W związku z mylącymi interpretacjami amerykańskiej ustawy JUST, Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita wyjaśnia, iż roszczeń o których mowa we wskazanej ustawie nie można nazywać roszczeniami żydowskimi, gdyż prawo zgłaszania roszczeń ma każdy, bez względu na narodowość, obywatel Stanów Zjednoczonych, który jako obywatel państwa europejskiego utracił majątek podczas II wojny światowej. Ustawa JUST nie stanowi jakiegokolwiek zagrożenia dla Polski i jej obywateli.

Pełny tekst wyjaśnienia

„W odpowiedzi na szokujące i szkodliwe wypowiedzi Małopolskiej Kurator Oświaty Barbary Nowak, która przyrównując orientację homoseksualną do przestępstwa, napisała na Twitterze: „Czy Rafał Trzaskowski poinformował czym lgbt jest naprawdę? CZY WSPOMNIAŁ, ŻE TO PROPAGOWANIE MIĘDZY INNYMI PEDOFILII?”, żądamy odwołania Barbary Nowak ze stanowiska” – piszą sygnatariusze listu otwartego do Ministerstwa Edukacji Narodowej. Wśród organizacji społecznych, które podpisały się pod stanowiskiem jest Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita.

List na stronie Kampanii Przeciw Homofobii

W związku z  tak zwaną „ogólnopolską kampanią przeciw roszczeniom żydowskim”, wszczętą przez Stowarzyszenie Marsz Niepodległości, oświadczamy:

– Wolno głosić, że nie należy zwracać właścicielom zagrabionego mienia, wolno też głosić, że poszkodowanym w II wojnie światowej nie należą się odszkodowania, choć nasze Stowarzyszenie uważa takie poglądy za niesłuszne i niesprawiedliwe.

– Natomiast twierdzenie, że  odszkodowania nie należą się, jeśli poszkodowani są Żydami, ma charakter antysemicki, a wzmiankowana wyżej publicznie prowadzona kampania przeciw ewentualnym żydowskim właścicielom nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych i etnicznych i jest sprzeczna z polskim prawem (art. 256 kk).

Protestujemy i wzywamy do sprzeciwu wobec tej oburzającej antysemickiej kampanii.

W imieniu Stowarzyszenia oświadczenie podpisali Przewodnicząca Rady Programowej Paula Sawicka oraz Prezes Zarządu Marek Gumkowski.

Oświadczenie Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita

„My, obywatele i obywatelki, działacze i działaczki organizacji pozarządowych, dogłębnie wstrząśnięci i wstrząśnięte zarówno tragiczną śmiercią Prezydenta Pawła Adamowicza, jak i następującymi po niej komentarzami, przekłamaniami i manipulacjami, jakich dopuszczają się osoby publiczne, wzywamy decydentów i decydentki, przedstawicieli i przedstawicielki partii politycznych wszystkich opcji, posłów i posłanki, dziennikarzy oraz dziennikarki, jak i inne osoby aktywne w życiu publicznym o zaniechanie stosowania języka nienawiści” – piszą sygnatariuszki i sygnatariusze apelu przygotowanego przez Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej. Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita przyłączyło się do apelu, który nadal można podpisywać na stronie tea.org.pl.

„Cokolwiek zrobisz, cokolwiek zdecydujesz, chcemy zapewnić Cię o naszym poparciu i naszej z Tobą solidarności. Chcemy, żebyś wiedział, że jesteśmy z Tobą” – piszą do Jurka Owsiaka przedstawiciele i przedstawicielki organizacji społecznych. Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita również podpisało się pod listem.

„Wstrząśnięci zabójstwem Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza, Pogrążeni w bólu i żałobie, chcemy wykrzyczeć swój sprzeciw wobec tego, co się stało, wyrazić naszą niezgodę na podsycanie atmosfery nienawiści, w której takie czyny stają się możliwe. Żadne słowa nie wyrażą żalu, nie opiszą tego, co dziś czujemy. Dzień, który miał być dniem świętowania dobroczynności i ofiarności Polek i Polaków, stał się dniem narodowej tragedii. Cokolwiek zrobisz, cokolwiek zdecydujesz, chcemy zapewnić Cię o naszym poparciu i naszej z Tobą solidarności. Chcemy, żebyś wiedział, że jesteśmy z Tobą. Dla nas i dla wszystkich ludzi dobrej woli to Ty jesteś dyrygentem Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy, tej wspaniałej inicjatywy, która wydobywa z nas dobro, bezinteresowność i łączy w tym, co w nas najlepsze” – to początek listu, który wraz z podpisami można przeczytać na stronie ngo.pl

Choć cisza jest teraz potrzebna nam wszystkim, w naszych sercach i umysłach pobrzmiewają jak echo słowa Edmunda Burke: „Dla triumfu zła potrzeba tylko, żeby dobrzy ludzie nic nie robili”.

Tragiczna śmierć Prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza – człowieka otwartego, zaangażowanego w pomoc grupom i osobom dotkniętym dyskryminacją, walczącego z nienawiścią jest wydarzeniem bez precedensu. Zginął, godzony nożem przez człowieka chorego z nienawiści. Zginął w trakcie finału Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy – symbolu społeczeństwa obywatelskiego, zaangażowania Polek i Polaków.

Żadne zło nie bierze się znikąd – zapominamy, że od słów do czynów wiedzie droga niezwykle krótka. Festiwale nienawiści w publicznej telewizji, szczucie jednej grupy na drugą, odmawianie człowieczeństwa uchodźcom. To wszystko nakręca spiralę nienawiści. Nienawiści, która zabija. Nienawiści, z którą nie wszyscy atakowani potrafią sobie poradzić.

Jerzy Owsiak – twórca Wielkiej Orkiestry – rezygnując z funkcji prezesa Fundacji mówi wprost, że nie radzi sobie z atakami na niego i Orkiestrę. I nie jest to jego porażka. To porażka nas wszystkich. Nas, którzy zapominamy o tym, jak wielką moc mają słowa. Nas, którzy nie reagujemy. Nas, którzy nic nie robimy, pozwalając aby zło rosło.

