Wiadomości z Otwartej Rzeczpospolitej

2023/03/30

Polifonie pamięci – w 80. rocznicę wybuchu powstania w warszawskim getcie

Fundacja JCC Warszawa razem z Partnerami: Festivalt, Fundacja Urban Memory, Fundacją Zapomniane, Hochschule Fur Jüdische Studien Heidelberg, Ceji, Fundacją Dokumentacji Cmentarzy Żydowskich, Fundacją Formy Wspólne, Otwartą Rzeczpospolitą, Wydawnictwem Czarne, Makabi Warszawa zapraszają na cykl wydarzeń  “Polifonie pamięci. Inclusive Memory of Warsaw”, który odbędzie się w dniach 16-23 kwietnia 2023 roku, dla upamiętnienia 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim.

Program będzie aktualizowany

  • 16.04.2023, 17:00, Pamięć wyłuskana

Spotkanie o bohaterkach powstania w getcie warszawskim wokół książki „Kwestia charakteru. Bojowniczki z getta warszawskiego” (Wydawnictwo Czarne). 

Redaktorka Sylwia Chutnik oraz autotrki: Patrycja Dołowy, Zuzanna Hertzberg, Natalia Judzińską i Karolina Sulej w rozmowie z Shaną Penn, dyrektorką Taube Foundation, współzałożycielką Network of East-West Women. Ze wstępem: Moniki Sznajderman, redaktorki i wydawczyni książki. || Miejsce: JCC Warszawa, ul. Chmielna 9A

  • 18.04.2023, 19:00, Pamięć dźwięków

Michał Michalski, Koncert pamięci mieszkańców warszawskiego getta. W programie między innymi Nokturn cis-moll Fryderyka Chopina i Sonata melancholique Ignaza Moschelesa. || Miejsce: JCC Warszawa, ul. Chmielna 9A

  • 19.04.2023, 12:00 VI Niezależne Obchody Rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim

Zbierzemy się znów, jak co roku, bo pamiętamy. Pamiętamy to, co się tu zdarzyło. Pamiętamy o tych, którzy walczyli. Pamiętamy o tych, którzy zginęli. Pamiętamy tych, którzy i które tę pamięć podtrzymywali. Dla nas, jak dla Marka Edelmana, obchody rocznicy powstania w warszawskim getcie są sprawą pamięci. Nie chcemy brać udziału w oficjalnych obchodach, zawłaszczanych przez polityków. Wierzymy, że pamięć powinna być dobrem wspólnym, wytwarzanym oddolnie. || Miejsce zbiórki: Skwer Szmula Zygielbojma (róg Lewartowskiego i Zamenhofa)

  • 19.04.2023, 21:00, Pamięć miejsc:

Wielka Przywraca Pamięć, widowisko Gabi von Seltmann – projekcja powstającej z gruzów Wielkiej Synagogi organizowane przez Otwartą Rzeczpospolitą (współpraca JCC Warszawa) || Miejsce: Plac Bankowy

  • 20.04.2023, 12:00

Spacer z Paulą Sawicką po śladach Marka Edelmana i Michała Klepfisza organizowany przez Otwartą Rzeczpospolitą|| Miejsce zbiórki: Franciszkańska 14 (róg Bonifraterskiej)

Zapisy za pośrednictwem formularza

  • 20.04.2023, 14:00, Pamięć prywatna:

Zikaron BaSalon z Józefem Henem, najstarszym warszawskim Ocalałym. || Miejsce: JCC Warszawa, ul. Chmielna 9A

  • 21.04.2023, 12:00, Pamięć marginalizowana:

Spacer z Paulą Sawicką po śladach Marka Edelmana i Michała Klepfisza organizowane z Otwartą Rzeczpospolitą i Makabi Warszawa. || Miejsce zbiórki: Franciszkańska 14 (róg Bonifraterskiej)

  • 21.04.2023, 20:00, Pamięć marginalizowana:

Szabat z Ireną Klepfisz – kolacja szabatowa z udziałem poetki urodzonej w warszawskim getcie, córki bojownika powstania w getcie, działaczki organizacji feministycznych, lesbijskich i żydowskich oraz z jej wierszami pisanymi i tłumaczonymi na różne języki, dotykającymi różnych pamięci i tożsamości. Wiersze przeczytają aktorki i aktorzy, tłumaczki i goście. || Miejsce: JCC Warszawa, ul. Chmielna 9A

