W poniedziałek, 26 września, Dom Spotkań z Historią posadzi drzewka i odsłoni kamienie upamiętniające dla tegorocznych Sprawiedliwych. Laudacje odczytają:

-dla Mosze Bejskiego – Francesco Cataluccio (przedstawiciel mediolańskiej Fundacji GARIWO, pisarz i wydawca);

-dla Bronisława Geremka – Adam Michnik (publicysta i historyk, redaktor naczelny „Gazety Wyborczej”);

-dla Wilhelma Hosenfelda – Wacław Oszajca (jezuita, pisarz, poeta, publicysta) oraz Michał Jabłoński (proboszcz parafii Ewangelicko-Reformowanej w Warszawie)

-dla Antoniny i Jana Żabińskich – dr Andrzej Kruszewicz (dyrektor Miejskiego Ogrodu Zoologicznego w Warszawie).

Uroczystość odbędzie się o godzinie 13:00 w warszawskim Ogrodzie Sprawiedliwych na skwerze gen. Jana Jura-Gorzechowskiego.

Jak podkreśla sekretarz Komitetu Ogrodu Sprawiedliwych, Anna Ziarkowska: „W tych trudnych czasach szczególnie potrzebujemy Sprawiedliwych – oni dają światu nadzieję”.

Więcej na stronach Domu Spotkań z Historią.

20 września br. ukazał się w dzienniku Rzeczpospolita tekst Jakuba Ekiera pt. „Bluzg nad Wisłą„. Autor jest poetą, tłumaczem i eseistą, a także członkiem Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita.

Już nawet prezydent RP w rocznicę cudu nad Wisłą stworzył groźny precedens. Dotąd chyba ani on, ani żaden poprzednik na urzędzie nie użył równie obraźliwej inwektywy jak „durnie i zdrajcy”. Nazwał tak ludzi, którzy w ostatnim roku jakoby atakowali „werbalnie i nie tylko” żołnierzy i pograniczników niewpuszczających imigrantów na białoruskiej granicy. Poniżył osoby i organizacje głoszące, że tzw. push-backi kłócą się z prawami człowieka i ludzką wrażliwością. Głowa państwa dała znak, że tak wolno.

Śmieć, pajac, cham

Ale wolno tylko tym, których chroni immunitet lub polityczna kontrola nad wymiarem sprawiedliwości. Zwykli obywatele podlegają (tak jak powinni podlegać także politycy) paragrafom kodeksu karnego, dotyczącym zniesławienia i zniewagi. Na przykład w okresie kryzysu na granicy dawny działacz opozycji demokratycznej określił funkcjonariuszy państwowych jako „śmieci”. Zaskarżył go wtedy minister obrony. On sam wcześniej nazwał osoby LGBT „sodomitami”, ale za to nie odpowiedział. Opozycjonista dostał wyrok w zawieszeniu. A potem jego nazwał „śmieciem” minister sprawiedliwości – bezkarnie.

Kultura osobista przestaje być wartością. Nie tylko za sprawą polityków, ale także niektórych. Współpracownik mediów związanych z obecną władzą, niecofający się nawet przed antysemickim słowem „parchy”, to przypadek skrajny, ale niejedyny.

Żadna „strona” polityczna ani grupa społeczna nie ma wyłączności na poniżający język. A taki nie tylko zawiera słowa obelżywe. Narusza także przyjęte formy, burzy bariery szacunku; oto wicemarszałek Sejmu zamiast formalnie odmówić posłowi głosu, rzuca „siadaj, pajacu”. Kiedy indziej taki język uderza w osobę dla uniknięcia dyskusji. Były szef dyplomacji, odpowiadając na złośliwości europosłanki, każe jej się „walnąć w zatłuszczony łeb”.

Całość tekstu dostępna w dzienniku Rzeczpospolita

Trzydzieści jeden lat temu, 10 września 1991 roku, zmarł Jan Józef Lipski.

Jedna z najważniejszych dla nas osób – współzałożyciel Komitetu Obrony Robotników, opozycjonista, krytyk literacki, żołnierz Armii Krajowej, senator I kadencji.

Autor eseju “Dwie Ojczyzny, dwa patriotyzmy”.

Mówił: “Patriotyzm jest z miłości – i do miłości ma prowadzić“.

Raport oparty jest na ponad 100 wywiadach prowadzonych w sześciu szkołach podstawowych i ponadpodstawowych, goszczących uczniów – uchodźców z Ukrainy. W wywiadach brali udział ukraińscy i polscy uczniowie oraz ich rodzice, dyrektorzy, nauczyciele, szkolni pedagodzy i psychologowie, asystenci międzykulturowi, personel techniczny, przedstawiciele otoczenia szkoły. Badania terenowe zostały zrealizowane w maju i czerwcu 2022.

Sam moment wybuchy wojny i różnorodna pomoc świadczona uchodźcom była okazją do integracji szkolnych społeczności. Większość działań opierała się na spontanicznej aktywności pracowników, uczniów i ich rodziców; to oddolne zaangażowanie było spirytus movens wsparcia uczniów uchodźczych również w trakcie realizacji badań terenowych.