To czas, w którym powinniśmy stanąć razem, dając sobie nawzajem poczucie wspólnoty i wsparcia.

W imieniu Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita

Damian Wutke

Sekretarz Zarządu

Sprzeciwiamy się i protestujemy przeciwko publikowaniu, w szczególności na łamach tygodnika „Do Rzeczy”, antysemickich, kłamliwych, utrwalających stereotypy i szerzących nienawiść rysunków Cezarego Krysztopy.

Są one elementem publicznego oczerniania Żydów, podsycają antysemicki mit o żydowskim spisku, trywializują zbrodnię Holokaustu. Cezary Krysztopa swoimi rysunkami rozpowszechnia treści  zabronione przez polskie prawo (art. 256 kk) dodatkowo wzmacniając je umieszczanymi na nich słownymi komentarzami. §3 art.256 wyłącza spod ścigania działalność artystyczną. Jednak podobnie jak za taką nie uznaje się rysunków stürmerowskich, wątpliwe jest uznanie za „działalność artystyczną” rysunków Krysztopy. Załączamy opinie ekspertów.

Nie możemy pozostać obojętni na fakt, że w przestrzeni publicznej pojawiają się treści antysemickie. Pamiętajmy, że słowo i obraz mają ogromną moc, często pociągającą za sobą nienawistne czyny. Dlatego o możliwości popełnienia przestępstwa przez Cezarego Krysztopę powiadomiliśmy organy ścigania.

Oczekując na dalszy rozwój sprawy zwracamy się do wszystkich uczestników życia publicznego w Polsce – reagujmy, gdy widzimy wokół siebie nienawiść wobec kogokolwiek. Tylko tak możemy zatrzymać zło, by dalej nie rosło.

Marek Gumkowski – Prezes Zarządu
Paula Sawicka – Przewodnicząca Rady Programowej

Treść oświadczenia
Opinia A. Skalskiej
Opinia A. Osęki

Koncert Ku Niepodległej nie odbył się, ponieważ większość organizatorów została zatrzymana przez Policję (więcej informacji w oko.press).

10 listopada 2018 roku, dzień przed setną rocznicą odzyskania przez Polskę niepodległości, odbędzie się koncert „Ku Niepodległej”, organizowany przez Stowarzyszenie na Rzecz Tradycji i Kultury „Niklot”, odwołujące się do filozofii przedwojennej, nacjonalistycznej i neopogańskiej, grupy Zadruga. Wydarzenie to jest wydarzeniem prywatnym, z regulaminem zabraniającym m. in. fotografowania i filmowania przebiegu koncertu, a do wstępu na koncert upoważnia zakup cegiełki – darowizny na cele statutowe Stowarzyszenia „Niklot”. Nie jest w związku z tym znane miejsce koncertu, poza tym, że odbędzie się on w Warszawie. Nie ulega wątpliwości, że jest to sposób na ominięcie przepisów polskiego prawa, które zabraniają nawoływania do nienawiści na tle rasowym, etnicznym, narodowościowym, wyznaniowym czy na tle bezwyznaniowości.

Zdajemy sobie sprawę, że tegoroczna edycja koncertu pozostawia niewielkie pole działania organów ścigania oraz przedstawicieli Urzędu Miasta. Uważamy jednak, że obowiązkiem ludzi przyzwoitych jest alarmować o podobnych zjawiskach i zwracać uwagę na trudności z egzekwowaniem polskiego prawa. Milczenie w tej sytuacji byłoby jednoznaczne z przyzwoleniem, nawet jeśli tylko symbolicznym.

Zwracamy się zatem do Państwa – przedstawicieli Policji, władz publicznych i oświatowych – z prośbą o podjęcie wszelkich możliwych, dopuszczalnych prawem interwencji, które pozwoliłyby nie dopuścić do organizacji koncertu „Ku Niepodległej”.

Jednocześnie zwracamy się do Kuratorium Oświaty w Warszawie, aby list ten, stanowiący ostrzeżenie, był kierowany do dyrektorów szkół, wychowawców i rodziców. Przestrzeganie młodzieży przed uczestnictwem w koncertach, które zatruwają umysły i serca nienawiścią i nietolerancją, jest obowiązkiem wszystkich mających wpływ na kształtowanie postaw młodych ludzi.

List w sprawie koncertu „Ku Niepodległej”, w imieniu Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita, podpisali Paula Sawicka – przewodnicząca Rady Programowej oraz Marek Gumkowski – prezes Zarządu.

Treść listu

Program „Prawa i Wartości”, negocjowany obecnie przez unijne instytucje, mógłby stać się skutecznym środkiem promowania europejskich wartości. Jednak w obecnej formie miałby on bardzo ograniczoną skuteczność. Dlatego 154 organizacji społeczeństwa obywatelskiego z 19 państw członkowskich wzywa unijnych decydentów do uczynienia programu „Prawa i Wartości” bardziej ambitnym poprzez zwiększenie jego budżetu, rozszerzenie zakresu tematycznego i uproszczenie dostępu do funduszy.

„Przyszłość Europy będzie zależała od postaw zwykłych obywateli. Postawy te określą, jaka polityka jest możliwa w Brukseli i zdecydują o przetrwaniu projektu europejskiego.” – podkreślają w apelu jego sygnatariusze.

Treść apelu

2 września 2018 roku w Warszawie odbędzie się 17 Festiwal Kultury Wietnamskiej. Głównym organizatorem wydarzenia jest Fundacja Wspierania Integracji Wietnamczyków w Polsce, wsparcia natomiast udzieliły Ambasada Socjalistycznej Republiki Wietnamu w Polsce oraz Miasto Stołeczne Warszawa. W Festiwalu weźmie również udział Orkiestra Reprezentacyjna Wojska Polskiego. Niepokój i oburzenie naszych Wietnamskich przyjaciół wywołuje fakt, że przedstawiciele władz stolicy Polski oraz Dowództwa Garnizonu Warszawa włączyli się w organizację wydarzenia, które zgodnie z oficjalnym zaproszeniem jest elementem obchodów 73 rocznicy proklamowania niepodległości Socjalistycznej Republiki Wietnamu.

