Prof. Marcin Wiącek został Rzecznikiem Praw Obywatelskich VIII kadencji. 8 lipca 2021 roku powołał go Sejm. Za jego kandydaturą głosowało 380 posłów, przy 3 przeciw i 43 wstrzymujących się. 21 lipca br. na ten wybór zgodził się Senat. Głosowało za tym 93 senatorów, przy braku głosów przeciwnych i 5 wstrzymujących się.

Aby objął urząd, Marcin Wiącek musi jeszcze złożyć ślubowanie przed Sejmem. Ma to nastąpić jeszcze podczas obecnego posiedzenia Izby.

Został on zgłoszony przez grupy posłów: Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska – PSL, UED, Konserwatyści, Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy, Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, Koła Parlamentarnego Polska 2050, Koła Poselskiego Polskie Sprawy.

Rzecznika Praw Obywatelskich powołuje Sejm za zgodą Senatu na wniosek marszałka Sejmu albo grupy 35 posłów. Jeżeli Senat odmówi wyrażenia zgody na powołanie Rzecznika, Sejm powołuje na stanowisko rzecznika inną osobę.

Wyboru Rzecznika paralament dokonał przy szóstej próbie jego wyłonienia – po tym, jak 9 września 2020 r. upłynęła 5-letnia kadencja Adama Bodnara. Zgodnie z ustawą o RPO Rzecznik nadal pełni swój urząd do czasu powołania następcy. 15 kwietnia 2021 r. Trybunał Konstytucyjny uznał jednak, że ten przepis ustaw jest niekonstytucyjny i straci moc 15 lipca 2021 r. Wtedy urząd opuścił Adam Bodnar. Kierowanie Biurem RPO objął jego zastępca Stanisław Trociuk.

Dwukrotnie kandydatką na RPO była mec. Zuzanna Rudzińska-Bluszcz, której nie poparł jednak Sejm. Potem Sejm wybrał na to stanowisko posła PiS Piotra Wawrzyka, ale Senat nie zgodził się na jego wybór. Tak samo było później z posłem PiS Bartłomiejem Wróblewskim i niezależną senator Lidią Staroń.