9 października br., przy wsparciu Grupy Prawnej Kampanii Przeciw Homofobii, zawiadomiliśmy Prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa polegającego na opublikowaniu (nie później niż w dniu 20 września 2013 r.) piosenki o tytule „Zakaz pedałowania”, której autorstwo przypisywane jest osobie posługującej się pseudonimem „Wuem Encecha”, zawierającej groźbę bezprawną wobec grupy osób z powodu ich przynależności politycznej. 30 października Prokuratura Rejonowa Warszawa – Żoliborz postanowiła odmówić wszczęcia postępowania wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego. Postanowiliśmy odwołać się od tej decyzji i, przy wsparciu Stowarzyszenia Lambda Warszawa, 12 listopada  złożyliśmy zażalenie na postanowienie Prokuratury.

Dziś (06.11) przekazaliśmy 720 egzemplarzy Przewodników dla organów ścigania „Formy dyskryminacji i metody ich zwalczania” do siedziby Prokuratury Generalnej. Zostaną one przekazane do jedenastu prokuratur apelacyjnych w całej Polsce i rozdzielone pomiędzy  prokuratorów w Prokuraturze Generalnej (6 egzemplarzy zostanie przekazanych do poszczególnych departamentów oraz 6 dla członków Zespołu Doradców ds. Ofiar Przestępstw). Na zdjęciu prezes Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita Marek Gumkowski z panią Lidią Mazowiecką z Prokuratury Generalnej, z pierwszą „transzą” przewodników. Przypominamy, że przewodnik jest też dostępny w wersji interaktywnej i w PDF-ie. Opracowanie i druk przewodnika jest jednym z etapów projektu „Społeczeństwo na rzecz tolerancji” realizowanego w ramach programu Obywatele dla Demokracji finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Przewodnika dla organów ścigania, wydany niedawno w wersji drukowanej, jest dostępny w PDF, a od teraz także w wersji interaktywnej. OR Przewodnik interaktywny

Mamy nadzieję, że taka wersja ułatwi czytanie/znajdowanie szczegółowych informacji. Spis treści jest klikalny, każdy logotyp po kliknięciu otwiera stronę danej organizacji, na początku każdego artykułu na górze jest aktywne pole, które kliknięciem przerzuca na pierwszą stronę pliku, a strony www też są aktywne i otwierają się po kliknięciu.

Przewodnik dla organów ścigania: Formy dyskryminacji i metody jej zwalczania już jest dostępny w wersji papierowej! To praca zbiorowa, złożona z tekstów przybliżających charakterystykę przestępstw motywowanych nienawiścią wobec Romów, Żydów, czarnoskórych, muzułmanów i środowiska LGBT. Teksty zostały napisane przez osoby, które na co dzień pracują dla tych społeczności i znają źródła, specyfikę oraz charakter najczęściej spotykanych przestępstw motywowanych nienawiścią skierowanych przeciwko opisywanej grupie. Bezpłatne egzemplarze zostaną przekazane (także przy pomocy naszego partnera: Fundacji Klamra) policjantom, prokuratorom, organizacjom pozarządowym zajmującym się tematyką związaną z przestępstwami z nienawiści i zwalczaniem mowy nienawiści. Przewodnik można też odebrać w naszym biurze po wcześniejszym kontakcie: otwarta@otwarta.org. Istnieje również możliwość wysyłki na koszt zamawiającego. Przewodnik powstał w ramach projektu „Społeczeństwo na rzecz tolerancji” realizowanego w ramach programu Obywatele dla Demokracji finansowanego ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego. 

18 października gościem programu „Twój problem – moja sprawa” w Radiu Tok Fm był prezes Otwartej Rzeczpospolitej – Marek Gumkowski. W trakcie audycji mówił o wzroście ilości zgłoszeń płynących na nasz portal www.zglosnienawisc.otwarta.org. Podkreślił, że w ciągu 9 miesięcy funkcjonowania portalu otrzymaliśmy około 1100 zgłoszeń, z czego we wrześniu około 400, co miało związek z debatą publiczną na temat sytuacji uchodźców oraz marszami antyimigranckimi.