  • 23.04.2023, 12:00, Pamięć splątana:

Opór cywilny kobiet w getcie warszawskim – spacer z Jagną Koftą. || Miejsce zbiórki: Plac Defilad 1 przy Teatrze Studio

  • 23.04.2023, 16:00, Pamięć splątana: 

Patrycja Dołowy w rozmowie z dziećmi Holocaustu: Inką Sobolewską-Pyz i Mattim Greenbergiem oraz Anną Liro. || Miejsce: JCC Warszawa, ul. Chmielna 9A

Wydarzenia będą odbywały się w języku angielskim i polskim.

Uczestnictwo w wydarzeniu jest bezpłatne. Jednak ze względu na ograniczoną liczbę miejsc obowiązują zapisy za pośrednictwem formularza: https://bit.ly/polifonie-form

2023/03/29

Nowe władze Stowarzyszenia

25 marca 2023 roku Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze Członkiń i Członków Otwartej Rzeczpospolitej – Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii wybrało nowe władze organizacji.

Do Zarządu głównego wybrano Magdalenę Czyż, Marka Gumkowskiego, Jana Herczyńskiego, Stefana Jackowskiego, Katarzynę Kuczyńską-Koschany, Przemysława Wiszniewskiego, Irenę Wóycicką oraz Damiana Wutke.

Nowy Zarząd Główny ukonstytuował się 28 marca 2023 roku następująco:

Prezes – Marek Gumkowski;
Wiceprezeski – Magdalena Czyż, Irena Wóycicka;
Skarbnik – Jan Herczyński;
Sekretarz – Damian Wutke;
Członkini i Członkowie – Stefan Jackowski, Katarzyna Kuczyńska-Koschany, Krzysztof Podemski, Przemysław Wiszniewski.

Zmiany nastąpiły również w składzie Komisji Rewizyjnej. Jej aktualny skład przedstawia się następująco:

Przewodnicząca – Natalia Woroszylska;
Członkowie – Cezary Gawryś, Antoni Sułek.

Walne Zebranie uzupełniło również skład Rady Programowej, do której wybrano: Elżbietę Petrajtis-O’Neill oraz Ludwikę Wujec.

2023/03/24

Raport Departamentu Stanu USA nt. stanu przestrzegania praw człowieka

Sekretarz stanu USA Antony Blinken opublikował 47. doroczny raport o prawach człowieka.

Cały raport można znaleźć na stronie internetowej Departamentu Stanu USA.

Rozdział dotyczący Polski dostępny jest na stronie Ambasady USA.

Jak powiedział sekretarz Blinken, demokracja, prawa człowieka i prawa pracownicze wzajemnie się wzmacniają. Jak stanowi Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem godności i praw.

2023/03/21

Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową

Dziś obchodzimy Międzynarodowy Dzień Walki z Dyskryminacją Rasową.

Święto obchodzone jest w dniu w którym wydarzyła się masakra w Sharperville w 1960 – w pokojowej demonstracji przeciwko „przepisom przepustkowym” apartheidu policjanci zastrzelili 69 osób, które brały w niej udział.

Obchody mają na celu uczczenie pamięci ofiar masakry w Sharpeville i innych incydentów na tle rasistowskim oraz wzmożenie działalności społeczeństwa na rzecz eliminacji wszelkich form rasizmu, ksenofobii i dyskryminacji na świecie.

2023/03/20

Warszawa Marka Edelmana. Spacerownik

19 kwietnia 2023 roku minie 80 lat od wybuchu powstania w warszawskim getcie. Nie ma już wśród nas bohaterów i bohaterek tamtego zrywu. Jest jednak pamięć i miejsca, które przypominają nam o ludziach i wydarzeniach.

