Wiadomości z Otwartej Rzeczpospolitej

2023/01/26

Wyrazy współczucia

Z głębokim żalem przyjęliśmy wiadomość o śmierci

Pawła Lipszyca

członka naszego Stowarzyszenia.

Szczere wyrazy głębokiego smutku i współczucia

w związku ze śmiercią Syna przekazujemy

Henrykowi Lipszycowi

i całej Rodzinie

Przyjaciele ze Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita

2023/01/24

Stanowisko organizacji społecznych ws nowelizacji kodeksu wyborczego

45 organizacji społecznych, w tym Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita, poparło apel Komitetu Obrony Demokracji, Fundacji Odpowiedzialna Polityka i Obserwatorium Wyborczego ws. nowelizacji kodeksu wyborczego.

Wyrażamy sprzeciw wobec pośpiesznych i nieprzemyślanych zmian w Kodeksie wyborczym procedowanych obecnie przez Parlament!

Jako organizacje zaangażowane w obserwację procesu wyborczego, a także dbające o demokratyczne podstawy prawne przeprowadzenia wyborów, wzywamy do zaniechania prób zmian w Kodeksie wyborczym ze względu na czas i tryb ich wprowadzenia oraz zawarte w proponowanej ustawie treści.

Ubolewamy, że nie dopuszczono odpowiednio wcześnie do publicznej dyskusji o zmianach w prawie wyborczym, a ocena proponowanych zmian odbywa się tylko w kontekście zbliżających się wyborów.

Jest to oznaka braku szacunku wobec uczestników procesu wyborczego: administracji wyborczej, samorządów, przyszłych kandydatów, a przede wszystkim nas – obywateli.

Treść stanowiska

2023/01/17

Historyk a świat wartości – teksty rozproszone prof. Jerzego Jedlickiego

Pod koniec 2022 roku wydano nakładem Wydawnictwa Więzi zbiór tekstów prof. Jerzego Jedlickiego Historyk a świat wartości.

Zbiór rozproszonych dotychczas w czasopismach i książkach zbiorowych szkiców wybitnego historyka XIX i XX wieku – Jerzego Jedlickiego (1930-2018). W książce tej Jedlicki podejmuje m.in. fundamentalną kwestię, na ile żyjący przedstawiciele jakiejś społeczności ponoszą moralną odpowiedzialność (nie winę, lecz odpowiedzialność) za czyny tejże społeczności, dokonane w poprzednich epokach? Podobnie jak w większych pracach, tak i w drobniejszych studiach Jedlickiego interesowały sposoby myślenia i odczuwania ludzi dawnych epok. Interesowały go też jednostki, w różnych okolicznościach stające przeciw prądowi opinii publicznej; fascynowały go problemy związane z peryferyjnym położeniem Polski w Europie w różnych epokach historycznych.

Prof. Jerzy Jedlicki był naszym Mistrzem, Nauczycielem, Wielkim Humanistą, członkiem – założycielem Otwartej Rzeczpospolitej , wieloletnim Przewodniczącym Rady Programowej, do śmierci jej Honorowym Przewodniczącym.

Fragment wstępu prof. Macieja Janowskiego
Książka do kupienia na stronie Wydawnictwa Więzi

2023/01/15

Czy mury runą? Protest wobec odwołania wykładu dr Hanny Machińskiej na UW

Wolność Równość Demokracja zaprasza 17 stycznia 2023 roku o godz. 16:15 na protest wobec odwołania wykładu dr Hanny Machińskiej na UW.

Spotykamy się pod bramą Uniwersytetu Warszawskiego aby podpisać list otwarty do Rektora UW. Domagamy się w liście rzetelnego wyjaśnienia wszelkich okoliczności odwołania wykładu dr Machińskiej „A mury runą, runą runą”, który miał się odbyć 17 stycznia 2023 o godzinie 17:00 w auli starej BUW w ramach cyklu „8 wykładów na Nowe Tysiąclecie”.

Podpisy pod listem będzie można składać przez cały czas trwania wydarzenia.

Zachęcamy wszystkie osoby i organizacje do dołączenia do tego wydarzenia i do podpisania listu.
 
Treść listu znajdą Państwo tutaj
2023/01/14

4. rocznica śmierci Pawła Adamowicza

Cztery lata temu, 14 stycznia 2019 roku, dzień po brutalnym ataku nożownika, zmarł Prezydent Gdańska Paweł Adamowicz.

Tak wtedy pisaliśmy, a słowa te niestety są coraz bardziej aktualne:

„Tragiczna śmierć Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza – człowieka otwartego, zaangażowanego w pomoc grupom i osobom dotkniętym dyskryminacją, walczącego z nienawiścią jest wydarzeniem bez precedensu. Zginął, godzony nożem przez człowieka chorego z nienawiści. Zginął w trakcie finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy – symbolu społeczeństwa obywatelskiego, zaangażowania Polek i Polaków. Żadne zło nie bierze się znikąd – zapominamy, że od słów do czynów wiedzie droga niezwykle krótka. Festiwale nienawiści w publicznej telewizji, szczucie jednej grupy na drugą, odmawianie człowieczeństwa uchodźcom. To wszystko nakręca spiralę nienawiści. Nienawiści, która zabija. Nienawiści, z którą nie wszyscy atakowani potrafią sobie poradzić.”