Raport do pobrania na stronie Centrum Edukacji Obywatelskiej

Do szkół ponadpodstawowych wprowadzono nowy przedmiot „Historia i teraźniejszość”. Zastępuje on na poziomie podstawowym „Wiedzę o społeczeństwie”. Uważamy to posunięcie za błędne i apelujemy o przywrócenie na poziomie podstawowym „Wiedzy o społeczeństwie”. Nie jest potrzebny nowy przedmiot, szczególnie ze zideologizowaną podstawą programową. Potrzebne jest natomiast nauczanie historii i wiedzy o społeczeństwie jako przedmiotów oddzielnych, lecz mocno powiązanych i silnie komunikujących się ze sobą.

Szczególnie zaś szkodliwe jest dopuszczenie jako podręcznika do nowego przedmiotu „Historia i teraźniejszość” publikacji Wojciecha Roszkowskiego pod tym tytułem. Każdy podręcznik powinien spełniać konieczne warunki dotyczące treści i formy. Powinien przekazywać wiedzę pewną, należącą do tzw. głównego korpusu wiedzy, a jeśli prezentuje wiedzę kontrowersyjną, powinno to być wyraźnie zaznaczone. W szczególności zaś nie może prezentować poglądów kontrowersyjnych traktowanych jako bezdyskusyjne pewniki.

Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita uruchomiło dzisiaj portal edukacyjny „Otwarta Szkoła. Jak zrobić z HiT-u hit”. Materiały zamieszczone na tym portalu mają na celu wsparcie tych nauczycieli przedmiotu Historia i Teraźniejszość, którzy chcą realizować podstawę programową tego przedmiotu pokazując uczniom wielość perspektyw na współczesność, oraz skłonić ich do samodzielnego namysłu i krytycznego spojrzenia na obiegowe opinie i uproszczone oceny.

Na portalu zamieszczono materiały w 10 blokach tematycznych, które odnoszą się do ok. 40 haseł podstawy programowej HiT. Do końca roku 2022 zamierzamy zamieścić kolejne 10 bloków tematycznych.

Inicjatorami, pomysłodawcami i autorami materiałów edukacyjnych są nauczyciele historii i wiedzy o społeczeństwie z Zespołu Społecznych Szkół Ogólnokształcących Bednarska w Warszawie: Damian Banasiak i Rafał Derda.

Inicjatywa wspierana jest przez Fundusz Obywatelski im. Henryka Wujca.

W ramach obchodów 80.rocznicy zagłady Żydów z Linii Otwockiej Wawerskie Centrum Kultury i Fundacja Europejski Instytut Kultury zapraszają na dwa wyjątkowe koncerty.

Koncert Bente Kahan: Home / Dom – Moje żydowskie pieśni i historie

22.08.2022, godz. 19:00, Wawerskie Centrum Kultury, Sala Widowiskowa, wstęp wolny. Obowiązują wejściówki.

Wielka dama muzyki żydowskiej po raz pierwszy w Wawrze. Bente Kahan: Home / Dom – to osobisty spektakl o rodzinnych korzeniach z wykorzystaniem materiałów archiwalnych, sięgających aż do XIII w. Pieśni w jidysz i ladino, a także w innych językach europejskich. Zawiera autorskie teksty i kompozycje Bente Kahan. Grany na wielu międzynarodowych scenach.

Koncert GAN EDEN ku pamięci Dzieci i Wszystkich Pracowników Sanatorium im. Medema w Miedzeszynie działającego w latach 1926-1942

26.08.2022, godz. 20:00, Muzeum Warszawskiej Pragi. Bilety do nabycia online lub w kasie Muzeum.

Zagra kompozytor, klarnecista Paweł Szamburski z wybitnymi przedstawicielami nowej muzyki żydowskiej, alternatywnej, improwizowanej: Piotrem Domagalskim, Bartkiem Nazarukiem, Radkiem Polakowskim i Albertem Steczkowskim.

Coroczny Konkurs Prac Magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego, w którym wyróżniani są młodzi ludzie, podejmujący w swych pracach problemy humanistyki i wykazujący wrażliwość na kwestie społeczne, jest formą uczczenia pamięci Patrona konkursu – Jana Józefa Lipskiego.

Uroczystość ogłoszenia laureatów i laureatek XXVII edycji Konkursu Prac Magisterskich im. J. J. Lipskiego odbyła się 22 czerwca 2022 roku w Austriackim Forum Kultury.

Nagrody wręczyła wiceprezeska Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita Irena Wóycicka, głos zabrał również prezes Stowarzyszenia Marek Gumkowski.

Tradycyjne rozmowy z laureatkami i laureatami przeprowadził Tomasz Żukowski.

Polska szkoła znalazła się w głębokim kryzysie, dlatego koalicja organizacji społecznych SOS dla Edukacji, do której należy Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita, ogłosiła Obywatelski Pakt dla Edukacji. Pakt przedstawia postulaty i rekomendacje dotyczące niezbędnych zmian w polskiej szkole, tak by odpowiadała na wyzwania XXI wieku.

Chcemy by edukacja stała się jednym z głównych tematów w rozpoczynającej się kampanii wyborczej, a Pakt punktem odniesienia dla programów wyborczych i projektów zmian legislacyjnych.