Wietnam pozostaje państwem komunistycznej dyktatury, w którym masowo łamane są prawa człowieka, ograniczana jest wolność wypowiedzi i zgromadzeń, a opozycjoniści są represjonowani. Solidarność nadal pozostaje dla nas ogromną wartością. Stajemy dziś razem z prześladowanymi Wietnamczykami i Wietnamkami, wszystkimi którzy cierpią z powodu swoich poglądów, którzy są skazywani.

Blisko 50 organizacji i inicjatyw społecznych wydało stanowisko w sprawie kolejnego „zdania odrębnego” Mariusza Muszyńskiego do orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, w którym zarzuca Rzecznikowi Praw Obywatelskich m.in. „braki etyczne” oraz „bezprawną aktywność”. „Z dużą przykrością odnotowujemy kolejny nieuzasadniony atak pana Mariusza Muszyńskiego na sumiennie wypełniającego funkcję Rzecznika Praw Obywatelskich dr Adama Bodnara” – piszą organizacje we wspólnym wystąpieniu.

Treść stanowiska

38 organizacji społecznych zwróciło się z pilnym apelem do prof. Jacka Czaputowicza, Ministra Spraw Zagranicznych i Zbigniewa Bońka, Prezesa Polskiego Związku Piłki Nożnej o podjęcie działań na rzecz uwolnienia osób więzionych przez Federację Rosyjską z powodów politycznych. Wśród sygnatariuszy obu listów znajduje się Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita.

List do MSZ
List do PZPN
Informacja prasowa

Koalicja Równych Szans, nieformalna platforma ponad sześćdziesięciu organizacji społecznych działających w obszarze ochrony praw człowieka i przeciwdziałania dyskryminacji, wydała wspólne stanowisko, w którym solidaryzuje się z osobami z niepełnosprawnościami i ich rodzinami, które prowadzą od miesiąca protest w budynku Sejmu RP. Koalicja, popierając postulaty osób protestujących wzywa także polskie władze do pilnego zajęcia się systemowymi naruszeniami praw człowieka tej grupy społecznej. Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita jest jedną z organizacji członkowskich Koalicji.

Treść stanowiska

Członkinie i członkowie Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita z największym oburzeniem i niesmakiem przyjęli informację o tym, że w historycznej Sali BHP Stoczni Gdańskiej odbył się zjazd Obozu Narodowo – Radykalnego.

Organizacja ta swoim orężem uczyniła pogardę dla drugiego człowieka, nienawiść do każdego, kto w ich oczach jest „obcy”, odwołując się przy tym do spuścizny przedwojennego nacjonalizmu. Dopuszczenie do tego, aby ONR celebrował kolejną rocznicę swojego powstania w miejscu, w którym podpisano Porozumienia Sierpniowe 1980 roku jest hańbą i splugawieniem pamięci twórców solidarnościowego zrywu – ludzi, którzy chcieli żyć w Polsce wolnej od nienawiści, ludzi, których łączyło poczucie troski o kraj.

Patrząc na to, co działo się w Gdańsku na terenie Stoczni, zadajemy sobie pytanie – co pozostało z etosu społecznego ruchu „Solidarność”? Wiemy jedno – nie wolno milczeć, gdy organizacje, które powinny zostać zdelegalizowane, anektują kolejne symboliczne miejsca.

W imieniu Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita oświadczenie podpisali Paula Sawicka – przewodnicząca Rady Programowej oraz Marek Gumkowski – prezes Zarządu.

Tekst oświadczenia

„My, niżej podpisani, stanowczo protestujemy przeciwko planowanej na 14 kwietnia 2018 roku V Pielgrzymce Środowisk Narodowych na Jasną Górę, organizowanej przez Młodzież Wszechpolską, Obóz Narodowo-Radykalny i Ruch Narodowy. Domagamy się podjęcia działań zmierzających do uniemożliwienia środowiskom propagującym skrajny nacjonalizm, sprzeczny z wartościami chrześcijańskimi, głoszenia na terenie Klasztoru Jasnogórskiego treści pogwałcających naukę Kościoła. W polskim życiu społecznym i politycznym niepokojąco nabiera mocy narracja o supremacji narodu polskiego definiowanego jako „czysty, biały, katolicki”; jest ona skrajnie wroga wobec różnorodności etnicznej i religijnej, a więc stanowi zaprzeczenie wartości i tradycji wyrosłych z cywilizacji Zachodu i jego chrześcijańskich korzeni” – piszą w liście do o. Mariana Waligóry, przeora jasnogórskiego klasztoru, organizacje pozarządowe m. in. Stowarzyszenie Demokratyczna RP, Obywatele RP, Protest Kobiet, Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita, Wolni i Równi, a także przedstawiciele polskiego życia publicznego m. in. Ludwika i Henryk Wujcowie, Andrzej Celiński, Halina i Waldemar Kuczyńscy, Zbigniew Hołdys, prof. Magdalena Środa.

Treść listu

„14 kwietnia 2018 roku odbędzie się V Pielgrzymka Środowisk Narodowych na Jasną Górę, organizowana przez Młodzież Wszechpolską, Obóz Narodowo-Radykalny i Ruch Narodowy. Nie ulega wątpliwości, mając na uwadze przebieg wcześniejszych pielgrzymek, a także wydarzenia ze stycznia 2018 roku, o których informowaliśmy Księdza Prymasa, że wydarzenie to po raz kolejny stanie się okazją do głoszenia haseł antysemickich, antyuchodźczych, podsyconych ideologią nazistowską, sprzecznych z wartościami chrześcijańskimi. (…) prosimy o ponowne zwrócenie się do Konferencji Episkopatu Polski z postulatem wzmocnienia duszpasterskiego nadzoru nad pielgrzymkami ruchów narodowych na Jasną Górę. Prosimy również o zwrócenie się do Przeora jasnogórskiego klasztoru z prośbą rozważenia możliwości odwołania tegorocznej pielgrzymki środowisk narodowych” – piszemy w liście do Prymasa Polski abpa Wojciecha Polaka. W imieniu Stowarzyszenia list podpisali Przewodnicząca Rady Programowej Paula Sawicka oraz Prezes Zarządu Marek Gumkowski.

