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
pod kierunkiem prof. dr. hab. Krzysztofa Pietrzykowskiego

Wyróżnienie
Marcel Myśliński za pracę magisterską Przeciwdziałanie szarej strefie w branży hazardowej na przykładzie automatów do gier losowych oraz kasyn internetowych
obronioną w roku 2023 na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Gdańskiego
pod kierunkiem dr. hab. Edvardasa Juchneviciusa

Wyróżnienie
Agnieszka Wójcicka za pracę magisterską Perspektywy, wyzwania i dylematy w procesie tłumaczenia utworu poetyckiego z języka polskiego na chiński. Projekt przekładowy z udziałem studentów filologii polskiej jako obcej
obronioną w roku 2023 na Wydziale Neofilologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
pod kierunkiem dr Joanny Krenz

Wyróżnienie im. Jacka Kuronia
Marianna Rytlewska za pracę magisterską Kryminalizacja społeczeństwa obywatelskiego solidarnego
z migrantami: studium przypadku kryzysu humanitarnego na granicy polsko-białoruskiej w latach 2021-2022
obronioną w roku 2023 Instytucie Studiów Międzynarodowych Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie pod kierunkiem dr Marty Pachockiej

Wyróżnienie im. Joanny Wiszniewicz
Dominika Górko za pracę magisterską Privatissima platonica. O fingowanym dialogu Herberta i Platona
obronioną w roku 2023 na Wydziale Filologii Polskiej i Klasycznej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza
w Poznaniu
pod kierunkiem prof. dr hab. Agaty Stankowskiej-Balcerzan

Uroczystość rozdania nagród XXIX edycji Konkursu prac magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego odbyła się 21 czerwca o godzinie 17.00 w sali im. Adama Mickiewicza (nr 144) Pałac Staszica, Nowy Świat 72 w Warszawie.

21 czerwca 2024 roku odbyła się uroczystość ogłoszenia Laureatów i Laureatek XXIX edycji Konkursu Prac Magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego.

W tym miejscu chcielibyśmy podziękować osobom i instytucjom, które wpierają Konkurs:

– Instytutowi Badań Literackich PAN – instytucji związanej z nagrodą od początku – za udostępnienia sali;

– Towarzystwu Literackiemu im. Adama Mickiewicza za ufundowanie Nagrody II stopnia; kręgowi przyjaciół Joanny Wiszniewicz za ufundowanie Wyróżnienia Jej imienia; darczyńcom indywidualnym – rodzinie Patrona oraz Janinie Ochojskiej; darczyńcy biznesowemu – Domowi Inwestycyjnemu XELION;

– Fundatorom nagród książkowych – Wydawnictwu Czarna Owca, Wydawnictwu Czarne, Wydawnictwu Próby, Krytyce Politycznej, Instytutowi Dokumentacji i Studiów nad Literaturą Polską, Stowarzyszeniu Miasteczko Poznań;

– Recenzentom i recenzentkom oraz Komisji Konkursowej – nadesłane prace czytało w tym roku 36 osób;

Dziękujemy, że dzięki temu wsparciu i zaangażowaniu Konkurs może nadal trwać, przypominając nam wszystkim o Janie Józefie.

Z żalem żegnamy

Halinę Bortnowską

Członkinię – założycielkę naszego Stowarzyszenia, od samego początku członkinię Rady Programowej.

Filozofkę, teolożkę i publicystkę zaangażowaną w niezliczone przedsięwzięcia społeczne.

Działaczkę opozycji demokratycznej i obrończynię praw człowieka.

Przywiązaną do zasad, którym obiecało się wierność.

Rodzinie przesyłamy wyrazy współczucia i wsparcia.

Przyjaciele z Otwartej Rzeczpospolitej – Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii

20 lat temu, 17 czerwca 2004 roku, odszedł Jacek Kuroń – działacz opozycji w okresie PRL, współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników, minister w pierwszych niekomunistycznych rządach, wielki społecznik, wspaniały człowiek. Jeden z naszych duchowych ojców, wzór do naśladowania, drogowskaz do działania.

