O książce Eriki Lehrer „Na szczęście to Żyd” pisze Olga Szmidt

2014/09/23

Książka-album Eriki Lehrer jest więcej niż dokumentacją ważnej, choć trwającej zaledwie dwa tygodnie, zeszłorocznej wystawy „Pamiątka, Zabawka, Talizman” w Muzeum Etnograficznym w Krakowie. To próba postawienia problemu polskiego jarmarcznego antysemityzmu w sposób bardziej dobitny i trwały niż podczas ekspozycji. Owa wystawa nie jest bowiem finałem dyskusji na ten temat, a raczej wywołaniem polskich koszmarów na plan pierwszy. Taki, na którym „Żyda z pieniążkiem” nie zasłoni para laleczek-krakowiaków, Jan Paweł II w bursztynie czy pluszowy smok wawelski. – pisze Olga Szmidt o książce Eriki Lehrer „Na szczęście to Żyd”. artykuł w Dwutygodniku 

fot. www.dwutygodnik.com

„Nasza Klasa” – epizody

2014/09/15

Dariusz Szada-Borzyszkowski, reżyser teatralny i telewizyjny. Ukończył Akademię Teatru, Muzyki i Filmu w Sant Petersburgu. Tłumacz współczesnych dramatów rosyjskich. Na scenie Teatru Dramatycznego w Białymstoku wystawił sztukę „Nasza Klasa – epizody” Tadeusza Słobodzianka. Historię z czasów wojny o grupie rówieśników, Polaków i Żydów z podlaskiego miasteczka Jedwabne odtworzyło 13 więźniów z Zakładu Karnego przy ul. Hetmańskiej w Białymstoku. Wcielili się w role ofiar i sprawców. Rozmowę przeprowadziła Magdalena Czyż członek Otwartej Rzeczpospolitej.
wywiad

OR dla Civic Arena o mowie nienawiści w Polsce

2014/09/13

W pierwszym numerze nowego magazynu Civic Arena, dedykowanego głównie – choć nie tylko – sektorowi pozarządowemu, ukazał się artykuł naszej wiceprezeski Pauli Sawickiej o mowie nienawiści w Polsce.

Hate SpeechCA EN   O mowie nienawiściCA PL   Civic Arena

„Faszyzm zakazany, a co z jego symbolami?”

2014/08/15

Czy swastyka wytatuowana na torsie kibica, który na meczu chodzi bez koszulki, to jeszcze jego prywatna sprawa, czy już propagowanie nazizmu?  „Czy prawo jest po stronie tych, którzy pozdrawiają się nazistowskimi gestami?” – pyta dziennikarz Dziennika Zachodniego.

„Pułapka poprawności”

2014/08/15

W serwisie NaTemat pojawił się głos w sprawie nadmiernego szafowania „polityczną poprawnością”, która bywa wykorzystywana do zamykania dyskusji i blokowania uzasadnionej krytyki wobec osób należących do niektórych grup społecznych.

„Naród i Śmierć. Zagłada w dyskursie i polityce Izraela” Idith Zertal

2014/08/12

O książce Idith Zertal pisze Stanisław Krajewski.

Komentarz ws. reakcji Andrzeja Seremeta

2014/08/11

Marek Gumkowski – prezes naszego Stowarzyszenia komentuje reakcję Prokuratora Generalnego na umorzenie śledztwa w sprawie antysemickich wpisów na stronie ministra Radosława Sikorskiego. Treść komentarza

Równość – kolejne rozdanie

2014/08/07

O zadaniach stojących przed nową Pełnomocniczką Rządu ds. Równego Traktowania, a zwłaszcza o realizacji Programu na Rzecz Równego Traktowania 2013 – 2015, który ma poprawić sytuację wszystkich grup narażonych w Polsce na dyskryminację  pisze Krzysztof Śmiszek – przewodniczący Polskiego Towarzystwa Prawa Antydyskryminacyjnego, w latach 2003-2005 prawnik w biurze Pełnomocniczek Rządu ds. Równego Statusu Kobiet i Mężczyzn – Izabeli Jarugi Nowackiej oraz Magdaleny Środy. Artykuł z Krytyki Politycznej

