Fundacja Monumentum Iudaicum Lodzense pragnie wyrazić swój protest przeciwko lokalizacji Pomnika Sprawiedliwych na terenie byłego getta żydowskiego, w pobliżu Muzeum Historii Żydów Polskich.
Nie jesteśmy przeciwko budowie samego pomnika, ale jego lokalizacji. Nie ulega bowiem wątpliwości, że każde miasto, w którym żyli i narażali swoje życie Sprawiedliwi powinno chcieć Ich upamiętnić. Uważamy, że stanowisko wyrażone w tej sprawie przez Centrum Badań nad Zagładą Żydów w Warszawie jest najbardziej właściwe. Mamy świadomość tego, że polscy Sprawiedliwi zostali w piękny i godny sposób upamiętnieni przez Muzeum Historii Żydów Polskich poprzez projekt pod tytułem „Polscy Sprawiedliwi”. Zebrany i prezentowany na stronach Muzeum materiał stanowi niezwykłe, jedyne w swym rodzaju „miejsce pamięci”, spełniające jednocześnie funkcje edukacyjne. Dzięki temu „cyfrowemu” pomnikowi Sprawiedliwych jesteśmy w stanie przekazać wiedzę o Nich znacznie większej liczbie osób w całym kraju i na świecie – szczególnie młodym, naszym przyszłym pokoleniom – będąc jednocześnie pewnymi, że pamięć o heroicznej postawie niektórych Polaków nie zaginie.
Tym samym, w związku z toczącą się dyskusją wokół w.w. projektu pragniemy zwrócić uwagę, że pomnik w tradycyjnej formie, poświęcony Sprawiedliwym Polakom został odsłonięty w Łodzi w 2009 roku. Pomnik ten usytuowany jest w Parku Ocalałych utworzonym w 2004 roku. Pomysłodawczynią posadzenia drzewek pamięci przez Ocalałych z getta łódzkiego (Litzmannstadt Ghetto) była jedna z Ocalałych – Halina Elczewska. Ówczesny Prezydent Miasta Łodzi, dr Jerzy Kropiwnicki podjął się tego zadania i wraz ze swoim zespołem zrealizował unikatowy w Polsce kompleks poświęcony historii i pamięci. I tak w Parku Ocalałych usytuowany jest pomnik Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej, kopiec z ławeczką Jana Karskiego – kuriera i emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego, który jest jednocześnie postacią-symbolem Sprawiedliwych a także pomnik Żegoty. W Parku Ocalałych powstaje również budynek Centrum Dialogu im. Marka Edelmana. W jednym miejscu spotykają się zatem Ci, którym udało się uniknąć śmierci i Ci, którzy starali się pomagać ofiarom Zagłady. Tutaj w Łodzi trwają razem, na straży pamięci dla przyszłych pokoleń. Jednocześnie pragniemy zwrócić uwagę na fakt, że w niektórych miastach Polski istnieją choć nieliczne, miejsca pamięci poświęcone zarówno Sprawiedliwym jak i Ocalałym. Takimi miejscami pamięci są także liczne zabytki historii i kultury Żydów polskich (jak choćby cmentarze i synagogi) i być może należałoby zadbać w pierwszej kolejności o te już istniejące miejsca pamięci i zabytki.

Zarząd Fundacji Monumentum Iudaicum Lodzense
Jan Jagielski ; Leon Kelcz ; Symcha Keller ; Monika Kern ; Kamila Klauzińska ; Xenia Modrzejewska-Mrozowska ; Henryk Panusz ; Sylwester Pawłowski ; Mirosław Sopek ; Marek Szukalak ; Aleksandra Szychman