Tak mówił o nim Adam Michnik: Jaki on był, ten mój najbliższy przyjaciel? Był niezawodny. Ciepły i serdeczny – zawsze, gorący i radykalny – często, zimny i nieczuły – nigdy. Był dobry, lojalny i odważny. Bywał rozumny szałem i szalony w swych niezwykłych rozumowaniach. Miał niezwykle rzadki dar – mądrość serca.

Prokurator Generalny Adam Bodnar dostrzegając wagę problematyki związanej z przeciwdziałaniem mowie nienawiści i przestępstwami motywowanymi uprzedzeniami zarządzeniem z dnia 12 czerwca 2024 r. powołał Zespół, którego celem jest przygotowanie założeń systemowej, kompleksowej i szczegółowej strategii przeciwdziałania takim zachowaniom i ich karania.

Zespół opracuje nowe wytyczne i polecenia, które mają zapewnić właściwą reakcję organów władzy państwowej w związku z przestępstwami tego rodzaju, ze szczególnym uwzględnieniem problemu mowy nienawiści obecnej w Internecie.

Przygotuje także zbiór dobrych praktyk i rekomendacji co do metod przeciwdziałania takim zachowaniom.

Ponadto, we współpracy z Krajową Szkołą Sądownictwa i Prokuratury przygotuje materiały szkoleniowe dla sędziów i prokuratorów dotyczące tego zagadnienia.

Zespołem kierować będzie dr Aleksandra Gliszczyńska-Grabias ekspertka w zakresie prawa antydyskryminacyjnego specjalizująca się m. in. w prawnych aspektach przeciwdziałania antysemityzmowi, ksenofobii oraz dyskryminacji na tle rasowym i religijnym, systemie ochrony praw człowieka ONZ oraz w ochronie i prawnych granicach wolności wypowiedzi, członkini Rady Programowej Otwartej Rzeczpospolitej.

W skład Zespołu wszedł również inny członek naszej Rady Programowej – dr hab. Michał Bilewicz.

Pozostałymi członkami i członkiniami zostali: prokurator Maciej Młynarczyk, prokurator Jacek Bilewicz, Marta Kożuchowska-Warywoda, adw. Emilia Barabasz, r. pr. Piotr Fedusio, Joanna Grabarczyk-Anders, adw. Paweł Knut, dr Adam Ploszka, dr Małgorzata Skowrońska, dr Anna Tatar, dr Mateusz Woiński.

Cały komunikat na stronie Prokuratury Krajowej

21 czerwca 2024 roku poznamy laureatów i laureatki XXIX edycji Konkursu prac magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego.

Już teraz pragniemy podziękować recenzentkom i recenzentom, którzy podjęli się przeczytania 28 nadesłanych prac i wyłonienia spośród nich tych najlepszych. Byli to: Grażyna Borkowska, Dominik Czapigo, Przemysław Czapliński, Dominika Czerniak, Agnieszka Czyżak, Andrzej Czyżewski, Aleksandra Gliszczyńska-Grabias, Ewa Golachowska, Hanna Gronkiewicz-Waltz, Maryla Hopfinger, Anna Horolets, Marcin Jacoby, Agnieszka Jelewska, Kaja Kaźmierska, Mirosław Kofta, Rafał Koschany, Alina Kreisberg, Ireneusz Krzemiński, Katarzyna Kuczyńska-Koschany, Marcin Kula, Małgorzata Łukasiewicz, Andrzej Mencwel, Elżbieta Mikos-Skuza, Piotr Mitzner, Alina Molisak, Krzysztof Podemski, Beata Przymuszała, Anna Pudło-Jaremak, Grażyna Świętochowska, Roman Wieruszewski, Paulina Wiktorska, Mateusz Woiński, Rozalia Wojkiewicz, Maciej Zachariasiewicz, Anna Zielińska, Tomasz Żukowski.

Państwa praca i zaangażowanie są nieocenionym wkładem w trwanie naszego Konkursu. Serdecznie dziękujemy!

Poniżej prezentujemy listę nazwisk oraz tytuły prac magisterskich, które zostały zakwalifikowane do II etapu XXIX edycji konkursu im. J.J.Lipskiego.

