1 lipca 2010 r. na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego odbyła się konferencja pt. „Status sędziego 20 lat po transformacji ustrojowej w Polsce”. Otwartą Rzeczpospolitą reprezentował Piotr Tomaszewski.

Organizatorami konferencji byli: Zakład Praw Człowieka WPiA UW, Stowarzyszenie Sędziów THEMIS oraz Stowarzyszenie im. Prof. Zbigniewa Hołdy.

Składającą się z sześciu paneli tematycznych konferencję otworzył Dziekan Wydziału Prawa i Administracji, prof. dr hab. Krzysztof Rączka.

W pierwszej części spotkania zatytułowanej „Dokąd zmierza wymiar sprawiedliwości?” dyskusję na temat wymiaru sprawiedliwości w kontekście raportu „Polska 2030” i postulatu sprawnego państwa prowadził m.in. Minister Sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski, sędzia Sądu Najwyższego i Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa Antoni Górski oraz sędzia Sądu Najwyższego, członek KRS i Prezes Zarządu Stowarzyszenia im. Prof. Zbigniewa Hołdy – Katarzyna Gonera.

Krzysztof Kwiatkowski podkreślał potrzebę kompleksowej reformy wymiaru sprawiedliwości, wskazując jednak iż niezbędna do tego będzię współpraca wielu organów państwowych. Przedstawił niektóre propozycje do projektu nowelizacji ustawy o ustroju sądów powszechnych wskazując na potrzebę rozszerzenia kompetencji referendarzy sądowych, ciągłego wprowadzania nowych rozwiązań teleinformatycznych, podziału kompetencji między prezesów sądów a dyrektorów.

Poseł Ryszard Kalisz podkreślił, że wymiar sprawiedliwości powinien być przyjazny dla obywatela: obywatel musi mieć dostęp do sądu, jego proces powinien toczyć się szybko. Irena Kamińska, sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego uznała natomiast, że najważniejszą dziś sprawą jest ograniczenie kognicji sądów. Referenci wskazywali także na potrzebę opracowania wizji reformy wymiaru sprawiedliwości na długie lata, która nie będzie upadać przy każdej zmianie ministra sprawiedliwości.

Kolejny panel dyskusyjny dotyczył budzącej wiele kontrowersji w środowisku sędziowskim kwestii okresowego systemu ocen sędziów. Paneliści Dawid Sześciło, doktorant WPiA UW, Jacek Czaja, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, Tomasz Rostkowski, dr nauk ekonomicznych, adiunkt w Katedrze Rozwoju Kapitału Ludzkiego oraz Edward Zalewski, były Prokurator Krajowy starali się odpowiedzieć na pytania „czy sędziów należy oceniać, a jeśli tak, to w jaki sposób?”, „skąd wynika opór wobec oceniania?” i „czy system ten nie zagrozi ich niezawisłości?”.

Równolegle prowadzona była dyskusja dotycząca systemu awansu zawodowego sędziów.

Po przerwie, kolejni zaproszeni paneliści, m.in. Teresa Flemming-Kulesza, sędzia Sądu Najwyższego oraz Elżbieta Łojko, doc. dr hab., Prodziekan Wydziału Prawa i Administracji UW rozmawiali o godności urzędu sędziego, roli etyki, honoru oraz doskonalenia zawodowego w wykonywaniu tego zawodu.

Na zakończenie przeprowadzono dwie dyskusje. W pierwszej z nich, dotyczącej dostępu do urzędu sędziego, także przez przedstawicieli innych zawodów prawniczych oraz o systemie kształcenia przyszłych sędziów, udział wzieli m. in. Jerzy Stępień, były Prezes Trybunału Konstytucyjnego, Andrzej Michałowski, adwokat, p.o. Prezesa Naczelnej Rady Adwokackiej, Adam Bodnar, dr nauk prawnych, adiunkt w Zakładzie Praw Człowieka WPiA UW, członek Zarządu Stowarzyszenia im. Prof. Zbigniewa Hołdy oraz Ewa Stryczyńska, sędzia Sądu Okręgowego w Warszawie, członek Krajowej Rady Sądownictwa.

Drugi panel dotyczył doskonalenia zawodowego sędziów. Anna Czapracka, Sędzia Sądu Okręgowego w Poznaniu, Prezes Zarządu Stowarzyszenia Sędziów THEMIS, prof. dr hab. Ewa Łętowska, sędzia Trybunału Konstytucyjnego oraz prof. dr hab. Fryderyk Zoll z Uniwersytetu Jagiellońskiego odpowiadali na pytania: czy sędziowie chcą się szkolić? Czy mają realny dostęp do szkoleń, czy też są one tylko przywilejem dla nielicznych? Czy warto wprowadzić – wzorem adwokatów i radców – obowiązek doskonalenia zawodowego?

Na stronie internetowej Zakładu Praw Człowieka WPiA UW zamieszczono zapis konferencji w postaci nagrania audio w formie plików mp3 do pobrania – www.zpc.wpia.uw.edu.pl

Piotr Tomaszewski