Stowarzyszenie przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita, obok 193 polskich organizacji pozarządowych, podpisało się pod apelem do Prezydenta RP o zawetowanie nowelizacji ustawy Prawo o zgromadzeniach, jako niezgodnej z Konstytucją RP i ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi.

2 grudnia 2016 r. Sejm RP uchwalił ustawę nowelizującą Prawo o zgromadzeniach. W trakcie prac nad ustawą całkowicie zignorowano głos organizacji obywatelskich odmawiając zorganizowania wysłuchania publicznego w sprawie zmian, które będą miały wpływ na każdego obywatela i mieszkańca Rzeczypospolitej Polskiej. Początkowo w projekcie znajdował się zapis dający pierwszeństwo zgromadzeniom organizowanym przez władze publiczne oraz kościoły. Senat w trakcie pracy nad poprawkami usunął zapis mówiący o prymacie tych wydarzeń, pozostawiając jedynie pierwszeństwo zgromadzeniom cyklicznym. Ustawa, skierowana do podpisu Prezydenta, nadal ogranicza równość obywateli wobec prawa i wolność publicznego wyrażania poglądów.

W świetle Konstytucji i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka kluczowym czynnikiem dla oceny legalności zgromadzenia jest jego pokojowy charakter, a nie znaczna częstotliwość czy charakter organizatora (np. organ państwa lub związek wyznaniowy). Obowiązujące obecnie przepisy są w stanie skutecznie zabezpieczyć porządek publiczny oraz bezpieczeństwo samych protestujących. Świadczy o tym m.in. przebieg zgromadzeń, które odbyły się 11 listopada 2016 r. w Warszawie.

Z tego względu całkowicie zbędne są również proponowane normy rozgraniczające o co najmniej 100 metrów dwie demonstracje odbywające się w tym samym czasie w niewielkiej odległości od siebie. Takie rozwiązanie może doprowadzić do sytuacji, kiedy kontrmanifestacja straci kontakt z główną manifestacją, a tym samym zaburzona zostanie wolność publicznego wyrażania poglądów.

Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny „wolność zgromadzeń pełni funkcję stabilizacyjną w odniesieniu do istniejącego ładu społecznego oraz politycznego, a przede wszystkim w stosunku do mechanizmu przedstawicielskiego. Jest formą aktywnego udziału obywateli w życiu państwa i przez to troski o dobro wspólne”.

Nie ma naszej zgody na arbitralne i nieuzasadnione ograniczenia wolności obywatelskich. Decyzja co do ich ograniczenia musi wypływać z silnych przesłanek bezpieczeństwa państwa i jego obywateli. Dziś nie ma takiego zagrożenia, a proponowana zmiana wydaje się być podyktowana względami politycznymi i wygodą władzy publicznej. Dlatego też stanowczo sprzeciwiamy się instrumentalnemu ograniczaniu naszych praw i wolności na potrzeby władzy politycznej.

List przewodni
Treść Apelu z listą sygnatariuszy