Od stycznia 2015 r. gros podejmowanych przez Otwartą Rzeczpospolitą interwencji pochodzi ze zgłoszeń internautów na www.zglosnienawisc.otwarta.org. Przez dziewięć miesięcy dostaliśmy 1026 zgłoszeń, z czego najwięcej – bo około 400 – przesłano nam we wrześniu. Obecnie 334 sprawy są w toku, co oznacza, że wysłane przez nas zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa są rozpatrywane przez prokuraturę. Dzięki portalowi widoczne jest to, że coraz więcej obywateli czuje potrzebę działania i reagowania na nienawiść. Odnosimy wrażenie, że w stosunku do poprzednich lat zwiększyła się ogólna świadomość tego, że nienawistne słowa mogą być przestępstwem, a zatem są karalne. Od początku roku wysłaliśmy też 18 zażaleń na decyzję prokuratury, podjęliśmy ok. 12 interwencji w sprawie nienawistnych napisów na murach, zgłosiliśmy ok. 80 próśb w sprawie obraźliwych wpisów do administratorów i redakcji różnych stron internetowych, publikacji i gazet.

6 października, przy Skwerze Wolnego Słowa w Warszawie, oficjalnie zainaugurowano kampanię Wybieram bez hejtu. Jej inicjatorami są Obywatele Kultury, Obywatele Nauki oraz Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita.

– Zwracamy się do wyborców, polityków, dziennikarzy, do mediów, do bloggerów i piszących na forach, żeby pamiętali, że warto być przyzwoitym także w słowach. Słowo też rani, słowo też zabija, mamy tego przykłady – apelowała Beata Chmiel, przedstawicielka Obywateli Kultury.

Dziś (1 października) odbyło się uroczyste odsłonięcie muralu przy ulicy Wojciechowskiego w Kole. Mural powstał w ramach ogólnopolskiej akcji „Mow@ Miłości” realizowanego przez naszego Partnera – Fundację Klamra. Mural, na którym pojawiła się też nazwa portalu www.zglosnienawisc.otwarta.org, jest efektem warsztatów realizowanych przez Darka Paczkowskiego dla uczniów ze Zespołu Szkół w Kościelcu i Terenowego Koła Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym. W trakcie 3dniowych warsztatów prowadzonych przez członków Fundacji Klamra uczniowie i osoby niepełnosprawne spotkają się, aby poznać się nawzajem i za pomocą farby przelać na ścianę swoje artystyczne ekspresje i obrazy, które niosą miłość, równość i szacunek do drugiego człowieka.

30 września 2015 roku do Prokuratury Okręgowej w Słupsku przesłaliśmy zawiadomienie o uzasadnionym popełnieniu przestępstwa. Sprawa dotyczy manifestacji „Słupszczanie przeciw imigracji – Marsz w obronie polskich miejsc pracy”, która odbyła się dnia 26 września br. Uczestnicy wydarzenia, organizowanego przez Okręg Pomorski Młodzieży Wszechpolskiej, prezentowali hasło „Arab dostanie kopa”, „Fuck islam”, któremu towarzyszył przekreślony symbol islamu oraz krzyże celtyckie.

Zdaniem Stowarzyszenia zachowania, które miały miejsce w trakcie manifestacji 26 września 2015r. w Słupsku, wypełniają znamiona czynu zabronionego – przestępstwa publicznego nawoływania do nienawiści na tle różnic wyznaniowych, narodowościowych i etnicznych oraz publicznego prezentowania przedmiotów, będących nośnikami treści treści faszystowskiej, to jest z art. 256 § 1 i § 2 Kodeksu karnego, w związku z czym osoby prezentujące przytoczone hasła i symbole powinny podlegać odpowiedzialności karnoprawnej za popełnienie przestępstwa.

Treść zawiadomienia.

Dzisiaj, na portal www.zglosnienawisc.otwarta.org, otrzymaliśmy wiadomość, w której autor informuje o „przesiąkniętym nienawiścią religijną oraz rasową” graffiti, które pojawiło się w Zielonej Górze. Choć cytowanie nienawistnych komentarzy, wpisów czy graffiti uważamy za powielanie negatywnego przekazu, w tym przypadku pozwalamy sobie to uczynić. Poruszył nas wspomniany list, w którym mieszkaniec stolicy województwa lubuskiego pisze, że „wstyd mu za swoje miasto i przejawy tak wielkiej nietolerancji”. Na murze widzimy napis, który jest ewidentnym przejawem braku współczucia i wrażliwości na jakąkolwiek krzywdę. Bo cóż, oprócz nienawiści, czuć może człowiek, który w publicznym miejscu, wielkimi widocznymi literami pisze: „Stop islamizacji! K***y do utylizacji!”? Patrząc na zdjęcie, które przedstawia owo graffiti dostrzec możemy również dwa inne zwroty. Zapisane w postaci skrótu A.C.A.B oraz w postaci ciągu cyfr 1312, oznaczają w najdelikatniejszym przekazie miejskiego slangu „Każdy policjant to drań”.

