W dniu 24 lipca br. odbyło się zebranie sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych, na które zaproszeni byli również przedstawiciele organizacji pozarządowych. Z ramienia Stowarzyszenia „Otwarta Rzeczpospolita” (jedynej organizacji pozarządowej, której przedstawiciel się pojawił na zebraniu) w spotkaniu wziął udział Marek Gumkowski, członek Zarządu OR. Na zebraniu Pełnomocnik Rządu do spraw Równego Traktowania pani Agnieszka Kozłowska–Rajewicz przedstawiła informację na temat badań dotyczących dyskryminacji ze względów narodowych i etnicznych oraz tzw. przestępstw z nienawiści, czyli spraw o podłożu rasistowskim i ksenofobicznym.
Liczba tych ostatnich gwałtownie wzrosła – od 182 w 2010 r., przez 323 w 2011 r. do 473 w roku 2012. Niepokojące jest również to, że ok. 40% takich spraw jest umarzanych przez prokuratury – wbrew przesłankom, które, według Prokuratury Generalnej, nakazywałyby ich podjęcie. Te dane stały się punktem wyjścia wypowiedzi posłów, którzy zwracali uwagę na brak przygotowania i niechęć organów wymiaru sprawiedliwości do prowadzenia takich spraw, a także domagali się ostrzejszych przeciwdziałań. Marek Gumkowski, przedstawiciel OR, przypomniał o prowadzonym już przez kilku laty przez Stowarzyszenie programie badawczym „Prawo przeciw nienawiści”, z którego wnioski pokrywały się z przedstawionymi obecnie konstatacjami dotyczącymi konieczności szkolenia przedstawicieli wymiaru sprawiedliwości. Wskazał również, że według konsultowanych z teoretykami prawa ustaleń Stowarzyszenia należałoby nie tyle zaostrzyć prawo, ile obniżając nawet jego represyjność (za przestępstwa z nienawiści niepołączone z użyciem przemocy), dążyć do nieuchronności wymierzania kar.

Marek Gumkowski