Treść listu

100 polskich organizacji społeczeństwa obywatelskiego, wśród nich Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita, wystosowało list otwarty do międzynarodowej opinii publicznej.

„Piszemy do Was z Polski. I z wielu innych miejsc na świecie, gdzie mieszkamy, studiujemy, pracujemy. My, czyli Polki i Polacy, którzy nie godzą się z tym, jak bieżąca polityka kładzie się cieniem na budowanych przez lata relacjach polsko-żydowskich. Do Was, czyli do wszystkich tych, którzy patrzą dziś na Polskę – z niedowierzaniem, smutkiem czy złością.

Piszemy, bo zależy nam, żebyście wiedzieli, że niezależnie od tego jak radykalne i niewłaściwe są stanowiska polskich władz czy niektórych środowisk, nie są to stanowiska i poglądy nas wszystkich. Prosimy, choć wiemy, jakie to trudne – patrzcie na tę bieżącą politykę z dystansem.

W naszym kraju są miliony ludzi, dla których dialog polsko-żydowski i prawda o wspólnej historii są ważne. Piszemy do Was jak przyjaciele do przyjaciół. Żebyście wiedzieli, że jesteśmy – w Polsce i wszędzie tam, gdzie łączy nas nie tylko historia i korzenie, ale też wspólna codzienność i przyszłość”.

Pełna treść listu na stronie solidarityintruth.org

24 lutego 2018 roku w programie Salon dziennikarski (audycja TVP Info oraz tygodnika Idziemy) wyemitowanym w TVP Info, tematem rozmowy był spot Fundacji Ruderman Family. Jednym z gości programu był ks. Henryk Zieliński (redaktor naczelny tygodnika Idziemy), który stwierdził: „Dla nas prawda oznacza zgodność tego, co ja mówię z faktami. Dla Żyda prawda oznacza zgodność tego, co on mówi z dobrem. Ale dobrem przez niego pojętym. Jeżeli to jest Żyd niereligijny albo syjonista to prawda dla niego jest czymś albo zupełnie subiektywnym, albo prawdą będzie to, co będzie służyło interesom Izraela”, co było wypowiedzią antysemicką. Zgodnie z ustawą o radiofonii i telewizji wystąpiliśmy do KRRiTV z prośbą o ustalenie czy treści programu nie naruszają zapisów tejże ustawy. List w tej sprawie przekazaliśmy również do wiadomości Rady Mediów Narodowych oraz Prezesa TVP.

Treść listu

„Poruszeni artykułami w Gazecie Wyborczej (10.02.2018) i Polityce (13.02.2018) zwracamy się do Pana, jako gospodarza miasta, z prośbą o uczynienie wszystkiego, co możliwe, aby pamięć mszańskich Żydów została w sposób odpowiedni uczczona, tak jak w innych miejscach w Polsce. Inicjatywy podejmowane przez Panią Urszulę Antosz-Rekucką są najdoskonalszym przykładem społecznego zaangażowania służącego upominaniu się o pamięć o tych, którzy sami nie mogą się już o nią upomnieć. Instalacja pamiątkowej tablicy w miejscu, gdzie niegdyś stała mszańska synagoga – miejsce modlitwy, które w czasach Holokaustu stało się miejsce kaźni mszańskich Żydów – byłaby gestem symbolicznym, trwałym wyrazem pamięci i szacunku, do których zobowiązuje nas tysiącletnia wspólna polsko-żydowska historia. Nie jest możliwe bowiem budowanie pomyślnej przyszłości, jeśli z jej fundamentów usuniemy bagaż przeszłości. Nie grzeszmy milczeniem i obojętnością” – piszemy w liście do burmistrza Mszany Dolnej. W imieniu naszego Stowarzyszenia list podpisali Paula Sawicka – przewodnicząca Rady Programowej oraz Marek Gumkowski – prezes Zarządu.

Treść listu

13 lutego 2018 roku węgierski rząd przedłożył Parlamentowi projekt pakietu legislacyjnego obejmującego 3 ustawy, powszechnie określane jako „Stop Soros”. Proponowane przepisy dodatkowo ograniczyłyby zdolność węgierskiego społeczeństwa obywatelskiego do wykonywania pracy, wymagając od organizacji, które „wspierają migrację” uzyskania krajowego poświadczenia bezpieczeństwa i rządowego zezwolenia na wykonywanie podstawowych działań. Proponowana ustawa wymagałaby również od organizacji zapłaty podatku w wysokości 25% od jakiegokolwiek zagranicznego finansowania przeznaczonego na „wspieranie migracji”.

Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita jest jednym z sygnatariuszy listu.

List dostępny na stronie Amnesty International.

„W związku z przegłosowaniem przez Sejm i Senat Rzeczpospolitej Polskiej ustawy, która przewiduje karanie m.in. osób przypisujących „publicznie i wbrew faktom[…] Narodowi Polskiemu lub Państwu Polskiemu odpowiedzialność lub współodpowiedzialność” za zbrodnie popełnione przez III Rzeszę, chcemy wyrazić zaniepokojenie konsekwencjami uchwalonej ustawy zarówno dla pozycji międzynarodowej Polski, jak i dla atmosfery wewnętrznej w naszym kraju. Obawiamy się, że jedynym realnym skutkiem tej ustawy będzie katastrofa wizerunkowa Polski oraz odrodzenie w kraju tragicznych podziałów związanych z różną oceną stosunków polsko-żydowskich, w tym obudzenie demonów antysemityzmu. (…) Sprzeciwiamy się wprowadzeniu w życie nowelizacji ustawy o IPN i wzywamy Prezydenta Rzeczpospolitej do jej zawetowania  także dlatego, że może ona grozić ograniczeniem wolności słowa, w tym ograniczeniem swobody dyskusji naukowej i ekspresji artystycznej, a także uniemożliwić poruszanie niektórych trudnych tematów relacji polsko-żydowskich w czasie okupacji (np. szmalcownicy, mord w Jedwabnem) na szkolnych lekcjach historii”.