W ramach opracowywania merytorycznego informacji zawartych na portalu www.zglosnienawisc.otwarta.org, zleciliśmy opracowanie opinii prawnej dotyczącej granic wolności słowa w przypadku wypowiedzi mających formę nawoływania do nienawiści na tle orientacji seksualnej. Autorką ekspertyzy jest pani Karolina Kudyba – prawniczka, psycholożka i trenerka antydyskryminacyjna. Ekspertyza dostępna tutaj: Opinia dot. granic wolności słowa w przypadku wypowiedzi mających formę nawoływania do nienawiści na tle orientacji seksualnej, K. Kudyba

62-letni Józef Cz., magazynier z Bielska-Białej, na jednym z portali przeczytał tekst o incydencie z udziałem Romów w małopolskich Maszkowicach. Tekst skomentował na forum: „Z Romami jest tak samo jak z klerem. Nie orzą, nie sieją, a plony potężne zbierają. Czy ktoś widział cygana uczciwie pracującego? Żyją tylko z przekrętów, żebractwa i kradzieży. Kombinacje mają w genach i nic tego nie zmieni. Dlatego izolacja lub wygnanie i będzie spokój” – napisał. Po zawiadomieniu przez mieszkańca Białegostoku prokuratura wszczęła postępowanie. Oskarżony dobrowolnie chciał poddać się karze, jednak sąd sprawę umorzył.

Brawo dla administratorów serwisu wykop.pl! W otwartym liście do wszystkich użytkowników serwisu, piszą m.in.: „nie widzimy powodu by bronić ludzi, którzy publicznie szerzą nienawiść, są przesadnie wulgarni i nawołują do agresji w stosunku do innych osób”. I dalej: „Od pewnego czasu jesteśmy zasypywani żądaniami wydania danych osób, które w swych komentarzach jawnie nawołują do nienawiści i agresji przeciwko innym ludziom i grupom ludzi. Przypominamy Wam, że Wykop nie ma prawnych narzędzi pozwalających w takiej sytuacji stanąć w obronie użytkownika i odmówić wydania danych policji lub prokuraturze. (…)

Karę 1,5 tys. zł grzywny wymierzył w środę siedlecki sąd rejonowy mężczyźnie oskarżonemu o zamieszczenie na jednym z portali rasistowskiego wpisu dotyczącego nielegalnych imigrantów z Afryki. Wyrok w Sądzie Okręgowym w Siedlcach zapadł po dobrowolnym poddaniu się uzgodnionej karze – pisze gazeta wyborcza 25.09.2015.
Sprawa dotyczyła wpisu zamieszczonego w marcu na jednym z portali internetowych zawierającym m.in. filmiki i zdjęcia publikowane przez internautów.

W piśmie dotyczącym gdańskiej demonstracji z 12.09. br, podczas której padały okrzyki: „Jebać islam!”, „Zrobimy z wami, co Hitler zrobił z Żydami!”, „A na drzewach zamiast liści będą wisieć islamiści!”, Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita wyraża również poparcie dla działań gdańskiego adwokata, który już wcześniej zdecydował się poinformować prokuraturę o możliwości popełnienia przestępstwa przez uczestników manifestacji.

fot. Przemysław Świderski / Dziennik Bałtycki

W ramach opracowywania merytorycznego informacji zawartych na portalu www.zglosnienawisc.otwarta.org, zleciliśmy opracowanie opinii prawnej dotyczącej znamion czynu przestępczego i konfliktu między wolnością słowa a mową nienawiści, zwłaszcza odniesienia do orzecznictwa ETPC. Ekspertyza dotyczy jednego z wielu zgłaszanych w ostatnim czasie incydentów nawołujących do nienawiści wobec muzułmanów. Analiza wychodzi jednak poza opisywany przypadek, ponieważ odnosi się do wytycznych Prokuratora Generalnego oraz statystyk policyjnych, które wskazują na wagę problemu. Autorem ekspertyzy jest pan dr Michał Urbańczyk, wykładowca Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Ekspertyza dostępna tutaj: Ekspertyza prawna dot. znamion czynu przestępczego i konfliktu między wolnością słowa a mową nienawiści M. Urbańczyk

Armand Ryfiński, poseł na Sejm RP, niegdyś działacz Ruchu Palikota i Twojego Ruchu, z którego wystąpił we wrześniu 2014 r., obecnie niezrzeszony, zamieścił na swoim blogu Prosto w oczy komentarz do aktualnych wydarzeń w kraju i na świecie. W tym komentarzu nazwał przybywających z Afryki i Azji do Europy uchodźców i imigrantów hołotą i bydłem, zaznaczając, że świadomie używa tego ostatniego określenia. Stwierdził: „do takiej zdecydowanej postawy skłoniły mnie obserwacje bydła prowadzone osobiście na przestrzeni kilku lat oraz za pośrednictwem Internetu”.