Wersja pełna Paktu
Wersja skrócona Paktu

22 lipca 1942 r. Niemcy ogłosili o rozpoczęciu przesiedlenia „na Wschód” Żydów zamkniętych w warszawskim getcie. W rzeczywistości transporty kierowano do obozu zagłady w Treblince, gdzie ofiary zabijano w komorach gazowych. W ciągu dwóch miesięcy, od 22 lipca do 21 września 1942 r. Niemcy deportowali do ośrodka natychmiastowej zagłady w Treblince nie mniej niż 254 tysiące warszawskich Żydów – jedną czwartą przedwojennych mieszkańców stolicy.

22 lipca obchodzimy Europejski Dzień Ofiar Przestępstw z Nienawiści. Jego inicjatorami są uczestnicy Kampanii Rady Europy „No Hate Speech Movement”. Dzień ten został wybrany, by upamiętnić ofiary ataku Andersa Breivika, który w 2011 roku w Oslo i na wyspie Utøya pozbawił życia 77 młodych osób.

– Rekordowy pod względem liczby wniosków złożonych do Biura RPO – było ich ponad 74 tysiące. Wśród przyczyn tego stanu jest stan epidemii oraz związane z nim zakłócenie życia publicznego w Polsce;

– Czas istotnej zmiany, ponieważ urząd Rzecznika Praw Obywatelskich objął Marcin Wiącek.

Taki był rok 2021 w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich.

Informacja roczna stanowi całościową diagnozę stanu państwa z punktu widzenia respektowania praw konstytucyjnych obywateli. Zawiera podstawowe informacje o działaniach RPO, jak również przedstawia mapę problemów pojawiających się w całym obszarze państwowości.

W informacji są szczegółowo omówione między innymi:

– Wyzwania, problemy i postępy związane z przestrzeganiem poszczególnych praw gwarantowanych w Konstytucji RP;

– Rezultaty działań w zakresie szczególnych zadań Rzecznika Praw Obywatelskich, takich jak Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur czy niezależnego organu ds. równości;

– Omówienie mechanizmów i metod działania RPO: działalności edukacyjnej, współpracy międzynarodowej, udziału RPO w postępowaniach przed trybunałami międzynarodowymi i innych.

Publikacja informacji rocznej przez RPO stanowi wykonanie art. 212 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 19 ust. 1 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, które przewidują, że Rzecznik corocznie informuje Sejm i Senat o swojej działalności oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela, a także art. 19 ust. 2 ustawy o Rzeczniku Praw Obywatelskich, który przewiduje podanie informacji do wiadomości publicznej.

Więcej na stronie Biura RPO

Nie znając historii Zagłady, Polacy dzisiaj nie znają swojej własnej historii. Zagłada jest częścią historii Polski. Ta niewiedza prowadzi do amputacji zrozumienia, kim się jest – mówi Jan Tomasz Gross Bogdanowi Białkowi w książce „Po Sąsiadach”.

Fragment książki „Po Sąsiadach. Bogdan Białek pyta, odpowiadają: Jan Tomasz Gross i Adam Michnik”, Stowarzyszenie im. Jana Karskiego, Stowarzyszenie Przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita, Kielce 2022. Rozmowa odbyła się w Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu Stowarzyszenia im. Jana Karskiego w Kielcach 8 marca 2020 roku.

_______________________________

Bogdan Białek: W tym roku mija 20 lat od ukazania się książki „Sąsiedzi”, która wywołała chyba największą w Polsce, a może i w Europie, debatę historyczną. Ksiądz Józef Tischner w jednym ze swoich esejów napisał, że są książki o historii, które tworzą historię. I w moim przekonaniu „Sąsiedzi” do tej kategorii książek należą. Ona stworzyła historię. Polska po debacie wokół tej książki na pewno stała się innym krajem. […] Chciałbym cię zapytać, czy  – z perspektywy 20 lat od pierwszego wydania „Sąsiadów” – coś byś w tej książce zmienił, coś napisał inaczej, coś dodał lub odjął?

Jan Tomasz Gross: Zastanawiałem się nad tym przez chwilę przed dyskusją w Warszawie z Adamem Michnikiem. Pomyślałem sobie, że właściwie jest jeden kontekst  – wiem o nim dzisiaj  – który mógłby być wprowadzony do dyskusji i do „Sąsiadów”.

Chodzi mi o to, że Jedwabne było jednym z trzech dramatycznych i radykalnych epizodów wymordowania przez katolickich mieszkańców miasteczka wszystkich żydowskich sąsiadów, z wyjątkiem tych, którym udało się jakoś uciec. Dwa pozostałe miejsca to pobliskie miasteczka: Wąsosz i Radziłów. W tych trzech miejscowościach mordy odbyły się 5, 7 i 10 lipca 1941 roku, a mordercy przechodzili z jednego miejsca do drugiego, powtarzali tę swoją działalność. Gdy ci z Wąsosza przyszli do Radziłowa, radziłowianie odpędzili ich, mówiąc: „to są nasi Żydzi, my ich będziemy sami mordować”, bo to się oczywiście wiązało z grabieżą.