Chcielibyśmy oddać w Państwa ręce „Spacerownik. Warszawa Marka Edelmana”. To miejsca na mapie Warszawy, związane z Markiem Edelmanem i powstaniami – w getcie i warszawskim. Tak mówi o tym Paula Sawicka, autorka tekstów i trasy spaceru:

Miejsca, punkty na mapie Warszawy, które pokażę podczas tego spaceru,  odwiedzaliśmy z Markiem Edelmanem wiele razy. Pójdziemy ulicami Muranowa, bo większość tych miejsc tu się znajduje. Zazwyczaj pierwsze spotkanie z takim miejscem było dla mnie nieoczekiwane. Marek Edelman mówił: – „Chodź, coś ci pokażę” – i gdzieś mnie, nieuprzedzoną, prowadził. To nigdy nie był spacer, wycieczka „po miejscach”, jaki tu proponuję, ale właśnie pojedyncze „odwiedzanie miejsc”. Z miejscami wiązały się jego opowiadania o wydarzeniach, których były świadkami i w których uczestniczył. Przemierzając ulice Muranowa podzielę się tymi historiami, byśmy rozumieli dlaczego pamięć o nich była dla niego tak istotna. Zazwyczaj był to tylko adres, pod którym mieszkał, czy miejsce, gdzie walczył. Czasem materialny ślad – rzadko budynek, jak Stara Prochownia, bywało, że po prostu kamień, który przetrwał. 

Marek Edelman uważał, że pamięć przeszłości jest ważna, jeśli jest przestrogą i nauczycielką dla naszej przyszłości. 

Aby sfinalizować projekt konieczne są środki finansowe, dlatego zwracamy się do Państwa z prośbą o wsparcie.

Wszystkie osoby, które wesprą wydanie Spacerownika otrzymają egzemplarz publikacji.

 

2023/03/17

List otwarty badaczy, środowisk i organizacji żydowskich w sprawie emisji przez Narodowy Bank Polski monety „Zachowali się jak trzeba” z wizerunkiem Józefa Kurasia pseudonim „Ogień”

Szanowni Państwo,

jako historycy, jako reprezentanci środowisk żydowskich i organizacji społecznych działających na rzecz tolerancji i wzajemnego szacunku oraz Żydzi – kombatanci, nie możemy milczeć, gdy Narodowy Bank Polski wybija i promuje monetę ku czci Józefa Kurasia. Postaci, której działalność – nawet biorąc pod uwagę wyjątkowy kontekst historyczny – dalece odbiega od wizerunku bohatera zasługującego na szczególną cześć i narodową pamięć. Szczególnie, gdy weźmie się pod uwagę, że dzieje się to na miesiąc przed oficjalnymi, państwowymi obchodami 80. rocznicy wybuchu powstania w getcie warszawskim.

2023/03/16

Prawda leży tam gdzie leży – ale czasem trudno powiedzieć gdzie. Wspomnienie o Jerzym Jedlickim w 5. rocznicę śmierci

Niniejszy tekst jest rozwiniętą wersją mowy prof. Marcina Kuli wygłoszonej z okazji 5. rocznicy śmierci Jerzego Jedlickiego na spotkaniu zorganizowanym 27 lutego 2023 roku przez Otwartą Rzeczpospolitą oraz PEN Club. Spotkanie było połączone z promocją zbioru rozproszonych tekstów Jerzego Jedlickiego wydanych w Bibliotece „Więzi” [Jerzy Jedlicki, „Historia a świat wartości”, wstęp Maciej Janowski, Biblioteka „Więzi”, Warszawa 2022].

Dziękujemy Autorowi i Redakcji za zgodę na publikację tekstu.

Opinia żyje w przekonaniu, że trzeba ustalić prawdę historyczną, która jest jedna. Otóż odważę się powiedzieć, że w rozumowaniach historycznych fałsz jest znacznie bardziej jednoznaczny od prawdy. W bardzo wielu sprawach przeszłość nie będzie czarno-biała, a obraz będzie dyskutowany, dopóki ludzie nie przestaną się nim interesować.

Pięć lat temu zmarł Jerzy Jedlicki. W rocznicę porozmawiajmy więc o Jego i naszym podejściu do historii. Rozmowę ułatwia ukazanie się ostatnio wyboru rozproszonych prac tego badacza [1].