2023/01/11

Przypominamy o ogłoszonej XXVIII edycji Konkursu Prac Magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego

Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita ogłasza

XXVIII edycję Konkursu Prac Magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego

Przedmiotem konkursu jest wyłonienie najlepszej pracy magisterskiej z obszaru humanistyki i nauk  społecznych dotyczącą zjawisk mających miejsce od XIX w. do współczesności, których tematyka jest bliska zainteresowaniom badawczym i aktywności społecznej Patrona konkursu; są to zwłaszcza takie dziedziny, jak: historia i teoria literatury, wiedza o współczesnej kulturze, Varsaviana, historia najnowsza, społeczeństwo i polityka, dyskryminacja i tolerancja, stereotypy – aspekty kulturowe, psychologiczne, językowe.

Prawo zgłaszania prac na konkurs mają ich promotorzy lub recenzenci oraz autorzy, jeśli uzyskają akceptację promotora lub recenzenta. Do konkursu mogą być zgłoszone prace, obronione w roku 2022, które otrzymały ocenę co najmniej dobrą.

Termin nadsyłania prac: 15 lutego 2023 roku.

Więcej szczegółów w konkursowej zakładce na naszej stronie

Formularz zgłoszeniowy
Regulamin Konkursu
Wzór zaświadczenia
Lista laureatów i laureatek XXVI edycji

2023/01/09

Pożegnanie Marii Ofierskiej

Dzisiaj, 9 stycznia 2023 roku, na Starych Powązkach pożegnaliśmy Marię Ofierską.

Tak nad Jej grobem mówiła Paula Sawicka:

Przyszliśmy tu dziś pożegnać Marię Ofierską. Marysię. Wiele o niej mówi to, że chociaż miała 90 lat wszyscy, starzy i młodzi, zawsze z jednakową i rosnącą atencją nazywaliśmy ją Marysią.

Była człowiekiem dobrym,  ciepłym, życzliwym, przyjaznym, skromnym. Każdy, kto zasłużył na jej przyjaźń powinien czuć się dumny. I dodam, że znajdzie się w dobrym towarzystwie. Wielu jej wspaniałych i wybitnych przyjaciół tu nie ma, bo już wcześniej odeszli.

Była socjolożką, więcej – humanistką, osobą mądrą, oczytaną, o czasem zaskakująco szerokiej wiedzy i horyzontach.

Była redaktorką publikacji naukowych. Każdy, kto miał szczęście mieć ją za redaktora swoich prac powinien czuć się wyróżniony, bo była redaktorem wybitnym, kompetentnym, a zarazem taktownym i dyskretnym. Wiem o tym dobrze, bo miałam szczęście i zaszczyt, że to Marysia ponad 50 lat temu redagowała moje pierwsze teksty, a w dalszym autorskim życiu nie spotkałam redaktora tak wnikliwie czytającego tekst, rozumiejącego intencje autora, taktownie i z szacunkiem, lecz gdy trzeba nieustępliwie, proponującego zmiany.

Spotkałyśmy się znów w Stowarzyszeniu przeciwko Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita, którego była współzałożycielką i zaangażowaną członkinią. A była członkinią niezawodną. Wszystkie nasze publikacje ukazywały się pod czujnym i surowym okiem Marysi. Niemal do ostatnich chwil uczestniczyła w pracach Konkursu prac magisterskich im. Jana Józefa Lipskiego. Czytała prace młodych adeptów nauki zawsze chętnie, z życzliwością i ciekawością. Była jednym z niezawodnych filarów komisji konkursowej.

Będzie nam brakowało jej zachęty i wsparcia, pogody ducha, uśmiechu.

Żegnaj Marysiu!

9 stycznia 2023

Ostatnią prośbą Marysi do nas, jej przyjaciół, było, żebyśmy zamiast kwiatów na jej grób składali datki na rzecz Otwartej Rzeczpospolitej. Przeznaczymy je na fundusz Konkursu im. JJL.

Fot. Anna Beata Bohdziewicz
Fot. Anna Beata Bohdziewicz
2023/01/01

104 lata temu urodził się Marek Edelman

104 lata temu, 1 stycznia 1919 roku, w białoruskim Homlu, urodził się Marek Edelman.

Paula Sawicka tak pisze w tym dniu:

1 stycznia w dniu urodzin Marka Edelmana, myślę o tym co by powiedział nam dziś, gdy na granicy polsko-białoruskiej funkcjonariusze państwa polskiego ludzi uciekających do wolności, do bezpieczniejszego świata traktują okrutnie i bezdusznie, zaś niosących im pomoc ścigają i karzą. I takie słowa znajduję:

„Europa Zachodnia wzniosła nowy mur dzielący ludzi, sama zamknęła się w getcie dla bogatych. […] Niedorzecznością jest sądzić, że da się przez dłuższy czas utrzymać getto dla bogatych, że mury wokół bogatej Europy powstrzymają napór głodnych. Głód obala wszelkie mury. Głodni z Afryki przyjdą do bogatej Europy. Nie ochroni nas żadne prawo ograniczające migracje.”