Można więc było tę książkę inaczej napisać, gdybym wtedy dysponował wiedzą o tych trzech zdarzeniach, ale nie wiem, czy bym to zrobił, bo powstałaby inna książka. Natomiast jeśli chodzi o samą narrację i dokumentację mordu zbiorowego w Jedwabnem, to nie ukazało się na ten temat nic, co by w jakikolwiek sposób zmieniło moje myślenie.

To, co mówisz, jest bardzo ciekawe, bo ja rysuję sobie taki obrazek, że dla ciebie  – wtedy, gdy pracowałeś nad tą książką – Jedwabne nie było zdarzeniem, z którego mógłbyś wyprowadzić pewną diagnozę na temat stosunku Polaków do Żydów, relacji polsko-żydowskich pod okupacją niemiecką; że potraktowałeś to jako pewien incydent lokalny. Czy się mylę? Jaki miałeś obraz tego zdarzenia?

– Pisząc książkę o Jedwabnem, wiedziałem o tym, że bardzo podobne zdarzenie miało miejsce w Radziłowie. Nie znałem jego szczegółów, ale zamieściłem w „Sąsiadach” relację Menachema Finkelsztajna. Wiedziałem więc, że Jedwabne nie było jedyną taką zbrodnią, natomiast jej rozmiar był wyjątkowy. Chyba nigdzie indziej działanie niszczycielskie miejscowej ludności w ciągu tak krótkiego czasu – wszystko się odbywa w jeden dzień – nie niosło za sobą tylu ofiar.

Cała rozmowa w Więzi

27 lat temu rozpoczęła się masakra w Srebrenicy. Największe ludobójstwo od czasów II wojny światowej.

Pamiętajmy do czego prowadzi nienawiść. I nie odwracajmy się, gdy obok dzieje się zło.

10 lipca 1941 roku, kilkanaście dni po wycofaniu się wojsk radzieckich i zajęciu miasta przez Niemców, około godziny 10 polscy mieszkańcy Jedwabnego i okolicznych miejscowości zaczęli spędzać Żydów z miasteczka na rynek. Tam bili ich i upokarzali, a kilku zabili. Spośród zebranych wyselekcjonowali kilkadziesiąt osób, w tym rabina Awigdora Białostockiego, i zmusili ich do zniszczenia pomnika Lenina znajdującego się przy ul. Dwornej. Następnie grupę tę zaprowadzili za miasto, zamordowali i zakopali wraz z popiersiem Lenina w przygotowanym wcześniej dole wewnątrz stodoły Śleszyńskiego. Później pozostałych na rynku kilkuset Żydów zapędzili do tej samej stodoły, którą oblali naftą i podpalili.

Zbrodni dokonało kilkudziesięciu mieszkańców Jedwabnego i okolic, a wielu innych było świadkami tych zajść. W miasteczku przebywali również uzbrojeni Niemcy. Obserwowali wydarzenia, najprawdopodobniej je zainspirowali zgodnie z dyrektywą Reinharda Heydricha o zachęcaniu ludności na nowo zajmowanych terenach do antyżydowskich pogromów, ale ich udział był ograniczony.

Na blogu frontstory.pl ukazał się tekst Mariusza Sepioło dotyczący mowy nienawiści.

Mowy nienawiści jest coraz więcej. Według danych CBOS z 2019 r. z wypowiedziami, które „obrażały innych ze względu na takie cechy, jak rasa, kolor skóry, wyznanie (lub jego brak), narodowość, pochodzenie etniczne, orientacja seksualna, płeć, wiek czy niepełnosprawność” zetknęło się 57 proc. Polaków. Kiedy CBOS badał to zjawisko pierwszy raz dwanaście lat temu, odsetek ten wynosił prawie 20 punktów procentowych mniej.

Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita prowadzi stronę www.zglosnienawisc.otwarta.org, na której można anonimowo poinformować o przypadkach mowy nienawiści. Stowarzyszenie po weryfikacji przekazuje takie sprawy do prokuratury.

W 2020 r. było ich 87. Połowa z nich została umorzona lub odmówiono wszczęcia postępowania, 11 postępowań nadal się toczy, w kilku sprawach nie ma jeszcze decyzji. W 2021 r. stowarzyszenie puściło w obieg 85 spraw, 27 zostało umorzonych lub odmówiono wszczęcia, pozostałe się toczą. Do sądu przesłano cztery akty oskarżenia, które były skutkiem zawiadomień Otwartej Rzeczpospolitej. 

Z danych MSWiA wynika, że liczba przestępstw z nienawiści w Polsce spada. W ubiegłym roku wszczęto o 190 mniej postępowań w tego typu sprawach niż w roku poprzednim. 

Nie wiadomo jednak, ile spraw uznano za „niewypełniające znamion przestępstwa”. Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich we współpracy z Biurem Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie już w 2018 r. wykazało, że dużym problemem w Polsce jest tzw. underreporting, czyli niska zgłaszalność przestępstw dotyczących nienawiści. Tylko 5 proc. tego typu przestępstw zgłaszanych jest na policję. Dlaczego? Bo, jak przyznawały ofiary, „sprawa była błaha”, nie ma „pewności, czy coś to da”, być może sprawę „uda się załatwić samemu”, nie ma dowodów itd. Istnieje też duża obawa zastraszania lub zemsty ze strony sprawców. Mamy więc do czynienia z „szarą strefą” przestępstw z nienawiści. Zdarzają się codziennie i bardzo często – ale często nikt ich nie zgłasza. 