W imieniu Stowarzyszenia oświadczenie podpisali Paula Sawicka – Przewodnicząca Rady Programowej oraz Marek Gumkowski – Prezes Zarządu.

Treść oświadczenia

Krzysztof Łapiński, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP, powiedział w dzisiejszym programie Piotra Kraśki, odnosząc się do reportażu Superwizjera TVN o polskich neonazistach i organizowanych przez nich festiwalach oraz obchodach urodzin Hitlera, że są to „grupy hermetyczne” i że takie imprezy „odbywały się w zamkniętych przestrzeniach i nie było o nich wiadomo”. Aby wyprowadzić Pana Ministra z błędu wysłaliśmy list, w którym przypominamy m.in. o interwencjach organizacji pozarządowych ws. festiwalu Orle Gniazdo.

W imieniu Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita list podpisała Paula Sawicka – przewodnicząca Rady Programowej oraz Marek Gumkowski – prezes Zarządu.

Treść listu

„W sobotę 13 stycznia 2018 roku podczas kończącego X Patriotyczną Pielgrzymkę Kibiców na Jasną Górę pokazu banerów i rac na przyklasztornych Błoniach doszło do ataku słownego i fizycznego grupy osób rekrutujących się spośród uczestników pielgrzymki na manifestację członków stowarzyszeń Demokratyczna RP oraz Obywatele RP. Manifestujący stali w milczeniu pod murem otaczającym klasztor, trzymając transparenty głoszące „Chrześcijaństwo to nie nienawiść”, „Moją Ojczyzną jest człowieczeństwo”, „Tu są granice przyzwoitości”. (…) Rzucano w ich kierunku race; jeden, a potem drugi mężczyzna podbiegł i podpalił transparent z hasłem „Chrześcijaństwo to nie nienawiść”; inny baner wyrwano trzymającej go kobiecie; ostatecznie spalono wszystkie trzy transparenty. Manifestantów szarpano i popychano, grożono im i używano wobec nich wulgaryzmów. Policja była nieobecna; wedle jej początkowych komunikatów podczas całych uroczystości nie doszło do żadnych incydentów.

Oczekujemy od hierarchów Kościoła zdecydowanej reakcji na to, że w  najważniejszym polskim katolickim sanktuarium doszło do gorszącego dla każdego wierzącego wypadku spalenia transparentu z hasłem CHRZEŚCIJAŃSTWO TO NIE NIENAWIŚĆ, którego sens odpowiada podstawowej prawdzie wiary. (…) Oczekujemy od Ojców z jasnogórskiego klasztoru refleksji nad tym, czemu nie udało się im zapobiec zjawiskom agresji i zgorszenia na terenie, którego są gospodarzami, a w związku z tym – do złożenia uzasadnionych, jak się nam wydaje, przeprosin skierowanych do wszystkich pokrzywdzonych fizycznie i moralnie tymi wydarzeniami. (…) Oczekujemy od władz odpowiadających za porządek publiczny i działania Policji wyjaśnienia, jak mogło dojść do zaatakowania oficjalnie zgłoszonej manifestacji przy całkowitej bierności służb mających za zadanie ją ochraniać. Oczekujemy też, że  wobec odpowiedzialnych bezpośrednio, a także pośrednio – w wypadku organizatorów Pielgrzymki Kibiców – za te wydarzenia po ustaleniu ich ewentualnej winy wyciągnięte będą konsekwencje prawne.”.

List w sprawie wydarzeń na Jasnej Górze podpisali w imieniu Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi  i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita przewodnicząca Rady Programowej Paula Sawicka oraz Prezes Zarządu Marek Gumkowski. Został on wysłany do przeora jasnogórskiego klasztoru, Prymasa Polski, Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, Komendanta Głównego Policji oraz Komendanta Miejskiego Policji w Częstochowie.

Treść listu

„13 stycznia 2018 roku na terenie klasztoru NMP na Jasnej Górze ma odbyć się koncert węgierskiego zespołu Hungarica jako impreza towarzysząca X Pielgrzymce Kibiców na Jasną Górę. Członkowie tego zespołu czynnie wspierają działalność neofaszystowskiej partii Jobbik oraz Gwardii Narodowej, uznawanej za organizację neonazistowską, która została  zdelegalizowana przez węgierski sąd za działalność naruszająca prawa mniejszości, antysemityzm i negowanie Holokaustu. (…) Pragniemy przypomnieć, że wcześniejsze koncerty zespołu Hungarica w Polsce zostały odwołane między innym przez władze Politechniki Warszawskiej oraz Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Włodarze tych uczelni podkreślali, że podjęli takie decyzje, biorąc pod uwagę treści głoszone w utworach zespołu Hungarica, a także z uwagi na możliwy odbiór społeczny takiego koncertu. Wyrażamy nadzieję, że Ojciec nie dopuści do tego, aby zespół Hungarica wystąpił na terenie klasztoru NMP na Jasnej Górze.” – piszemy w liście skierowanym do przeora jasnogórskiego klasztoru o. Mariana Waligóry. W imieniu Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita list podpisali przewodnicząca Rady Programowej Paula Sawicka oraz prezes Zarządu Marek Gumkowski.