W ramach projektu „Społeczeństwo na rzecz tolerancji” prowadzony jest monitoring i dokumentowanie działań władz państwowych i inicjatyw społecznych wobec przejawów nienawiści i wszelkich form nietolerancji i dyskryminacji. Dwa typy działań podlegają monitoringowi: reakcje służb Państwa, w tym przede wszystkim działania policji, prokuratury i sądów, a także działania instytucji publicznych (w tym samorządów), oraz reakcje społeczne, w tym różnego typu oddolne lokalne inicjatywy na rzecz tolerancji. Celem monitoringu jest publiczne dokumentowanie działań państwa i działań społecznych, a także podejmowanie aktywnych kroków wobec zjawisk nietolerancji i ksenofobii. W odniesieniu do reakcji służb Państwa na zjawiska nietolerancji, projekt dokumentuje te zjawiska poprzez ich upublicznienie na stronie internetowej Otwartej Rzeczpospolitej w zakładce „monitoring”.

„Jeśli – podobnie jak ja – nie zgadzacie się na mowę nienawiści i jej szerzenie w przestrzeni internetu oraz macie trochę wolnego czasu, polecam zgłaszać hejterów do prokuratury. Niech nie myślą, że skoro sobie założą konto na Facebooku pod fałszywym nazwiskiem, to mogą tam wypisywać dowolne kocopały. Jeśli widzicie słowa, o których sądzicie, że wyrządzają realną krzywdę innym ludziom, możecie zgłosić je do prokuratury. Mowa nienawiści jest w Polsce ścigana z urzędu (art. 256 i 257 kodeksu karnego).” Jaś Kapela o mowie nienawiści i o naszym portalu www.zglosnienawisc.otwarta.org! Pełna treść felietonu tutaj.

W audycji „Przedpołudnie radia TOK FM” 04.08.2015 odbyła się dyskusja pt. Hejt w internecie – skąd się bierze? jak z nim walczyć? Gośćmi pani Aleksandry Pezdy byli dr Alek Tarkowski z Centrum Cyfrowego Projekt Polska, Szymon Wójcik z  Fundacji Dzieci Niczyje oraz dr Karolina Marcinkowska, koordynatorka projektu „Społeczeństwo na rzecz tolerancji„. Mowa była o różnicy między hejtem a mową nienawiści, o tym, jak zapobiegać „hejtowaniu” i edukować młodzież (także nauczycieli i rodziców!), a raczej – uwrażliwiać ją, przyczyniać się do budowania postawy tolerancyjnej i otwartej nie tylko w przestrzeni wirtualnej, ale na co dzień. Dużo uwagi poświecono także temu, dlaczego należy zgłaszać nienawistne  incydenty i jak działa portal www.zglosnienawisc.otwarta.org. Link do audycji.

Wczoraj oficjalnie zakończył się 21. Przystanek Woodstock w Kostrzynie nad Odrą. Dla nas było to przeżycie niesamowite i jedyne w swoim rodzaju. Razem z 10 innymi organizacjami pozarządowymi spędziliśmy ten czas w „Domu bez hejtu” – wspólnej przestrzeni zorganizowanej przez Fundację Batorego oraz HejtStop. Było to miejsce tętniące życie, w którym można było dowiedzieć się jak rozpoznawać mowę nienawiści i jak z nią walczyć, a także wziąć udział w przeróżnych aktywnościach.

Otwarta Rzeczpospolita współtworzy „Dom bez hejtu” podczas tegorocznej edycji Przystanku Woodstock. To wspólna przestrzeń organizacji pozarządowych, w której będzie można się dowiedzieć, jak sobie radzić z mową nienawiści. W programie będą też dyskusje i warsztaty: przedstawiciele Otwartej Rzeczpospolitej poprowadzą dramowe warsztaty antydyskryminacyjne dla młodzieży. Zapraszamy do udziału w warsztatach w piątek 31 lipca o 11:00 oraz w sobotę 1 sierpnia o 12:30. Uczestnicy i uczestniczki warsztatów zaprezentują w formie scenek realnych lub wyobrażonych różne formy dyskryminacji po to, by uczyć się, jak je unikać i zwalczać. Podstawowym celem warsztatów jest rozwijanie empatii poprzez zmianę perspektywy i wejście w rolę osoby narażonej na dyskryminację. Do zobaczenia w Kostrzynie nad Odrą!