Jak przeciwdziałać mowie nienawiści, jeśli system nie podsuwa dobrych rozwiązań? – Potężną bronią jest edukacja. To ona może zmieniać świat. Edukacja antydyskryminacyjna, równościowa jest obowiązkiem państwa – podkreśla Damian Wutke z Otwartej Rzeczpospolitej. – Niestety, u nas żaden z rządów nie uważał za konieczne wprowadzenie jej do szkół. Tę robotę robią organizacje pozarządowe. To wyręczanie państwa. Nie jesteśmy w stanie przeszkolić wszystkich dzieci i ich nauczycieli. To sprawa systemowa i w taki sposób powinna zostać załatwiona. 

Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita rozpoczęło realizację projektu edukacyjnego Otwarta szkoła. Jak zrobić z HiT-u hit. Projekt ma wspierać nauczycieli, którzy chcą uczyć krytycznego myślenia i samodzielności intelektualnej przy realizacji podstawy programowej przedmiotu Historia i Teraźniejszość.

Uważamy, że otwarte, krytyczne myślenie jest nieodzowne w budowaniu społeczności wolnej od uprzedzeń i nienawiści, broniącej godności człowieka. Inicjatywę wspiera Fundusz Obywatelski im. Henryka Wujca. Projekt realizowany jest we współpracy z Animativ Software House.

W ramach projektu utworzona zostanie platforma edukacyjna, na której począwszy od września umieszczane będą materiały edukacyjne adresowane do tych nauczycieli nowego przedmiotu Historia i Teraźniejszość (HiT), którzy chcą ominąć pułapki indoktrynacji i manipulacji faktami, jakie grożą w wypadku bezrefleksyjnej realizacji podstawy programowej tego wprowadzonego do szkół ponadpodstawowych przedmiotu. Pokażemy jak można pracować z uczniami, żeby skłonić ich do samodzielnego namysłu, uwzględniania i rozumienia różnych perspektyw i krytycznego spojrzenia na obiegowe opinie i uproszczone oceny.

Materiały edukacyjne na platformie będą ujęte w bloki tematyczne; jej użytkownicy będą mogli w wyszukiwarce z łatwością odnaleźć odpowiednie treści edukacyjne służące do realizacji haseł podstawy programowej.

Pomysłodawcami i autorami treści zamieszczonych na platformie są nauczyciele historii i wiedzy o społeczeństwie z Zespołu Społecznych Szkół Ogólnokształcących Bednarska w Warszawie: Rafał Derda i Damian Banasiak. Platforma pozwali na partycypacyjne tworzenie treści edukacyjnych przez jej użytkowników. Liczymy na to, że lista autorów i współpracowników portalu będzie się powiększać.

Dzisiaj, 4 lipca, mija 76 lat od pogromu kieleckiego. Wzburzony tłum, podżegany pogłoskami dotyczącymi rzekomego mordu rytualnego, wraz z żołnierzami i milicjantami dokonał pogromu na żydowskich mieszkańcach miasta – osobach, które przeżyły Holokaust. Zbrodnia w Kielcach, w kamienicy przy ul. Planty 7/9, spowodowała żydowski exodus z Polski. Zginęło wówczas 37 Żydów, a 35 zostało rannych. Śmierć poniosło również 3 Polaków.

Przypominamy tekst Juliana Przybosia „Hańba antysemityzmu”. Opublikowany rok po tragicznych wydarzeniach nadal jest boleśnie aktualny. I my dzisiaj często, podobnie jak autor „Równania serca”, stajemy bezradni wobec irracjonalnego bestialstwa i nienawiści.

Dzisiaj o 14:00 spod warszawskiego Pałacu Kultury rusza Parada Równości 2022: Warsaw & Kyiv Pride marching for peace.

Niech Polska i świat będą miejscami, w których wszyscy mieszkający mogą czuć się dobrze!

22 czerwca 2022 roku o godzinie 17.00 w Austriackim Forum Kultury, ul. Próżna 7/9 w Warszawie odbyła się uroczystość rozdania nagród XXVII edycji Konkursu prac magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego. Zachęcamy do zapoznania się z esejami laureatów.