Treść listu

„Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita z wielkim niepokojem przyjęło wiadomość o obniżeniu dotacji na zachowanie i rozwój białoruskiej tożsamości kulturowej, a przede wszystkim na wydawanie tygodnika Białorusinów w Polsce „Niwa”. Dotacje te są przydzielane przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. (…) Zmniejszenie dotacji, które – jak się dowiadujemy – może prowadzić do zamknięcia tygodnika „Niwa”, nie tylko skutkowałoby zubożeniem dorobku kulturowego całej Rzeczypospolitej, ale też byłoby naruszeniem konstytucyjnych zobowiązań Państwa Polskiego.” – piszemy w liście do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji Mariusza Błaszczaka. W imieniu Stowarzyszenia list podpisał prezes Zarządu – Marek Gumkowski.

Treść listu

„Niezależne sądownictwo gwarantuje prawidłową realizację konstytucyjnych praw i wolności jednostki. Sprawia, że obywatel znajdujący się w trudnej sytuacji życiowej może dochodzić ochrony swoich praw przed sądem niezależnym i niezawisłym, wolnym od jakichkolwiek nacisków politycznych. W związku z powyższym zwracamy się do Pana Prezydenta o zawetowanie ustawy o Sądzie Najwyższym i ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Tego wymaga bowiem od głowy państwa sformułowany w art. 126 ust. 1 Konstytucji obowiązek czuwania nad przestrzeganiem obowiązującej obecnie Konstytucji.” – piszą członkowie Zespołu Ekspertów Prawnych przy Fundacji im. Batorego w liście do Prezydenta RP Andrzeja Dudy.

Treść Apelu

„Po raz kolejny zwracamy się do Pana z apelem o ochronę polskiej Konstytucji i gwarantowanej w niej zasady praworządności. Wzywamy Pana, Panie Prezydencie, do zawetowania ustaw zmieniających zasady funkcjonowania Krajowej Rady Sądownictwa oraz Sądu Najwyższego” – napisało ponad 40 organizacji społecznych z Polski i z zagranicy w liście do Andrzeja Dudy. Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita znajduje się wśród sygnatariuszy apelu.

Treść apelu

„Z wielkim niepokojem przyjęliśmy doniesienia medialne na temat organizowanego przez łódzki oddział Obozu Narodowo – Radykalnego turnieju piłki halowej o puchar im. Janusza Walusia. Z informacji do nas docierających wynika, że turniej ten może odbyć się w jednym z miejskich obiektów sportowych, dlatego zwracamy się do Pani Prezydent z prośbą o ewentualne niewydawanie zgody na to wydarzenie i skorzystanie z wszelkich przysługujących Pani uprawnień, aby do wydarzenia tego w ogóle nie doszło. (…) Jesteśmy przekonani o tym, że turniej ten, poprzez swego patrona oraz organizatora, stanie się okazją do głoszenia haseł rasistowskich, nacjonalistycznych i innych uderzających w godność drugiego człowieka. Manifestowanie takich poglądów w przestrzeni publicznej jest naganne, szkodliwe społecznie i kompromitujące dla Polski i miasta Łodzi.” – piszemy w liście skierowanym do Prezydent miasta Łodzi Hanny Zdanowskiej.W imieniu Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita list podpisali przewodnicząca Rady Programowej Paula Sawicka oraz prezes Zarządu Marek Gumkowski.

Treść listu

Przed jutrzejszym Marszem Niepodległości Porozumienie Antyfaszystowskie wysłało list otwarty do prezydent Warszawy Hanny Gronkiewicz-Waltz. „Jesteśmy wysoce zaniepokojeni coraz wyraźniejszą aktywnością ugrupowań ultranacjonalistycznych i neofaszystowskich w naszym mieście” – czytamy w piśmie. Autorzy listu oceniają, że działania faszyzujących grup stoją w sprzeczności z polską konstytucją, która zakazuje istnienia organizacji odwołujących się do metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu. List, w imieniu Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita, podpisali Paula Sawicka – przewodnicząca Rady Programowej oraz Marek Gumkowski – Prezes Zarządu.

Treść listu w Gazecie Wyborczej

Koalicja Równych Szans, której członkiem jest Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita, wydała oświadczenie, w którym stanowczo przeciwstawia się atakom politycznym skierowanym przeciwko Rzecznikowi Praw Obywatelskich. Koalicja domaga się zaprzestania szkodliwej polityki wobec Rzecznika Praw Obywatelskich i wzywa do merytorycznej dyskusji jak wzmocnić działania Rzecznika, który winien w spokoju realizować swoje konstytucyjne obowiązki ochrony praw wolności i obywatelskich.

Treść oświadczenia

„Członkowie Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita z oburzeniem obserwują agresywne, znieważające wypowiedzi suspendowanego księdza Jacka Międlara. Nasz sprzeciw wzbudził  ostatnio jego apel, zawierający kłamstwa i pomówienia, m.in. oskarżenie o „antypolską propagandę”, w którym wzywa do cofnięcia przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji dotacji dla magazynu żydowskiego Chidusz. (…) Magazyn Chidusz korzysta z dotacji MSWiA na podstawie obowiązującego w Polsce prawa, przede wszystkim zapisanego w Konstytucji RP zobowiązania do wspierania mniejszości narodowych, etnicznych i wyznaniowych, zamieszkujących Rzeczpospolitą. Cofnięcie dotacji, przy braku jakiejkolwiek przesłanki merytorycznej, byłoby naruszeniem zobowiązań Państwa.” – piszemy w liście do Ministra Sprawa Wewnętrznych i Administracji Mariusza Błaszczaka.

Treść listu

„Członkowie Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita z wielkim niepokojem odnoszą się do planowanego przyjęcia przez Senat RP uchwały honorującej 40. rocznicę powstania Komitetu Samoobrony Polskiej (druk nr 600, 22.09.2017). (…) Przyjęcie przez Senat RP uchwały czczącej organizację jawnie szerzącą nienawiść do wszelkich mniejszości, silnie antysemicką, będzie kolejnym krokiem zafałszowywania najnowszej historii Polski. Projekt uchwały wpisuje się w mającą to właśnie na celu serię zdarzeń, której jednym z najdobitniejszych elementów jest niedawna uchwała Sejmu RP czcząca Brygadę Świętokrzyską NSZ.”.