Laureatów i laureatki ogłosimy podczas uroczystości, która odbędzie się 21 czerwca 2024 roku o godz. 17:00 w sali im. Adama Mickiewicza w warszawskim Pałacu Staszica.

Wszystkim serdecznie gratulujemy!

Lista prac zakwalifikowanych do II etapu – XXIX edycja

35 lat temu, 4 czerwca 1989 roku, zaczęliśmy budowanie nowej, lepszej, równej, solidarnej, otwartej i demokratycznej Polski.

Budujemy ją nadal!

Dziś cieszmy się wolnością, nie zapominajmy jednak o obowiązkach, jakie na nas nakłada i o tym, że nie jest nam dana raz na zawsze.

1 czerwca rozpoczyna się Miesiąc Dumy – Pride Month – czyli święto bycia sobą.

Chodzi o upamiętnienie zamieszek, do których doszło nad ranem 28 czerwca 1969 r. w Nowym Jorku. A konkretnie w przyjaznym gejom barze Stonewall Inn w dzielnicy Greenwich Village na Manhattanie. Osoby otwarcie przyznające się do homoseksualizmu były wówczas traktowane gorzej niż większość społeczeństwa przez władzę nie tylko w kwestiach prawnych, ale też poprzez akcje takie jak ta w Stonewall Inn.

29 maja 2024 roku na warszawskich Powązkach pożegnaliśmy Ludwikę Wujec – naszą przyjaciółkę, członkinię Otwartej Rzeczpospolitej. Tak mówiła o niej Paula Sawicka:

98 lat temu, 25 maja 1926 roku, w Warszawie urodził się Jan Józef Lipski. Jedna z najważniejszych dla nas osób – współzałożyciel KOR – u, opozycjonista, krytyk literacki, żołnierz AK. Autor eseju „Dwie Ojczyzny, dwa patriotyzmy”.

Patron Konkursu Prac Magisterskich, którego XXIX edycję rozstrzygniemy już za miesiąc.

Ten coroczny konkurs, w którym wyróżniani są młodzi ludzie, podejmujący w swoich pracach problemy humanistyki i wykazujący wrażliwość na kwestie społeczne, jest formą uczczenia pamięci Patrona konkursu – Jana Józefa Lipskiego.

Zwracamy się do Państwa z gorącą prośbą o zasilenie funduszu nagród konkursu. Państwa wpłaty to podstawa funduszu nagród. To dzięki nim możemy co roku nagradzać autorów i autorki najlepszych prac.

23 maja 1999 roku, niedziela, Zielone Świątki.

Słońce wzeszło o godz. 04:28, a zaszło o godz. 20:36.

Imieniny obchodzili Jan, Michał, Iwona, Bolelut, Budziwoj, Dezyderia, Dezyderiusz, Dezydery, Emilia, Eufrozyna, Eutychiusz, Gwilbert, Julian, Lucjusz, Łucjusz, Symeon, Wilbert.

Było to 9132 dni temu.

***

Dokładnie 25 lat temu – 23 maja 1999 roku o godz. 12:15 –  w sali im. Adama Mickiewicza Auditroium Maximum Uniwersytetu Warszawskiego zebrało się 209 osób, które dały Początek Otwartej Rzeczpospolitej – Stowarzyszeniu przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii.

Zebranych powitał Maciej Geller, który na przewodniczącego zebrania zaproponował Jerzego Jedlickiego. Kandydaturę zaakceptowano bez głosów sprzeciwu. Na sekretarzy zebrania wybrano Annę Bikont oraz Ewę Gren. Na asesora zaś Antoniego Sułka.

Następnie Helena Datner przedstawiła historię inicjatywy założycielskiej i cele Stowarzyszenia. W wystąpieniu podkreśliła, że inicjatywa narodziła się w grudniu 1998 roku jako wyraz zaniepokojenia przejawami antysemityzmu odradzającymi się w polskim życiu publicznym.

Do Komisji Redakcyjnej, zbierającej uwagi do projektu Statutu, wybrano Joannę Wiszniewicz, Macieja Gellera oraz Sergiusza Kowalskiego.

Do Komitetu Założycielskiego wybrano Małgorzatę Melchior, Irenę Wóycicką oraz Feliksa Pastusiaka.

