16 listopada 2010 r. w siedzibie Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka odbyło się spotkanie podsumowujące realizację projektu „Victims’ survey and information on hate crimes in Poland”. Otwartą Rzeczpospolitą reprezentowała Monika Wieczyńska.

W pierwszej części spotkania Agnieszka Mikulska, koordynatorka projektu „Victims’ survey and information on hate crimes in Poland” przedstawiła „Raport z badań wśród osób, które doświadczyły przemocy ze względu na swoje pochodzenie etniczne,rasowe lub narodowe”. Celem tych badań było nakłanianie poszkodowanych do zgłaszania przestępstw oraz wypracowanie rekomendacji odnośnie udzielania pomocy osobom doświadczonym przemocą.

Problemu rasizmu w Polsce nie odzwierciedlają ani oficjalne statystyki – w nich liczba popełnianych przestępstw jest niska, gdyż nie wszystkie tego typu czyny są zgłaszane organom ścigania, a więc odnotowywane w statystykach – ani media nie poświęcają im należytej uwagi.

24 osoby z Afryki, Azji i Europy,które padły ofiarą przestępstw [art. 119 i 257 kk], a z którymi przeprowadzono wywiady, dawały świadectwo  przejawom przemocy fizycznej i werbalnej. Ci z poszkodowanych, którzy zgłaszali przestępstwa policji, wskazywali na częsty brak zainteresowania zajęcia się ich sprawą, na pogardliwe traktowanie, na ignorowanie rasistowskiego wątku przestępstwa, co ma zasadnicze znaczenie przy wymierzaniu wysokości kary. W żadnej z badanych spraw oskarżeni nie zostali ukarani.

Jak powstały rekomendacje? – poprzez zebranie pomysłów samych poszkodowanych odpowiadających na pytanie „jak wyobrażaliby sobie pomoc ofiarom przemocy na tle rasowym?”. Respondenci mówią nie tylko o słabej reakcji służb, ale o reakcji obywateli – uważają, że w Polsce istnieje przyzwolenie na rasizm. Remedium widzą w „odczarowaniu wizji jednolitej etnicznie Polski, poprzez zaznaczenie w przestrzeni publicznej, że mniejszości i migranci są elementem współczesnego polskiego społeczeństwa”.

W drugiej części spotkania zebrani podzielili się na kilkuosobowe zespoły,które zaproponowały własne sugestie walki z dyskryminacją. Zostaną one opracowane i opublikowane.

W spotkaniu uczestniczył też przedstawiciel niemieckiej fundacji EVZ Timm Kóhler.

Monika Wieczyńska