Marek Edelman o Powstaniu Warszawskim

2014/08/01

W rocznicę Powstania Warszawskiego przypominamy wspomnienie Marka Edelmana – fragment opublikowanej w 2009 roku książki „I była miłość w getcie”, spisanej przez Paulę Sawicką. Przejmujące, osobiste świadectwo człowieka, który przeżył to wszystko. Opowieść bez zbędnego patosu – relacja tamtych dni. Fragment książki

Denat z „Lao Che” o patriotyzmie

2014/07/25

Odmian patriotyzmu jest tak dużo, że nie umiem jednoznacznie ocenić, czy ta postawa idzie w dobrym czy złym kierunku. Tę złożoność widać podczas obchodów rocznicy powstania: jest dużo pozytywnego magnetyzmu, ale też polityczne przepychanki – mówi Mariusz Denst „Denat” z zespołu Lao Che. Wywiad w Gazecie Wyborczej

Nowa skrajna prawica – artykuł Michała Bilewicza

2014/07/25

O niebezpieczeństwie płynącym ze wzrostu poparcia dla Janusza Korwin – Mikkego, o nowym światopoglądzie skrajnej prawicy, którego podstawą staje się mowa nienawiści pisze w artykule dla „Gazety Wyborczej” Michał Bilewicz – wykładowca Wydziału Psychologii UW, kierownik Centrum Badań nad Uprzedzeniami UW, członek Rady Programowej Otwartej Rzeczpospolitej oraz członek zarządu Międzynarodowego Towarzystwa Psychologii  Społecznej. Artykuł

Refleksja po Marszu Pamięci

2014/07/25

72 lata temu, w lipcu 1942, Niemcy rozpoczęli wielką akcję likwidacyjną warszawskiego getta. Zginęło wówczas od 250 do 300 tysięcy Żydów wywiezionych do Treblinki. Ten dzień jest symbolem pamięci warszawiaków o największej społeczności żydowskiej w przedwojennej Europie. O społeczności, która została zgładzona. Wyrazem pamięci jest marsz organizowany przez Żydowski Instytut Historyczny i inne organizacje żydowskie. W tym roku trasą „od śmierci do życia” przeszło kilkaset osób.

Apel Marka Edelmana z 2002 roku

2014/07/24

„Wy i państwo Izrael musicie diametralnie zmienić nastawienie. Musicie chcieć pokoju, żeby uratować Życie setkom, a może tysiącom ludzi, żeby stworzyć lepszą przyszłość Waszym bliskim, Waszym dzieciom.” – przypominamy apel Marka Edelmana z 2002 roku, który wystosował do wszystkich przywódców palestyńskich organizacji militarnych, paramilitarnych i partyzanckich; do wszystkich żołnierzy palestyńskich organizacji bojowych. Treść apelu

Komentarz na marginesie procesu Katarzyny Czarnoty

2014/07/17

Katarzyna Czarnota jest działaczką społeczną, zaangażowaną od lat w obronę najsłabszych, zagrożonych wykluczeniem lokatorów, dyskryminowanych i pokrzywdzonych. Jest także laureatką XIX edycji Konkursu prac magisterskich im. J. J. Lipskiego, organizowanego przez Stowarzyszenie Otwarta Rzeczpospolita. W swojej pracy „Kontenery socjalne jako przejaw segregacji społecznej” poruszyła kwestie niewidzialności osób wykluczonych, które otrzymawszy kontener socjalny zamiast pełnowartościowego mieszkania socjalnego, zostały skazane na niedostrzeganie ich w sferze publicznej.

Przed poznańskim sądem odbywa się właśnie jej proces, w którym odpowiada za zakłócenie wykładu dot. gender jako ideologii a nie jako nauki, warto postawić sobie kilka pytań. Pierwsze pytanie dotyczy użycia paralizatora i odpowiedzialności policjantów. Po drugie – jak wcześniej policja zachowywała się w podobnych sytuacjach. Wreszcie po trzecie – jak można wyrażać swój sprzeciw, nie doprowadzając do niejasnych sytuacji.

Słowo na „F”

2014/06/20

W najnowszym numerze Repliki zamieszczony jest artykuł pióra Przemka Góreckiego pt. Słowo na „F”. Jak w USA radzą sobie z mowa nienawiści motywowaną homofobią”. Tekst porusza problem, który uważamy za jedną z kluczowych przeszkód w przeciwdziałaniu i zwalczaniu mowy nienawiści – obojętność lub/i bagatelizowanie jej przez osoby zaufania publicznego, instytucje i organizacje prywatne i publiczne oraz wszelkiego szczebla urzędników i funkcjonariuszy państwa.