Nagroda pierwszego stopnia Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita
Piotr Piasek – Zagadnienie faszyzmu w myśli Georges’a Bataille’a na tle współczesnej dyskusji o refaszyzacji

Nagroda drugiego stopnia
Agnieszka Justyna Wójcik – Security detention of civilians in non-international armed conflicts in the views of the European Court of Human Rights

Nagroda trzeciego stopnia Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza
Monika Kopcik – Solilokwium w Dociekaniach filozoficznych Ludwiga Wittgensteina

Wyróżnienie
Dobromiła Księska – Dekonstrukcja mitów narodowych w powieściach Ale z naszymi umarłymi Jacka Dehnela i Dom zapomnienia Edny O’Brien

Wyróżnienie
Anna Piniewska – „Powiedzieć, powiedzieć, powiedzieć”. O mowie pozornie zależnej w dramaturgii Wiesława Myśliwskiego

Wyróżnienie
Sebastian Porzuczek – Przemieszczenia postrzegalnego: formuły dystansu i wizualne a(fe)ktywizacje przemocy

Wyróżnienie
Piotr Sidorowicz – Uwikłanie teorii. Stefan Żółkiewski w latach 1930–1950

Wyróżnienie im. Gajki Kuroniowej
Maria Świątkowska – Ciało w chorobie, rozkoszy i systemie. „Mięcho” Anety Żukowskiej w perspektywach humanistyki medycznej

Wyróżnienie im. Jacka Kuronia
Antonina Baczyńska – Uchwalać, czy nie uchwalać? Analiza argumentów w dyskusjach dotyczących tzw. „uchwał anty-LGBT” w organach uchwałodawczych samorządów w Polsce

Wyróżnienie im. Joanny Wiszniewicz
Ewelina Ludwicka – Doświadczenie graniczne na przykładzie Drzewa życia Chawy Rosenfarb

Nagroda pierwszego stopnia Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita
Piotr Piasek
za pracę magisterską Zagadnienie faszyzmu w myśli Georges’a Bataille’a na tle współczesnej dyskusji
o refaszyzacji
obronioną w roku 2021 na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego pod kierunkiem dr. hab. Krzysztofa Matuszewskiego

Nagroda drugiego stopnia
Agnieszka Justyna Wójcik
za pracę magisterską Security detention of civilians in non-international armed conflicts in the views of the European Court of Human Rights
obronioną w roku 2021 na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem dr. hab. Marcina Wiącka

Nagroda trzeciego stopnia Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza
Monika Kopcik
za pracę magisterską Solilokwium w Dociekaniach filozoficznych Ludwiga Wittgensteina
obronioną w roku 2021 na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem prof. dr. hab. Witolda Sadowskiego

Wyróżnienie
Dobromiła Księska
za pracę magisterską Dekonstrukcja mitów narodowych w powieściach Ale z naszymi umarłymi Jacka Dehnela i Dom zapomnienia Edny O’Brien
obronioną w roku 2021 na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem prof. dr hab. Magdaleny Siwiec

Wyróżnienie
Anna Piniewska
za pracę magisterską „Powiedzieć, powiedzieć, powiedzieć”. O mowie pozornie zależnej w dramaturgii Wiesława Myśliwskiego
obronioną w roku 2021 na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem prof. dr. hab. Witolda Sadowskiego

Wyróżnienie
Sebastian Porzuczek
za pracę magisterską Przemieszczenia postrzegalnego: formuły dystansu i wizualne a(fe)ktywizacje przemocy
obronioną w roku 2021 na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem dr hab. Anny Nacher

Wyróżnienie
Piotr Sidorowicz
za pracę magisterską Uwikłanie teorii. Stefan Żółkiewski w latach 1930–1950
obronioną w roku 2021 na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem prof. dr hab. Danuty Ulickiej

Wyróżnienie im. Gajki Kuroniowej
Maria Świątkowska
za pracę magisterską Ciało w chorobie, rozkoszy i systemie. „Mięcho” Anety Żukowskiej w perspektywach humanistyki medycznej
obronioną w roku 2021 na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego pod kierunkiem prof. dr. hab. Ryszarda Nycza

Wyróżnienie im. Jacka Kuronia
Antonina Baczyńska
za pracę magisterską Uchwalać, czy nie uchwalać? Analiza argumentów w dyskusjach dotyczących tzw. „uchwał anty-LGBT” w organach uchwałodawczych samorządów w Polsce
obronioną w roku 2021 na Wydziale Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego pod kierunkiem dr. Wojciecha Rafałowskiego

Wyróżnienie im. Joanny Wiszniewicz
Ewelina Ludwicka
za pracę magisterską Doświadczenie graniczne na przykładzie Drzewa życia Chawy Rosenfarb
obronioną w roku 2021 na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego pod kierunkiem dr hab. Małgorzaty Domagalskiej

Uroczystość rozdania nagród XXVII edycji Konkursu prac magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego odbyła się 22 czerwca 2022 roku o godzinie 17.00 w Austriackim Forum Kultury, ul. Próżna 7/9 w Warszawie.

Dzisiaj obchodzimy Światowy Dzień Uchodźcy. Został ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 2000 roku, aby uświadamiać problemy, z jakimi borykają się osoby zmuszone do opuszczenia ojczystych krajów na skutek wojen, kryzysów humanitarnych, czy prześladowań politycznych.

22 czerwca 2022 roku poznamy laureatów i laureatki XXVII edycji Konkursu prac magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego.