Z pewnej konferencji zapamiętałem opinię Jedlickiego o potrzebie uczynienia historii nauką użyteczną. „Jeżeli nie pokażemy młodemu pokoleniu historii jako wiedzy o cywilizacjach, w sumie jeżeli nie pokażemy ludziom historii jako wiedzy o nich samych, to przegramy” [2]. Niedawno, po blisko trzydziestu latach, od dwojga historyków usłyszałem, że naszą dyscyplinę trzeba ratować, gdyż jest źle. Wyrażali oni zaniepokojenie o miejsce historii wśród innych dziedzin humanistyki i nauk społecznych (niech już będzie to głupie rozróżnienie…). Sam nieraz mówiłem o produkcji przez nas cegieł dla innych budowniczych.

2023/03/12

Buduj z nami Otwartą Rzeczpospolitą!

Od 24 lat Otwarta Rzeczpospolita przeciwdziała nienawiści w przestrzeni publicznej. Składamy zawiadomienia do prokuratury, skutecznie blokujemy koncerty grup nazirockowych, piętnujemy nienawistne głosy osób publicznych.

Chcesz żyć w społeczności wolnej od uprzedzeń, szanującej drugiego człowieka, upominającej się o jego godność?

Przekaż 1,5 % na wsparcie naszej działalności.

Możesz zrobić to na dwa sposoby:

Pierwszy z nich to samodzielne wypełnienie zeznania podatkowego i wpisanie w odpowiednią rubrykę naszego numeru KRS 0000123605.

Drugi sposób to skorzystanie ze strony podatki.gov.pl.
– Jeśli po raz pierwszy korzystamy z portalu i chcemy wesprzeć Otwartą Rzeczpospolitą musimy wpisać numer KRS 0000123605.
– Jeśli wspieramy ją ponownie musimy sprawdzić czy numer KRS jest poprawny.
– Możemy również dokonać zmiany wspieranej organizacji i zatwierdzić zmiany.

Konkurs

im. J. j. Lipskiego

Monitoring

Ofiarami pobicia na tle ksenofobicznym są dwaj bracia z Ukrainy. W Łodzi mieszkają i pracują od pięciu lat. Dwaj Ukraińcy pobici w Łodzi, w okolicy parku Reymonta w nocy z 25 na 26 marca. Napadła ich ...
W katowickim Sądzie Okręgowym zapadł dziś (28.03) wyrok w sprawie o ochronę dóbr osobistych Ewy Szoty, przewodniczącej Rady Miasta Sosnowca (KO) przeciw Grażynie Welon, radnej PiS. Radna ta miała w li...
Gdańskie Stowarzyszenie Tolerado wygrało przed sądem proces przeciwko Mariuszowi Dzierżawskiemu, autorowi kampanii "Stop pedofilli". Sąd uznał, że celem homofobusów, które krążyły po ulicach polskich ...
Kolejne ciało odnaleziono we wtorek (21.03) wieczorem niedaleko polsko-białoruskiej granicy. To mężczyzna. Jego zwłoki aktywiści znaleźli w gminie Narewka, w rezerwacie ścisłym Białowieskiego Parku Na...
Portal tygodnika „Do Rzeczy” (Orle Pióro) rozmowę z publicystą Stanisławem Michalkiewiczem promował jego stwierdzeniami o „judenracie Gazety Wyborczej” i „TVN, czyli żydowskiej telewizji dla Polaków”....
Manifestanci przypomnieli o niehumanitarnym traktowaniu uchodźców przez polskie służby i przedstawicieli polskich władz. Marsz przeszedł w sobotę spod siedziby Straży Granicznej pod kancelarię premier...
Po ponad czterech latach od zamachu na życie Pawła Adamowicza sąd w Gdańsku wydał nieprawomocny wyrok. Zabójca prezydenta Stefan Wilmont skazany został na dożywocie. Trzy lata śledztwa, trwający ro...
7. lutego na parkingu przy ul. Klenowskiej w Poznaniu doszło do znieważenia na tle narodowościowym. Funkcjonariusze z Komisariatu Policji Poznań – Nowe Miasto prowadzą śledztwo w sprawie. Kamery mo...
Bus oklejony był banerami anty-LGBT, z głośników oskarżał homoseksualistów o pedofilię. Sąd skazał kierowcę na osiem miesięcy prac społecznych i 2 tys. zł na PCK. Pomogła nieustępliwość aktywisty Kacp...