Mowa nienawiści. Raport z badań sondażowych 2014

2014/06/15

Fundacja im. Stefana Batorego wydała raport autorstwa Michała Bilewicza, Marty Marchlewskiej, Wiktora Sorala i Mikołaja Winiewskiego. Można się z nim zapoznać klikając w link:     raport    podsumowanie w GW

Polityka pamięci musi być negocjowana

2014/06/02

Wywiad przeprowadzony we współpracy z portalem jewish.org.pl
Z Göranem Rosenbergiem rozmawia Wojciech Engelking

Przebrany nacjonalizm

2014/05/29

„Latem 2013 roku wraz z grupą studentów prowadziłam badania etnograficzne w południowo-wschodniej Polsce. Przedmiotem naszych badań były lokalne narracje historyczne oraz polityka wielokulturowości, ich miejscem – niewielkie miasteczko, które w przeszłości zamieszkane było przez Polaków, Żydów i Ukraińców.” – pisze Agnieszka Pasieka w przetłumaczonym przez siebie artykule, który ukazał się w w piśmie Tr@nsit Instytutu Nauki o Człowieku w Wiedniu. Agnieszka Pasieka jest doktorem etnologii, adiunktem w Zakładzie Badań Narodowościowych w Instytucie Slawistyki PAN, członkinią Otwartej Rzeczpospolitej.
artykuł

Rozmowa z Elisabeth Åsbrink

2014/05/29

Polecamy lekturę rozmowy z autorką reportażu „W Lesie Wiedeńskim wciąż szumią drzewa” (Nagroda Augusta 2011 i Nagroda Kapuścińskiego 2013), w którym dotyka tematu niewygodnej, nazistowskiej przeszłości Szwecji.

W Lesie Wiedeńskim wciąż szumią drzewa

2014/05/29

Książka Elisabeth Åsbrink „W Lesie Wiedeńskim wciąż szumią drzewa”, opublikowana w 2013 roku przez Wydawnictwo Czarne w przekładzie Ireny Kowadło-Przedmojskiej została podwójnie wyróżniona: Nagrodą im. Ryszarda Kapuścińskiego za reportaż literacki 2013 oraz za najlepszy przekład literacki.

Wielokulturowość po polsku

2014/05/28

Jednym z wielu nowych zjawisk, które pojawiły sie w Polsce po 1989 roku, jest przypominanie o, lub też odkrywanie, dawnej różnorodności polskich miast, miasteczek i wsi. Proces ten jest bez wątpienia bardzo złożony i aby w pełni zrozumieć jego dynamikę, należy wziąć pod uwagę bardzo różnorodne, niejednokrotnie wręcz przeciwstawne, przyczyny i wielu różnych — niejednokrotnie działających raczej przeciw sobie niż ze sobą — aktorów społecznych.” pisze Agnieszka Pasieka z Instytutu Slawistyki PAN w pracy pt. Wielokulturowość po polsku. O polityce wielokulturowości jako mechanizmie umacniania polskości.
Wielokulturowość po polsku

Przeciwdziałanie antysemityzmowi. Instrumenty prawa międzynarodowego

2014/05/19

Nakładem wydawnictwa Wolters Kluwer ukazała się książka Aleksandry Gliszczyńskiej-Grabias  traktująca o antysemityzmie jako problemie nie tylko społecznym, politycznym czy kulturowym, lecz również prawnym.

„Kobieta z torebką”

2014/05/09

Czy odlany z brązu pomnik „Kobiety z torebką” stanie na Dużym Targu w Våxjo w Szwecji? Zdjęcie z roku 1985, zaliczone potem do najlepszych fotografii XX wieku, przestawia wydarzenie, które miało miejsce 13 kwietnia 1985 roku w szwedzkim mieście Våxjo. Demonstrujący tego dnia członkowie Partii Nordyckiej spotkali się z potępieniem i sprzeciwem mieszkańców, którzy na ulicach swojego miasta nie chcieli widzieć neonazistów. I młodzi i starsi próbowali przepędzić demonstrantów z ogolonymi głowami. Niektórzy rzucali w nich jajkami. Uwagę wszystkich, również fotoreportera  gazety DagensNyheter, Hansa Runessona zwróciła kobieta, która – jak widać na zdjęciu – okłada swoją torebką neonazistę z Partii Nordyckiej. Wiemy o niej, że jej rodzina pochodziła z Polski, a matka uratowała się z nazistowskiego obozu koncentracyjnego.