Już teraz pragniemy podziękować recenzentkom i recenzentom, którzy podjęli się przeczytania 36 nadesłanych prac i wyłonienia spośród nich tych najlepszych. Byli to: Teresa Bogucka, Grażyna Borkowska, Tadeusz Budrewicz, Kinga Callebat, Marta Chojnacka-Kuraś, Przemysław Czapliński,, Agnieszka Czyżak, Aleksandra Gliszczyńska-Grabias, Agnieszka Graff, Agnieszka Grudzińska, Irena Grudzińska-Gross, Patrycja Grzebyk, Maryla Hopfinger, Maciej Janowski, Agnieszka Jelewska, Adam Jelonek, Bogumiła Kaniewska, Rafał Kochanowicz, Jacek Kochanowski, Rafał Koschany, Agnieszka Kozyra, Andrzej Krawczyk, Alina Kreisberg, Ireneusz Krzemiński, Katarzyna Kuczyńska-Koschany, Marcin Kula, Dariusz Kulesza, Henryk Lipszyc, Monika Ładoń, Małgorzata Łukasiewicz,, Łukasz Maciejewski, Maciej Maryl, Andrzej Mencwel, Elżbieta Mikos-Skuza, Piotr Mitzner, Alina Molisak, Agnieszka Mrozik,, Wojciech Orliński, Krzysztof Podemski, Beata Przymuszała, Ewa Rajewska, Wojciech Sady, Katarzyna Stańczak-Wiślicz, Błażej Warkocki, Barbara Weigl, Roman Wieruszewski, Tomasz Żukowski.

Państwa praca i zaangażowanie są nieocenionym wkładem w trwanie naszego Konkursu. Serdecznie dziękujemy!

Poniżej prezentujemy listę nazwisk oraz tytuły prac magisterskich, które zostały zakwalifikowane do II etapu XXVII edycji konkursu im. J.J.Lipskiego.

Laureatów i laureatki ogłosimy podczas uroczystości, która odbędzie się 22 czerwca 2022 roku o godz. 17:00 w Austriackim Forum Kultury przy ul. Próżnej w Warszawie.

Wszystkim serdecznie gratulujemy!

Lista prac zakwalifikowanych do II etapu – XXVII edycja

Razem 89, Państwo Miasto i Projekt: Polska zapraszają na Toast za Wolność pod Niespodzianką.

RAZEM na Placu Konstytucji – 4 CZERWCA 2022 o 18:00, plac Konstytucji 6, Warszawa.

4 czerwca to nasze wielkie święto Wolności i Demokracji. Wybory w 1989 roku wygraliśmy, bo byliśmy RAZEM.

Dzisiaj, w obliczu napaści na Ukrainę, pamiętając o prześladowanych i więzionych w Białorusi, pamiętając o uchodźcach – chcemy być znowu RAZEM.

Chcemy być RAZEM w Europie – z Ukrainą i Białorusią – by czuć się bezpiecznie.

RAZEM domagamy się szacunku dla Konstytucji i prawa europejskiego. Żądamy przestrzegania prawa na całej wschodniej granicy.

RAZEM musimy domagać się powrotu do demokratycznego państwa prawa.

Pomyślmy o tym RAZEM 4 czerwca na Placu Konstytucji.

Więcej na stronie wydarzenia

Już w środę, 1 czerwca, we Wrocławiu startuje projekt „Przyszłość Polski brzmi: demokracja, różnorodność i NGO„. Wydarzenie składa się z panelu dyskusyjnego z udziałem przedstawicieli organizacji pozarządowych. Tematem Projektu jest demokracja, różnorodność i NGO jako fundamenty rozwoju Polski.

Jednym z prelegentów będzie Bartłomiej Ciążyński – członek naszego Stowarzyszenia.

Więcej informacji na stronie wydarzenia.

Organizatorzy:

– Stowarzyszenie Grupa Odrodzeniowa Orderu Świętego Stanisława;

– organizacja ogólnouniwersytecka Równi w Różnorodności na Uniwersytecie Wrocławskim.

Miasteczko na Styku Kultur – Cultural Hot Spot UW to największe wielokulturowe wydarzenie na Uniwersytecie Warszawskim organizowane przez Samorząd Studentów UW, Uniwersyteckie Centrum Wolontariatu, Welcome Point oraz Samorząd Studentów Wydziału Orientalistycznego.

W roku 2022 roku, po 3 latach, odbywa się druga edycja wydarzenia.

20 maja na Kampusie Głównym w godzinach 11;00-18;00.

Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita objęło wydarzenie patronatem.

Na uczestników i uczestniczki czekają cztery strefy:

1. Strefa Kultur – to tutaj rozstawione będą stanowiska przygotowane przez przedstawicieli kilkunastu kultur oraz organizacji studenckich. Przygotowali oni dla Was przeróżne atrakcje i informacje na temat innych kultur.

2. Scena – położona w centrum Kampusu Głównego scena przez cały dzień będzie zapewniała uczestnikom niezapomnianą rozrywkę. To tutaj będzie można obejrzeć wielokuturowe występy muzyczne, taneczne oraz pokazy sztuk walki

3. Strefa Foodtrucków – Specjalnie przygotowana dla uczestników strefa gastronomiczna zaoferuje dania z różnych zakątków świata.

4. Sala Kolumnowa – W Sali Kolumnowej będą odbywać się wykłady i panele dyskusyjne z gośćmi specjalnymi m.in.: Ireną Wóycicką czy Thomasem Castrelem. Podczas dyskusji poruszane będą tematy takie jak wielokulturowość, polityka czy ksenofobia.