Co Marek Edelman powiedziałby dziś, gdy blisko od roku na naszych oczach na szpitale, szkoły i teatry sąsiedniej Ukrainy spadają bomby, bestialsko morduje się tam ludność cywilną, gwałci i rabuje.” I znajduję jego przesłanie:„Mówienie o powstaniu w getcie, ma tylko jeden sens: przypominanie światu, że ludobójstwo jest zbrodnią przeciwko samej istocie człowieczeństwa i że nie można być bezkarnie obojętnym świadkiem, bo wychodzi się z tego okaleczonym. Dlatego dla dobra nas samych nie powinniśmy patrzeć na dzisiejsze zbrodnie w milczeniu, tak jak patrzono przed laty na Holocaust. Musi powstać jakiś ruch, zdolny wymuszać na rządach demokratycznej, sytej Europy czynne przeciwstawianie się ludobójstwu i pomaganie ofiarom.”

Kim był Marek Edelman? Wciąż widzę go jako człowieka konsekwentnie, przez całe długie życie kierującego się spójnym systemem wartości – bez względu na to w jakim czasie i w jakiej roli występował – gońca w szpitalu, dowódcy czy podkomendnego w czasie wojny, działacza jakim był przez całe życie czy lekarza. Te wartości (m.in. odwaga podejmowania decyzji i przyjmowania za nie odpowiedzialności, wrażliwość i empatia, zwłaszcza wobec słabszych, miłość i niekierowanie się nienawiścią, sprzeciw wobec zła i obojętności) oraz pewne cechy charakteru (wśród nich wytrwałość, konsekwencja, zdecydowanie, a nawet nieustępliwość) od zawsze kierowały działaniami Marka Edelmana, który był zarazem człowiekiem mądrym, otwartym na wiedzę i inteligentnym. Powiedziałabym nawet, że te cechy Marka Edelmana czyniły jego działania, zwłaszcza w sytuacjach trudnych, niemal przewidywalnymi. Marek Edelman, jak każdy z nas, miał też wady i ten obraz wypada uzupełniać opisem jego słabości. Ale to mój pogląd i mój sposób przedstawiania postaci Marka Edelmana, który zbudowałam przez 30 lat naszej przyjaźni.

Konkurs

im. J. j. Lipskiego

Monitoring

Gdańskie Stowarzyszenie Tolerado wygrało przed sądem proces przeciwko Mariuszowi Dzierżawskiemu, autorowi kampanii "Stop pedofilli". Sąd uznał, że celem homofobusów, które krążyły po ulicach polskich ...
Portal tygodnika „Do Rzeczy” (Orle Pióro) rozmowę z publicystą Stanisławem Michalkiewiczem promował jego stwierdzeniami o „judenracie Gazety Wyborczej” i „TVN, czyli żydowskiej telewizji dla Polaków”....
Manifestanci przypomnieli o niehumanitarnym traktowaniu uchodźców przez polskie służby i przedstawicieli polskich władz. Marsz przeszedł w sobotę spod siedziby Straży Granicznej pod kancelarię premier...
Po ponad czterech latach od zamachu na życie Pawła Adamowicza sąd w Gdańsku wydał nieprawomocny wyrok. Zabójca prezydenta Stefan Wilmont skazany został na dożywocie. Trzy lata śledztwa, trwający ro...
7. lutego na parkingu przy ul. Klenowskiej w Poznaniu doszło do znieważenia na tle narodowościowym. Funkcjonariusze z Komisariatu Policji Poznań – Nowe Miasto prowadzą śledztwo w sprawie. Kamery mo...
Bus oklejony był banerami anty-LGBT, z głośników oskarżał homoseksualistów o pedofilię. Sąd skazał kierowcę na osiem miesięcy prac społecznych i 2 tys. zł na PCK. Pomogła nieustępliwość aktywisty Kacp...
Angielski kibic otrzymał 3-letni zakaz stadionowy za wysyłanie rasistowskich pogróżek w mediach społecznościowych pod adresem piłkarza Brentford, Ivana Toneya. Wyrok sądu w Newcastle jest pierwszym wy...
Zgromadzenie synodalne - które koncentruje się na reformie Kościoła - przyjęło w piątek we Frankfurcie dokument zezwalający parom tej samej płci na błogosławieństwo ich związków przez niemiecki Kośció...
"Chrońmy się przed nienawiścią, bo od nienawiści do Auschwitz był tylko jeden krok" – powiedziała malarka, pisarka, ocalała z krakowskiego getta Roma Ligocka. 80 lat temu Niemcy zlikwidowali krakowski...