W imieniu Stowarzyszenia oświadczenie podpisali Paula Sawicka – Przewodnicząca Rady Programowej oraz Marek Gumkowski – Prezes Zarządu.

Treść oświadczenia

„Jesteśmy dogłębnie poruszeni tragiczną śmiercią 14-letniego Kacpra z Gorczyna. Składamy najszczersze kondolencje jego mamie i najbliższym. Odejście Kacpra odbieramy jako dotkliwą i bardzo bolesną stratę. Kacpra zabiła homofobia. Z powodu nienawiści wobec osób homoseksualnych doświadczał szykan, wyzwisk, gróźb i przemocy ze strony swoich rówieśników. Został zaszczuty lub, mówiąc językiem młodszej części z nas,  „dojechany”, „sprowadzony do parteru”, „zgaszony”, „zniszczony”, „nie dano mu szansy”. (…) Dyskryminacja i przemoc, której doświadczają dzieci i młodzież w szkołach jest w Polsce problemem powszechnym. Powodem nękania jest m.in. płeć, wygląd, ubiór, tożsamość lub orientacja seksualna. O tym, że dla wielu uczniów i uczennic homoseksualnych, szkoła to katownie wiadomo od lat. Dla części nastolatków i nastolatek obowiązek szkolny oznacza przymus doświadczania regularnego gnębienia, poniżania i bicia. Ich życie jest realnie i codziennie zagrożone. Polska klasa polityczna, w tym zarządzający oświatą ze wszystkich dotychczasowych partii rządzących, nie zrobili nic, aby chronić uczniów i uczennice przed przemocą, której przyczyną są nienawiść i uprzedzenia. Co więcej, część polityków aktywnie bierze udział w napędzaniu homofobicznej nagonki, podsycając niechęć i nienawiść wobec osób homoseksualnych. Ile będziemy czekać, aż śmierć niewinnego dziecka poruszy wasze serca i sumienia? Gdzie teraz jesteście?” – pisze 85 polskich organizacji społecznych w oświadczeniu po tragicznej śmierci 14 – letniego Kacpra z Gorczyna. Wśród sygnatariuszy listu jest Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi  i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita.

Treść oświadczenia

„Kierowani obywatelską troską zwracamy się do Pana jako instancji nadzorującej Obóz Narodowo-Radykalny (KRS 439902), a także jego oddział krakowski, Obóz Narodowo-Radykalny Brygadę Małopolską (KRS 612589). ONR jest przedłużeniem przedwojennej formacji o tej samej nazwie, kojarzącej się z haniebnymi kartami historii Polski – kultem przemocy, nienawiścią rasową, pogromami, antysemityzmem. (…) Cele i poczynania ONR są jawnie sprzeczne z polską konstytucją, zwłaszcza z art. 13 zakazującym istnienia organizacji, które odwołują się w swoich programach do „totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu” (ONR posługuje się faszystowską symboliką i emblematami) i których „program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową” (rasistowska mowa nienawiści to język ONR).” – piszą w liście otwartym do prezydenta Krakowa Jacka Majchrowskiego w sprawie delegalizacji ONR – u przedstawiciele nauki, kultury, prawnicy i działacze społeczni. Wśród sygnatariuszy listu znajdują się Przewodnicząca Rady Programowej oraz Zarząd Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita.

Poparcie dla inicjatywy można wyrazić za pośrednictwem strony www.petycje.pl
Treść listu

Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita z uznaniem przyjęło decyzję Pana Prezydenta o zawetowaniu ustaw o Krajowej Radzie Sądownictwa i o Sądzie Najwyższym. Są to dwie spośród trzech ustaw uchwalonych w ostatnich dniach przez Sejm i Senat, które w sposób niezgodny z Konstytucją RP wprowadzają radykalne zmiany w ustroju polskiego sądownictwa i w istocie likwidują trójpodział i równowagę władz: ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. W pełni zgadzamy się z uzasadniającymi weto argumentami Pana Prezydenta. Z całą mocą stwierdzamy jednak, że te same argumenty uzasadniają odrzucenie trzeciej ustawy, o ustroju sądów powszechnych, która oddaje pełnię władzy administracyjnej nad nimi Prokuratorowi Generalnemu. Istnieje realne niebezpieczeństwo, że jej konsekwencje najboleśniej dotkną zwykłych obywateli. Jesteśmy rozczarowani, że Pan Prezydent zawetował tylko dwie z trzech ustaw wprowadzających bardzo niebezpieczne dla ładu demokratycznego rozwiązania prawne. W ten sposób tylko częściowo zostało odsunięte poważne zagrożenie dla realizacji  przyświecających nam ideałów państwa sprawiedliwego i demokratycznego, szanującego wolność i godność każdego obywatela. Jesteśmy zaniepokojeni, zwłaszcza że idące w dobrym kierunku, choć niewystarczające decyzje Pana Prezydenta spotkały się z negatywnymi reakcjami przedstawicieli strony rządowej, demonstrującej pogardę i brak szacunku dla obywateli korzystających z przysługujących im praw i wolności konstytucyjnych. Apelujemy, by Prezydent RP, który z istoty swego urzędu stoi na straży tych praw i wolności, nie wahał się ich bronić.

W imieniu Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita

Prezes Zarządu – Marek Gumkowski

Przewodnicząca Rady Programowej – Paula Sawicka

„Jako organizacje pozarządowe od lat starające się budować w Polsce społeczeństwo wolne od uprzedzeń, nienawiści, nietolerancji z wielkim niepokojem przyjęliśmy projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie wymagań wobec szkół i placówek, z którego usunięto zapis dotyczący edukacji antydyskryminacyjnej” – piszą w liście otwartym, zainicjowanym przez Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita, 82 polskie organizacje pozarządowe.