Projekt Statutu przedstawiła Małgorzata Melchior.

Po długiej dyskusji przyjęto uchwałę o następującej treści:

„Zebrani w dniu 23 maja 1999 roku na zebraniu założycielskim w Warszawie uchwalają, że powołują do życia stowarzyszenie o nazwie Otwarta Rzeczpospolita – Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii działające w oparciu o przyjęty wolą zebranych statut”.

17 maja 1990 roku Światowa Organizacja Zdrowia usunęła homoseksualizm z Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób. Na pamiątkę tego wydarzenia obchodzimy dzisiaj Międzynarodowy Dzień Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii.

Jest to kolejna okazja, aby głośno przypomnieć, że prawa osób LGBT to prawa człowieka, o które nadal trzeba walczyć.

Jak wynika z najnowszego rankingu ILGA-Europe “Rainbow Map”, po raz kolejny, Polska okazała się najbardziej homofobicznym państwem Unii Europejskiej. Na pierwszym miejscu rankingu znalazła się Malta, dalej Islandia, a podium zamyka Belgia. Ranking ponownie potwierdza, że polskie prawo nie chroni wystarczająco osób LGBT+ – potrzebujemy dobrego prawa zapewniającego bezpieczeństwo osobom LGBT+ i ich najbliższym. 

Ranking “Rainbow Map” publikowany jest od 2009 r. przez ILGA-Europe – parasolową organizację zrzeszającą organizacje działające na rzecz równouprawnienia osób LGBT+ w Europie. Ranking nie mierzy postaw społeczeństwa i poziomu akceptacji wobec osób LGBT+, ale jest oparty na twardej analizie krajowego prawodawstwa i praktyki stosowania prawa. Ranking obejmuje następujące kategorie:

– Równość i zakaz dyskryminacji
– Rodzina 
– Przestępstwa z nienawiści i mowa nienawiści 
– Uzgodnienie płci i integralność cielesna
– Integralność cielesna osób interpłciowych
– Wolności obywatelskie (tj. wolność zgromadzeń, zrzeszania się i ekspresji)
– Prawo do azylu.

“Rainbow Map” uwzględnia 49 krajów i jest konsultowany przez organizacje działające na rzecz równouprawnienia osób LGBT+ w Europie – w Polsce tegoroczny ranking konsultowały Kampania Przeciw Homofobii (KPH) oraz Fundacja Trans-fuzja. Co roku ranking publikowany jest w okolicach 17 maja, czyli IDAHOBIT – Międzynarodowego Dnia Przeciwko Homofobii, Bifobii i Transfobii.

Polska po raz kolejny zajęła ostatnie miejsce w Unii Europejskiej z wynikiem 18% – przed nami znalazły się takie kraje jak Rumunia (19%) i Bułgaria (23%). Polska znalazła się również w piątej dziesiątce państw europejskich (41. miejsce na 49) – mniej punktów od nas otrzymały następujące kraje: San Marino (15%), Monako (14%), Białoruś (11%), Armenia (9%), Turcja (5%), Azerbejdżan (2%) i Rosja (2%). W trzech kategoriach (na siedem): Rodzina, Przestępstwa z nienawiści i mowa nienawiści, Integralność cielesna osób interpłciowych, nasz kraj otrzymał 0 punktów. Jest to bardzo niepokojący wynik – Polskę stać na więcej, a jej miejsce jest wśród państw demokratycznych, chroniących prawa człowieka.

Więcej na stronie Kampanii Przeciw Homofobii

Zgodnie z zasadami obowiązującymi Organizacje Pożytku Publicznego podajemy do wiadomości sprawozdania za okres od stycznia do grudnia 2023 roku. Sprawozdania – merytoryczne, skarbnika oraz finansowe – zostały zatwierdzone przez Walne Zebranie Sprawozdawcze Członków i Członkiń Otwartej Rzeczpospolitej – Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii w dniu 11 maja 2024 roku.

– Sprawozdanie merytoryczne Zarządu Głównego za rok 2023

– Sprawozdanie skarbnika za rok 2023

– Sprawozdanie finansowe za rok 2023