17 października Otwarta Rzeczpospolita zorganizowała debatę szkolną w ramach ogólnokrajowej akcji Ministerstwa Spraw Zagranicznych „Polska dla wszystkich” przy współpracy XLIV LO im. Antoniego Dobiszewskiego w Warszawie. Debata miała formę prawdziwej konferencji: zaproszeni goście wypowiadali się w panelu dyskusyjnym, by następnie debatować wspólnie z uczestniczącą w wydarzeniu młodzieżą. Konferencję zaszczycili swoimi osobami: Ton Van Anh, wietnamska opozycjonistka, obrończyni Praw Człowieka, korespondentka radia Wolna Azja; Mamadou Diouf, fundator i dyrektor artystyczny Fundacji Afryka Inaczej, poeta i muzyk; Stas Wojciechowicz, Rabin postępowy Żydowskiej Gminy Wyznaniowej w Warszawie. Dyskusję moderowała Natalia Wiszniewska z Otwartej Rzeczpospolitej.

Goście opowiedzieli uczniom w jakich okolicznościach znaleźli się w Polsce i dlaczego to właśnie tu chcą mieszkać. Licealiści z niedowierzaniem słuchali o tym, że można być osobą o dwóch narodowościach jednocześnie, na przykład Wietnamczykiem i Polakiem. Mówiono też o tym, że Polacy są narodem niezwykle gościnnym i ciepłym, co w gruncie rzeczy przybliża nas jeszcze bardziej do Azjatów czy Afrykańczyków.

Rozmowę rozpoczęto od wspomnienia 11 listopada – Dnia Niepodległości, który od jakiegoś czasu obchodzony jest w sposób sprzeczny z tradycją polskiej wielokulturowości, a mianowicie organizowane są marsze pod egidą haseł „Polska cała tylko biała”. Goście wraz z uczniami zgodzili się, że takim swoistym antidotum będzie otwarte głoszenie hasła „Polska dla wszystkich”.

Po części wstępnej do dyskusji włączyli się uczniowie, zadając pytania, takie jak: co było dla państwa najtrudniejsze po przyjeździe do Polski, dlaczego wybrali państwo Polskę lub czy można mieć zaufanie do Polaków. Goście bardzo ciekawie opowiedzieli o różnicach kulturowych. Okazało się na przykład, że w Wietnamie nie zamyka się drzwi do domów i mieszkań, co jest oznaką gościnności. Mamadou Diouf mówił o trudnościach w przyswojeniu języka polskiego a Stas Wojciechowicz o tym, że z kolei nauczył się go bardzo szybko (jego językiem ojczystym jest język rosyjski).

Dyskusja trwała niemal dwie godziny. W drugiej części uczestnicy starali się wspólnie odpowiedzieć na pytania czym jest polskość, patriotyzm i czy Polska jest krajem dla wszystkich. Przy pierwszym uczniowie polemizowali ze sobą mówiąc, że z jednej strony patriotyzm jest nieograniczoną miłością do swojego kraju a z drugiej, że patriotyzmem wcale nie jest „bezsensowne poświęcanie swojego życia”. Zastanawiano się dlaczego Polacy mają do patriotyzmu tak emocjonalny stosunek – być może poprzez fakt nieistnienia naszego państwa z powodu rozbiorów i tak długą walkę o jego ponowne powstanie.

Konkluzją było stwierdzenie, że Polska może być krajem dla wszystkich. Goście mówili o tym, że czują się tu dobrze, nie spotykają się zanadto z przejawami dyskryminacji i wybrali Polskę świadomie. Polacy, zwłaszcza młodzi, są na ogół tolerancyjni i ciekawi innych narodowości. Paneliści zwracali uwagę, że należy pamiętać, iż żadna kultura nigdy nie kształtowała się w odosobnieniu. Zawsze wyrastała pod wpływem innych i właśnie dlatego wyprowadzanie swojej kultury na piedestał jest fałszywe. Ważnym podsumowaniem było również podkreślenie, iż każdy z nas ma wpływ na to, co się dzieje z innymi ludźmi, że powinniśmy się trzymać razem bez względu na wszystko i pomagać sobie nawzajem.

Całe wydarzenie filmowała Magdalena Skibińska z Otwartej Rzeczpospolitej, dzięki czemu już niedługo dostępny będzie do obejrzenia reportaż na naszym kanale youtube.

Tego samego dnia, gośćmi Teresy Drozdy w wieczornej audycji Radia dla Ciebie była Ton Van Anh, Natalia Wiszniewska oraz dwoje uczniów XLIV LO im. Antoniego Dobiszewskiego, którzy przez godzinę opowiadali o przedsięwzięciu.

Natalia Wiszniewska