Program
Wydarzenie na Facebooku

17 maja 1990 roku Światowa Organizacja Zdrowia usunęła homoseksualizm z Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób. Na pamiątkę tego wydarzenia obchodzimy dzisiaj Międzynarodowy Dzień Przeciw Homofobii, Transfobii i Bifobii.

Jest to kolejna okazja, aby głośno przypomnieć, że prawa osób LGBT to prawa człowieka, o które nadal trzeba walczyć.

W ramach cyklu Żydowskie ABC Muzeum POLIN zaprasza na spotkanie Miłość w pamiętnikach i wspomnieniach gettowych. O różnych barwach miłości w gettach w czasie Zagłady rozmawiać będą dr Ewa Wiatr oraz Paula Sawicka. Miłość jest integralnym elementem życia osobistego i społecznego, nawet gdy poddane jest ono najgorszemu terrorowi i upodleniu. Spotkanie poprowadzi gospodarz cyklu, Piotr Kowalik.

28 kwietnia 2022 roku, godz. 18:15, transmisja na profilu Muzeum w serwisie Facebook

79 lat temu wybuchło Powstanie w Warszawskim Getcie – pierwsze miejskie powstanie w okupowanej przez Rzeszę Europie.

Dla upamiętnienia tego bohaterskiego zrywu w 2017 roku zaprezentowaliśmy wirtualną rekonstrukcję Wielkiej Synagogi Warszawskiej.

Dzisiaj prezentujemy materiał z projekcji, która odbyła się w niemieckim Siegen 9 listopada 2021 roku, w rocznicę Nocy Kryształowej.

Niech pamięć i miłość pokonają destrukcję i śmierć.

19 kwietnia 2022 roku przypada 79-ta rocznica wybuchu powstania w warszawskim getcie. Paula Sawicka pisze o tym, co by nam powiedział Marek Edelman?

[tekst jest zapisem podcastu, który Paula Sawicka nagrała dla Gazety Wyborczej w ramach cyklu Warszawa nadaje. Całości można posłuchać tutaj]

Na fotografii zrobionej 19 kwietnia 1945 roku widzimy Marka Edelmana na gruzowisku w jakie zostało zamienione walczące getto. To ruiny „terenu szczotkarzy”, którym dowodził, dokładniej, kamienicy przy Świętojerskiej 34, gdzie zginął Michał Klepfisz i gdzie spoczywa. Odtąd, do swojej śmierci w 2009 roku, każdego 19 kwietnia w południe Marek Edelman zjawiał się w „getcie centralnym”, terenie dowodzonym przez Mordechaja Anielewicza i miejscu wybranym wkrótce na Pomnik Bohaterów Getta, a potem już przy pomniku, skąd dzisiejszymi ulicami Zamenhofa, Dubois i Stawki, zmierzał na Umschlagplatz śladami Żydów wywożonych stąd do Treblinki, trasą ustanowioną w 1988 roku jako Trakt Pamięci Męczeństwa i Walki Żydów.

Przychodził tam prywatnie, zawsze czekał na uboczu na zakończenie oficjalnych uroczystości. Jedyny mieszkający w Polsce członek Komendy Głównej Żydowskiej Organizacji Bojowej nie uczestniczył w nich z wyboru, bo jego głos nie współbrzmiał z tonem oficjalnych przemówień, a jego pierś nie nadawała się do przyznawanych wtedy odznaczeń. Przez 54 lata nie dotarł tam tylko raz, podczas stanu wojennego w 1983 roku. Uniemożliwiła mu to władza zamykając w areszcie domowym i w ten sposób czyniąc z rocznicy wydarzenie polityczne. Dziś, 13 lat po śmierci Marka Edelmana, wiele osób może jeszcze pamiętać, jak licznie odtąd towarzyszyliśmy mu, gdy przemierzał Trakt Pamięci.

Nie wiadomo kiedy, ale jeszcze w czasach, kiedy w rocznice powstania 19-tego kwietnia Markowi Edelmanowi towarzyszyła niezbyt liczna grupa przyjaciół, utarł się rytuał, którego przestrzegania strzegła pilnie Hanna Krall. Towarzysząca Markowi Edelmanowi grupa podchodziła do schodów prowadzących na kopiec na bunkrze Komendy ŻOB, a na górę wchodziło tylko czworo z nich – Hanna Krall trzymała znicz, Marek Edelman go zapalał, Jacek Kuroń osłaniał płomień przed wiatrem (zawsze wiało), a mówiąca te słowa kładła na kamieniu różę. Znicz musiał być duży, gliniany z trzema knotami, a róża długa i pąsowa. Najpierw zabrakło Jacka Kuronia. Zastąpił go Lechosław Goździk. W 2008 Lechosław Goździk śmiertelnie zachorował i nie przyjechał ze Świnoujścia, a Marek Edelman wiedział, że i dla niego pokonanie schodów na kopiec będzie za trudne. Rytuał zapalania znicza, jako obowiązek pamięci, przekazał młodemu pokoleniu, a sam został przy schodach na dole.

Odtąd znicz na kopcu zapalają młodzi i przyprowadzają młodszych, a oni przyprowadzą młodszych…

Póki tak będzie, pamięć będzie trwała.