To przełom – mówią działacze LGBT. 12 grudnia Trybunał w Strasburgu orzeknie przeciwko Polsce w sprawie pięciu jednopłciowych par, które zaskarżyły brak regulacji prawnych ich związków. W analogicznych skargach dotyczących innych krajów trybunał uznał, że to łamanie praw człowieka.

– Informacja ze Strasburga przyszła do nas w piątek. W zasadzie od tamtej pory cały czas o tym myślę, zastanawiam się, jak to będzie po tylu latach czekania. Wciąż trudno mi w to uwierzyć. I do tego jeszcze ta świadomość, że w tym samym czasie w Polsce powstanie nowy rząd. To wygląda jak nowe otwarcie – komentuje Krzysztof Alcer.  

– Cieszę się, mam nadzieję, że wiatr zmian zaczął wiać. Szczerze – po tylu latach czekania straciłem wiarę, że coś się zadzieje w naszej sprawie – dodaje Grzegorz Lepianka.

Krzysztof i Grzegorz są w związku od 21 lat. Wciąż nieformalnym, ale to może się wkrótce zmienić. 12 grudnia Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu (organ Europejskiej konwencji praw człowieka, nie mylić z Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej) orzeknie w ich sprawie. Grzegorz i Krzysztof są jedną z pięciu polskich par jednopłciowych, które w 2017 roku złożyły w ETPC skargę przeciwko Polsce. Dotyczyła braku regulacji prawnych uznających związki par jednopłciowych. By ją złożyć, pary musiały najpierw przejść przez wszystkie instancje w Polsce.   

– Poszliśmy do urzędu stanu cywilnego i wypełniliśmy wniosek, tak jak robią to pary heteroseksualne. Kierownik urzędu odmówił udzielenia nam ślubu, powołując się na brak takich regulacji w polskim prawie. Odwołaliśmy się do sądu administracyjnego. We wszystkich instancjach sądy podtrzymały decyzję kierownika urzędu stanu cywilnego – wspomina Krzysztof Alcer.  

To było przemyślane działanie przygotowane przez powstałą w 2015 roku Koalicję na rzecz Związków Partnerskich i Równości Małżeńskiej. Celem koalicji było doprowadzenie do wydania historycznego wyroku przez ETPC.  

Inspiracją była bardzo podobna włoska sprawa. W 2015 roku ETPC orzekł w analogicznym przypadku kilku włoskich par gejów, że brak prawnej regulacji związków par tej samej płci narusza prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego (art. 8 Europejskiej konwencji praw człowieka). W 2016 roku Włochy, jako ostatnie państwo Europy Zachodniej i tzw. starej Unii, wprowadziły ustawę o związkach partnerskich.

Więcej w Wyborczej