Adresatką listu jest Minister Edukacji Narodowej Anna Zalewska, którą „wzywamy do przywrócenia w projekcie nowelizacji zapisu z 2015 roku, który mówił: <<w szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki>>. Edukacja antydyskryminacyjna jest jednym z najpotężniejszych narzędzi służących zwiększaniu poczucia bezpieczeństwa polskich uczennic i uczniów. Wierzymy, że nie pozostanie Pani obojętna na nasz list i będzie gotowa spotkać się z nami, aby rozmawiać o dobru polskiej szkoły, które wszystkim nam leży na sercu”.

Treść listu

„Członkowie Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita wielokrotnie opowiadali się za udzielaniem pomocy uchodźcom, za włączeniem się Polski w rozwiązywanie tego palącego dziś Europę problemu. Tego należy oczekiwać od społeczeństwa wolnego od uprzedzeń, tolerancyjnego, broniącego godności człowieka, jakie staramy się od blisko dwudziestu lat kształtować w Polsce. (…) Dlatego nie możemy milczeć, gdy przestrzeń publiczną zalewa fala nieprawdziwych informacji na temat uchodźców, a ich dramatyczny los jest przedmiotem politycznych kalkulacji.

Oburza nas, że obecny rząd RP odmawia podjęcia nawet minimalnych działań na rzecz uchodźców, do jakich zobowiązał się rząd poprzedniej kadencji. Tym bardziej zdumiała nas i zaskoczyła niedawna wypowiedź Grzegorza Schetyny, który powiedział o uchodźcach: „jestem za tym, aby nie przyjeżdżali do Polski”. Lider Platformy Obywatelskiej, a potem szef klubu parlamentarnego PO uświadomili nam boleśnie jak daleka od prawdziwie humanistycznych wartości staje się polska polityka. (…) Z tym większym uznaniem wysłuchaliśmy słów Władysława Frasyniuka, legendy pierwszej Solidarności, a także głosu Włodzimierza Cimoszewicza, byłego premiera polskiego rządu.

„Jesteśmy oburzone i oburzeni odcinkiem programu „Kuba Wojewódzki” wyemitowanym we wtorek, 9 maja br., w Państwa stacji. Do studia zaproszono dwoje gości: Natalię Nykiel i Tomasza Adamka. Ten ostatni, przy braku jakiejkolwiek reakcji prowadzącego, powiedział m.in.: „Jestem surowym ojcem. Dzieci wiedzą, co mają robić. I żona też. Ja żonę szanuję, ale u mnie jest dyscyplina w domu”. U mnie nie ma tak, że dzieci robią, co chcą, robią to, co mówi tata. Niedziela jest, to idziemy do kościoła”. „Nie ma takiej opcji [żeby córka spotykała się z nie-Polakiem]. Ma chłopaka, syna kolegi. Sam pozwoliłem. Jakbym się nie zgodził to by z nim nie była”. „Młodsza córka nie lubi czarnych. Powiedziała mi: ‚Tato, wiesz co? Dobrze wybrałeś siostrze chłopaka. Mi też musisz wybrać’”. 

Stacja TVN i Kuba Wojewódzki, jako gospodarz programu biorą udział we wzmacnianiu szkodliwych społecznie stereotypów dotyczących przemocy, które mogą pośrednio przyczyniać się do kształtowania lub utrwalania określonych postaw społecznych, charakteryzujących się nie tylko tendencją do zachowań przemocowych, ale też brakiem reakcji ze strony osoby, która doświadcza takiego traktowania” – czytamy w liście polskich organizacji pozarządowych do KRRiTV oraz stacji TVN. Inicjatorem listu jest Codziennik Feministyczny, a Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita znajduje się wśród jego sygnatariuszy.

Cały list

„5 maja 2017 roku Centrum Edukacyjne Powiśle zapowiada demonstrację „Wolność dla Janusza Walusia”, która według doniesień ma odbyć się w pobliżu Pałacu Prezydenckiego. Fakt ten budzi w nas wielki niepokój, dlatego zwracamy się do Pani Prezydent z prośbą o niewydawanie zgody i skorzystanie ze wszystkich dostępnych środków prawnych, aby nie dopuścić do tego wydarzenia. (…) Jesteśmy przekonani o tym, że manifestacja ta stanie się okazją do głoszenia haseł rasistowskich, nacjonalistycznych i innych godzących w godność drugiego człowieka. Manifestowanie takich poglądów w przestrzeni publicznej jest naganne, szkodliwe społecznie i kompromitujące dla Polski” – piszemy w liście skierowanym do Prezydent m. st. Warszawy Hanny Gronkiewicz – Waltz. W imieniu Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita list podpisali przewodnicząca Rady Programowej Paula Sawicka oraz prezes Zarządu Marek Gumkowski.

Treść listu

„30 kwietnia 2017 roku w klubie studenckim Remont, który znajduje się w wydzierżawionym od Politechniki Warszawskiej budynku, ma odbyć się koncert zatytułowany Ku Niepodległej. Do udziału w nim zaproszono m.in. zespół Legion Twierdzy Wrocław oraz inne nacjonalistyczne i faszyzujące zespoły z Węgier, Słowacji i Szwecji. Tytuł koncertu nie powinien nikogo zmylić, zwłaszcza, że Polska jest krajem niepodległym, a faszyzm nie może być drogą „ku niepodległości” żadnego demokratycznego państwa” – piszemy w liście do Jego Magnificencji Rektora Politechniki Warszawskiej.

List z prośbą o interwencję podpisali Przewodnicząca Rady Programowej Stowarzyszenia Przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita – Paula Sawicka oraz Prezes Zarządu Głównego – Marek Gumkowski.

Zachęcamy do wysyłania maili protestacyjnych do Jego Magnificencji Jana Szmita, Rektora Politechniki Warszawskiej na adres: jmr@rekt.pw.edu.pl.

Treść listu