Dołącz się do apelu do Wojewody Śląskiego

2014/04/30

Apel Fundacji Klamra i Otwartej Rzeczpospolitej do Wojewody Śląskiego w związku z bagatelizowaniem przez przedstawicieli lokalnych władz nasilających się na Śląsku wystąpień antyromskich. W liście z 29 kwietnia 2014 roku m.in. czytamy: Ściganie i karanie sprawców nienawistnych czynów nie rozwiąże problemu, tak samo jak nie rozwiążą go – choć potrzebne – szkolenia, konferencje i promowanie wielokulturowości, jeżeli przedstawiciele każdego szczebla władzy nie będą świadomi, że ich obowiązkiem jest bezwarunkowe piętnowanie czynów nienawiści.
Apelujemy do solidaryzujących się ze stanowiskiem wyrażonym w liście o wysyłanie wyrazów jego poparcia na adres Wojewody Ślaskiego (wojewoda@katowice.uw.gov.pl)
Apel

Raport EJC na temat antysemityzmu

2014/04/29

Liczba ataków na osoby pochodzenia żydowskiego jest niższa niż w ubiegłych latach, ale antysemickie nastroje stają się coraz powszechniejsze, co wiąże się ze wzrastającą popularnością ekstremistycznych partii.
Kantor Center for the Study of Contemporary European Jewry, Uniwersytet w Tel Awiwie i Europejski Kongres Żydów opublikowały coroczny raport na temat antysemityzmu. Według niego pod względem jawnej antysemickiej agresji przoduje Francja, rosnące tendencje antysemickie odnotowano też w Wielkiej Brytanii. Chodzi głównie o niszczenie mienia (ataki na synagogi), wandalizm, a w ok. 1/3 przypadków – ataki na konkretne osoby.

Efekty integracji Romów na Warmii i Mazurach

2014/04/24
Najwyraźniej „sprawa romska” nie wszędzie musi być utożsamiana z trudnym do rozwiązania problemem. Gazeta Współczesna w woj. warmińsko-mazurskim donosi o zmianach na lepsze, jakie zaszły dzięki inicjatywom na rzecz integracji i edukacji społeczności romskiej.
Według danych urzędu w Olsztynie dzieci częściej pojawiają się na lekcjach (wzrost frekwencji z 36% do ok. 70%, a w starszych klasach – 80%) i kontynuują naukę w gimnazjach i liceach.

Raport na temat ksenofobii we Francji

2014/04/24
Coraz więcej Francuzów bez zażenowania przyznaje się do rasizmu – wynika z raportu rządowej komisji monitorującej przestrzeganie praw człowieka CNCDH na 2013 rok.

Białystok się zmienia – raport MSW

2014/04/23
MSW opublikowało raport dotyczący efektów programu zwalczania rasizmu w Białymstoku. „Ta walka przynosi konkretne rezultaty” – oceniono w dokumencie. 

Wraca spór o lokalizację Pomnika Sprawiedliwych

2014/04/01

Spór o lokalizację pomnika trwa już od dawna i sądziłam, że pomnik na pl. Grzybowskim ten spór zakończył. List Bożeny Keff uświadomił mi, że wciąż trwa. Wysłuchałam uważnie rozmowy współautorki listu, który i ja podpisałam, z przedstawicielem Komitetu Budowy Pomnika Sprawiedliwych, Konstantym Gebertem. Wymiana racji jest zawsze potrzebna, ale przecież ma służyć wypracowaniu wspólnego stanowiska lub przynajmniej do tego dążyć. Zgadzam się też z prowadzącą audycję Agatą Kowalską, że decyzje w tej sprawie nie powinny zapadać dopóki nie dowiemy się co i w jakiej formie mówi o Sprawiedliwych, dotąd nieotwarta galeria II wojny światowej Wystawy Głównej Muzeum Historii Żydów Polskich.
pisze Paula Sawicka
więcej głosów

Czy Goebbels „wszystek umarł”?

2014/03/28

Spotkanie z okazji wydania trzeciego, ostatniego, tomu „Dzienników” Josepha Goebbelsa w wyborze, tłumaczeniu i opracowaniu prof. Eugeniusza Cezarego Króla odbędzie się w Domu Spotkań z Historią w Warszawie (ul. Karowa 20), 1 kwietnia 2014 roku, godz. 18.00. Wstęp wolny.
O książce

Szkolenia dla sędziów i prokuratorów

2014/03/26

Europejska Konwencja Praw Człowieka w praktyce sądów i prokuratur. O szkoleniach sędziów i prokuratorów, czy są potrzebne i dlaczego, o doświadczeniach z odbytych szkoleń z Hanną Machińską, dyrektorką Biura Rady Europy w Warszawie oraz z Paulą Sawicką, prezeską Otwartej Rzeczpospolitej rozmawia Magdalena Czyż.
tekst wywiadu

„To nie jest w porządku”

2014/03/01

Zapraszamy do lektury ciekawego artykułu Stanisława Zakroczymskiego z pisma „Kontakt” o przekazywaniu najmłodszym trudnej polskiej historii.
magazynkontakt.pl

Apel Ukraińskich Żydów

2014/02/23

W Kijowie miały miejsce przypadki napaści na wyznawców synagogi na Padole. Tygodnik Powszechny opublikował nawiązujący do tych wydarzeń apel Witalija Nachmanowycza, ukraińskiego historyka II wojny światowej i Holokaustu.

Republikacja Apelu z 20.02.2014 z Tygodnika Powszechnego za zgodą redakcji
źródło

„Zofia Kossak. Opowieść biograficzna”

2014/02/19

Wydawnictwo PWN wydało właśnie biografię Zofii Kossak-Szczuckiej autorstwa Joanny Jurgały-Jureczki.
więcej

„Old Threat, New Approach: Tackling the Far Right Across Europe” – raport ISD

2014/02/19

Institute for Strategic Dialogue z siedzibą w Londynie wydał właśnie raport podsumowujący projekt przeprowadzony wspólnie ze szwedzkim Ministerstwem Sprawiedliwości na temat strategii radzenia sobie z prawicowym ekstremizmem w Europie.

Życie po Auschwitz

2014/02/18

„Moja książka nie jest o Auschwitz, jest o życiu po Auschwitz” – za wydawnictwem Czarne zapraszamy do lektury rozmowy z Göranem Rosenbergiem, autorem książki „Krótki przystanek w drodze z Auschwitz” nagrodzonej August Strindberg Prize.
więcej
recenzja Pawła Smoleńskiego w GW

„Nie mamy od kogo uczyć się tej różnorodności”

2014/02/17

Polecamy lekturę niedługiego tekstu podsumowującego spotkanie z księdzem Lemańskim w Białymstoku.
spotkanie

Zagłada Żydów Europejskich – Raul Hilberg

2014/02/16

Raul Hilberg (1926-2007) był wybitnym specjalistą w dziedzinie badań nad prześladowaniem i eksterminacją Żydów w okresie Trzeciej Rzeszy. Jego trzytomowe dzieło pt. Zagłada Żydów europejskich należy do najważniejszych dzieł w światowym piśmiennictwie na temat Zagłady. Ukazał się już drugi tom.
więcej

Wielkie Sprzątanie Facebooka: „uruchomiliśmy kulę śniegową”

2014/02/15

Wielkie sprzątanie Facebooka: „uruchomiliśmy kulę śniegową”. Z Patrykiem, organizatorem akcji rozmawia Magdalena Czyż z Otwartej Rzeczpospolitej.

Zaczęło się w ostatnie Święto Niepodległości 11 listopada. Wszystkim się wydawało, że w internecie można robić co się chce. Pomyśleliśmy, że trzeba coś z tym zrobić. Tylko nie wiedzieliśmy co. Spróbowaliśmy z Facebookiem i udało się!”
Wywiad z Patrykiem

Polskie gadanie

2014/01/29

W styczniu 2014 minęła pierwsza rocznica śmierci niezapomnianej Teresy Torańskiej, mistrzyni wywiadu-rozmowy. Przypominamy rozmowę z Michałem Głowińskim z 2005 roku o „polskim gadaniu” z ubolewaniem stwierdzając, że wciąż nie straciła aktualności.
rozmowa z Michałem Głowińskim